Formalności po urodzeniu dziecka w 2023 roku dzieli się na obowiązkowe i takie, których warto dopełnić, aby ułatwić sobie życie, opiekę lekarską i uzyskać świadczenia. Pierwszym dokumentem, jaki jest przygotowywany po narodzinach dziecka, jest zaświadczenie o urodzeniu dziecka wydawane przez szpital. Po jego wystawieniu można rozpocząć pozostałe formalności, które obwarowane są terminami liczonymi od porodu. Warto ich przestrzegać, aby nie komplikować sobie życia, opieki zdrowotnej nad maluchem i móc liczyć na wypłatę należnych świadczeń.
Spis treści:
- Formalności po urodzeniu dziecka – pierwsze kroki
- Formalności w pracy po urodzeniu dziecka 2023
- Co się należy po urodzeniu dziecka 2023
- Formalności związane z opieką zdrowotną
Formalności po urodzeniu dziecka 2023 – pierwsze kroki
Na zgłoszenie narodzin dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego masz 21 dni kalendarzowych od sporządzenia karty urodzenia dziecka i 3 dni od sporządzenia karty dziecka, które urodziło się martwe.
Rejestracji dokonuje się w USC właściwym dla szpitala, w którym urodziło się dziecko. Jeżeli chcesz zarejestrować je w innym USC (np. bliższym domu), musisz uiścić opłatę skarbową.
Formalności po urodzeniu dziecka 2023 – dokumenty:
- kilka dni po porodzie szpital wyśle do USC zgłoszenie urodzenia dziecka,
- odpis skrócony aktu małżeństwa i dowód osobisty do okazania w USC.
Narodziny dziecka można także zarejestrować bez wychodzenia z domu na stronie www.obywatel.gov.pl. Do tego celu niezbędny jest Profil Zaufany (stworzysz go na www.gov.pl) lub e-dowód.
Akt urodzenia jest niezbędny przy kolejnych formalnościach związanych z narodzinami dziecka.
PESEL dziecka
Kierownik USC na podstawie zgłoszenia narodzin oraz karty urodzenia sporządzi akt urodzenia i przekaże:
- jeden bezpłatny odpis skrócony aktu urodzenia,
- powiadomienie o nadaniu numeru PESEL (jeśli dziecko otrzymało numer PESEL),
- zaświadczenie o zameldowaniu dziecka (jeśli dziecko zostało zameldowane).
Na uzyskanie numeru PESEL dziecka czeka się ok. 30 dni.
Jeśli rodzice chcą otrzymać więcej niż jeden bezpłatny skrócony odpis aktu urodzenia, trzeba będzie uiścić opłatę w wysokości 22 zł (w kasie urzędu lub przelewem).
Jeżeli mimo trzykrotnego wezwania nie zgłosisz się do Urzędu Stanu Cywilnego, urzędnicy zarejestrują dziecko nadając mu jedno z powszechnie używanych imion.
PESEL dzieci urodzonych od 2000 roku - czy się różni?
Formalności po porodzie 2023 gdy ojciec dziecka nie jest mężem matki
Jeśli ojciec dziecka nie jest mężem matki dziecka, z rejestracją będzie więcej zachodu. Wtedy do USC musicie udać się oboje, z dowodami i odpisami skróconymi swoich aktów urodzenia. Jeszcze przed rejestracją, konieczne będzie tzw. uznanie ojcostwa.
Uznanie ojcostwa 2023
Do uznania ojcostwa wystarczy oświadczenie mężczyzny, stwierdzające, że jest ojcem dziecka. Mężczyzna może uznać dziecko jeszcze przed jego porodem. W takiej sytuacji trzeba okazać w urzędzie stanu cywilnego zaświadczenie od ginekologa, potwierdzające fakt, że partnerka jest w ciąży. Do uznania ojcostwa potrzebna jest zgoda matki dziecka.
Uznanie dziecka następuje:
- w Urzędzie Stanu Cywilnego lub przed sądem opiekuńczym,
- przed notariuszem lub terenowym organem administracji państwowej, polskim konsulem (za granicą) – możliwe jest to tylko w wyjątkowych sytuacjach (np. zagrożenia życia).
