Stało się to na Soborze Laterańskim IV, który odbył się w 1215 roku. Do zbioru Prawa Kościelnego weszło 59 dekretów. Jeden z nich odzwierciedlał nowe tendencje dotyczące praktyki Pierwszej Komunii Świętej. Został wprowadzony obowiązek corocznej spowiedzi, funkcjonującej w życiu wiernego od momentu osiągnięcia przez niego moralnego rozeznania. Ten moment został określony najwłaściwszym dla przyjęcia Eucharystii po raz pierwszy. Do tej pory odbywała się tzw. Komunia chrzestna – I Komunia Św. połączona z chrztem. Po IV soborze weszły do praktyki chrześcijańskiej zmiany trwające do dziś – Komunii Świętej udziela się dzieciom w „wieku rozeznania” (anni discretionis).
Anni discretionis
Nie jest do końca pewne, jaki wiek mieli na myśli kanoniści uczestniczący w soborze. Współcześni uczeni twierdzą, że mógł to być wiek ok. 7 lat, choć wskazuje się również na 14. Ówcześni duchowni uznawali, że jest to moment, w którym dziecko ma już możliwość odróżnić dobro od zła, oraz jest doli capax, czyli zdolne do postępu, a więc i do popełnienia grzechu śmiertelnego. Wiek ten był więc cezurą, wyznaczającą początek odpowiedzialności za popełnienie śmiertelnych grzechów oraz przyjęcie obowiązku corocznej spowiedzi i Komunii.
Stanowisko teologów
Ustanowienie minimalnego wieku pozwalającego przyjąć Komunię przez dziecko praktycznie zniosło obowiązującą dotychczas Komunię chrzestną. Uznano, że niemowlę nie posiada zdolności odróżnienia chleba eucharystycznego od zwykłego, więc granica wiekowa powinna być przesunięta. Co prawda niektórzy wielcy teologowie, tacy jak Św. Albert Wielki czy Św. Tomasz z Akwinu, byli zdania, że szacunek dla Eucharystii nie powinien zezwalać na przyjmowanie jej przez niektórych ludzi, a zwłaszcza przez małe dzieci. Podkreślano jednak, że jeśli dziecko w wieku ok. 10 lat będzie się odznaczać poszanowaniem sakramentu oraz dostrzeże różnicę między zwykłym a eucharystycznym chlebem, może przyjąć Komunię Świętą.
