Klasowa hierarchia
Nie od dziś wiadomo, że uczniowie różnią się od siebie pod względem ocen, jakie dostają w szkole. W efekcie bardzo często powstają schematyczne podziały w klasach, to znaczy można wyróżnić tzw. prymusów, osoby uczące się przeciętnie i osoby uczące się bardzo słabo. Tego typu podziały najczęściej stwarzają nauczyciele, a uczniowie je przejmują; w klasach tworzą się koleżeńskie grupy, dobrane właśnie według klucza ocen. Nie jest tak zawsze, ale bardzo często. Dlaczego dzieje się tak, że niektórzy nie radzą sobie w szkole i mają wyraźnie gorsze oceny niż reszta? Czy zawsze spowodowane jest to faktem, że taki uczeń lekceważąco podchodzi do zajęć?
Zobacz: Po co nam czytanie?
Sylwetka ucznia, który ma problemy z nauką
Szukając przyczyn słabych ocen, zawsze zaczyna się od bacznego przyglądania się uczniowi, który ma problemy z nauką. Jak zachowuje się wobec nauczycieli? Jest spokojny czy żywiołowy? Regularnie przychodzi do szkoły czy opuszcza zajęcia? Te trzy pytania można zamknąć tak naprawdę w jednym: czy są z tym uczniem jakieś problemy wychowawcze, czy też nie? Osobie wchodzącej w konflikty z nauczycielami zapewne łatwiej przypisać lekceważenie zajęć, jednak nie zawsze jest to słuszne rozumowanie. Słabe oceny zarówno ucznia spokojnego, jak i „problematycznego” mogą wynikać z tego, że ta osoba:
- Nie uczy się, bo nie chce, poświęca czas na inne zajęcia, które są dla niej ważniejsze, ciekawsze, itp.
- Nie uczy się, ponieważ nie ma do tego odpowiednich warunków w domu, ma problemy rodzinne, które sprawiają, że nie może skupić się na nauce, np. zła sytuacja finansowa, konflikty, uzależnienia rodziców.
- Cierpi z powodu różnego rodzaju dysfunkcji, które utrudniają jej naukę; nie chodzi tu tylko o dysleksję, dysgrafię, dysortografię, ale także o dysfunkcje wynikające ze stanu zdrowia, np. problemy ze wzrokiem i słuchem.
Sylwetka nauczyciela, którego metody nauczania zawodzą
Słabe oceny, zwłaszcza jeśli dotyczą większości osób w klasie, mogą być spowodowane także sposobem nauczania danego przedmiotu. Może być tak, że to nauczyciel nie przekazuje informacji w sposób trafiający do uczniów i jego metody zawodzą, np.
- Nauczyciel przekazuje wiedzę „suchą”, książkową, nie tłumaczy, tylko przekazuje formuły, których trzeba wyuczyć się na pamięć.
- Nauczyciel nie pobudza wyobraźni uczniów przykładami i dygresjami, prowadzi lekcje w sposób monotonny i mało urozmaicony, np. w formie wykładu, nie włącza uczniów w czynny udział w lekcji.
- Nauczyciel jest pozbawiony pasji do przedmiotu, którego uczy i nie ukrywa tego – co udziela się jego uczniom.
Przyczyny słabych ocen mogą więc być bardzo różne. Ich źródłem może być zarówno uczeń, jak i nauczyciel. Czasem uczeń może wymagać pomocy albo bardziej indywidualnego podejścia, innym razem to nauczyciel powinien zastanowić się, czy jego metody nauczania są dobre.
Polecamy: Jak radzić sobie z kompleksami?