Żeby uznać dziecko, do USC trzeba przygotować:
- podanie ojca o uznanie dziecka,
- dowody tożsamości rodziców dziecka (dowody osobiste, paszporty),
- gdy matka dziecka jest wdową – skrócony odpis aktu zgonu męża,
- gdy matka dziecka jest rozwódką – skrócony odpis aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie.
Formalności te zwolnione są z opłaty skarbowej.
W sytuacji gdy ojciec nie uznał dziecka dobrowolnie, można wystąpić do sądu o ustalenia ojcostwa. Prawo do tego przysługuje nie tylko matce, ale i domniemanemu ojcu, a także dziecku (po osiągnięciu pełnoletności). Może o to wystąpić także prokurator.
Nazwisko dziecka
Jeżeli rodzice są małżeństwem i kobieta nosi nazwisko męża, dziecko otrzyma nazwisko rodziców. W sytuacji gdy rodzice mają odmienne nazwiska, dziecko otrzyma nazwisko takie, o jakim rodzice zadecydowali w momencie zawierania ślubu (mamy, taty lub nazwisko podwójne).
Jeśli rodzice nie są małżeństwem, ojciec dziecka może od razu je uznać i dać mu swoje nazwisko. Jeżeli tak się nie stanie, matka może zarejestrować dziecko tylko na swoje nazwisko. Taka sytuacja nie wyklucza uznania dziecka przez ojca.
fot. Formalności w pracy narodzinach dziecka 2023/ Adobe Stock, natalialeb
Formalności w pracy po urodzeniu dziecka 2023
Pracodawcy (zwykle w dziale kadr) należy przedstawić zaświadczenie o urodzeniu dziecka wydane przez szpital oraz kopię aktu urodzenia dziecka. Jest na to 7 dni od narodzin dziecka.
Należy też wypełnić i złożyć druk ZUS ZCNA (dostaniesz go np. w dziale kadr w pracy albo w oddziale ZUS-u, możesz też wydrukować go ze strony internetowej).
Dopełnienie tych formalności pozwala przejść na urlop macierzyński, a zakład pracy informację o narodzeniu dziecka przekaże także do ZUS-u, co zapewni dziecku ubezpieczenie.
Podsumowanie – jakie dokumenty po urodzeniu dziecka do pracodawcy:
- zaświadczenie o urodzeniu dziecka wydane przez szpital,
- kopia aktu urodzenia dziecka,
- wypełniony druk ZUS ZCNA,
- PESEL dziecka (dostarcza się po jego uzyskaniu).
Uwaga! Każde dziecko, nawet jeśli jest nieubezpieczone, ma prawo do bezpłatnego leczenia. Jeśli zgłosisz dziecko do ubezpieczenia, dużo łatwiej będzie przejść przez rejestrację w każdym szpitalu czy przychodni. Jeżeli rodzice nie odprowadzają sami składek na ubezpieczenie zdrowotne (bo np. jeszcze studiują), dziecko mogą zgłosić do ZUS-u dziadkowie.
Zatem:
- jeżeli pracujesz na etacie, zgłaszasz dziecko po prostu do działu kadr w swojej firmie (albo tam, gdzie zatrudniona jest mama dziecka);
- jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą, robisz to samo w swoim oddziale ZUS-u;
- jeżeli oboje nie pracujecie, ale jesteście zarejestrowani w Urzędzie Pracy, to tam również możecie złożyć podanie – jest na to 7 dni od porodu.
Formalności po urodzeniu dziecka – macierzyński
Skorzystanie z urlopu macierzyńskiego wymaga dopełnienia formalności u pracodawcy (patrz wyżej) – jeśli matka dziecka pracuje na etacie. Gdy matka jest samozatrudniona, formalności dopełnia bezpośrednio w ZUS lub KRUS. W ciągu 7 dni od otrzymania numeru PESEL dziecka, trzeba go dostarczyć pracodawcy lub do ZUS/KRUS.
Aby móc bezpośrednio po urlopie macierzyńskim wykorzystać urlop rodzicielski w pełnym wymiarze, w ciągu 21 od porodu trzeba również złożyć odpowiedni wniosek u pracodawcy.
Co się należy po urodzeniu dziecka 2023
Formalności po urodzenia dziecka w 2023 obejmują także złożenie wniosków o dodatkowe świadczenia:
Formalności po narodzinach dziecka 2023 – becikowe
Becikowe to przyznanie jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka możesz ubiegać się w ciągu 12 miesięcy od dnia porodu. Jeżeli przegapisz ten termin, becikowe przepadnie. Zasiłek wynosi 1000 zł i mają do niego prawo tylko te rodziny, w których dochód na jedną osobę nie przekracza 1922 zł netto.
Podanie o becikowe rodzice mogą składać nie tylko w urzędzie gminy albo miasta, ale też w ośrodku pomocy społecznej. Wniosek o becikowe można znaleźć w miejscach jego składania oraz w internecie.
Do wniosku dołącza się:
- zaświadczenie o dochodach za poprzedni rok,
- zaświadczenie od ginekologa, że matka dziecka od 10. tygodnia ciąży pozostawała pod jego opieką,
- akt urodzenia dziecka,
- ksero dowodu osobistego rodzica (+ oryginał do wglądu),
- oświadczenie rodziców, że na dziecko nie zostało pobrane już becikowe przez drugiego z rodziców.
Formalności po narodzinach dziecka 2023: 500+
Rodzice mogą też zgłosić się po świadczenie 500+ stacjonarnie albo online lub przez bankowość elektroniczną. Wystarczy wypełnić i złożyć wniosek o to świadczenie w Urzędzie Gminy właściwym dla miejsca zamieszkania lub przez internet.
Konieczne jest podanie:
- imienia i nazwiska dziecka,
- numeru PESEL dziecka,
- daty urodzenia i obywatelstwa.
Formalności po urodzeniu dziecka związane z tzw. kosiniakowym
Jeśli nie matka nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego, w ciągu 3 miesięcy od porodu powinna złożyć wniosek o kosiniakowe (przez internet na stronie emp@tia.mpips.gov.pl lub w gminie, w instytucjach realizujących świadczenia rodzinne, np. MOPS-ach). Świadczenie to jest jednorazowe i wynosi 1000 zł.
Zasiłek rodzinny – formalności po urodzeniu dziecka 2023
Przy dochodzie na jedną osobę w gospodarstwie domowym w wysokości maksymalnie 674 zł netto miesięcznie można złożyć wniosek o zasiłek rodzinny. Składa się go w urzędzie miasta, gminy lub w ośrodku pomocy społecznej). Jego wysokość wynosi na dziecko do lat 5 – 95 zł miesięcznie. Możliwe jest też otrzymanie dodatków:
- 193 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386 zł na wszystkie dzieci – z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
- 95 zł na dziecko miesięcznie – z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej.
Jeśli w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne, kryterium dochodowe jest wyższe i wynosi 764 zł netto miesięcznie w przeliczeniu na osobę. W takiej sytuacji można też starać się o dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego:
- 90 zł miesięcznie na dziecko do 5. roku,
- 110 zł miesięcznie na dziecko pomiędzy 5 a 24 rokiem życia.
Formalności związane z opieką zdrowotną
Najlepiej zapisać dziecko do przychodni już 2-3 tygodnie po porodzie, gdyż ok. 4-6. tygodnia życia malucha powinna odbyć się pierwsza wizyta lekarska. Zapisanie dziecka do poradni lekarskiej polega na wypełnieniu deklaracji wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej w imieniu dziecka, podaniu numeru PESEL dziecka (można podać go również później) oraz okazaniu książeczki zdrowia dziecka otrzymanej w szpitalu. Do wypisania deklaracji potrzebne są PESEL-e rodziców.
Dobra wiadomość jest taka, że tutaj nie obowiązuje rejonizacja, więc można zapisać dziecko do każdej przychodni państwowej, którą wybierzesz. Można wybrać też przychodnię niepaństwową, która podpisała umowę z NFZ na świadczenie usług – wtedy wizyty i szczepienia też będą bezpłatne.
Artykuł pierwotnie opublikowany 26.01.2015.
Czytaj także:
Program Mama 4 Plus – ile można dostać?
Księga imion dla dziewczynek
Księga imion dla chłopców
