Co było pierwsze jajko czy kura?
Zacznijmy od jajka (ab ovo), które jest jednym z najstarszych symboli.
W wielu kulturach kojarzone jest z życiem, płodnością, światem, obfitością.
Prawdopodobnie nie ma takiej lodówki, w której jajko nie byłoby stałym rezydentem. Ze zwykłego, niepozornego jajka można szybko i łatwo wyczarować wiele potraw: jajka sadzone, jajecznice: zobacz przepis: Jajecznica na rydzach, omlet, zobacz przepis: Omlet z kurkami i cukinią, suflet, zobacz przepis: Suflet grzybowy, jaja faszerowane pastą - zobacz przepis: Pasta z wędzonej makreli, jaja w koszulkach, pasta jajeczna, kotlety z jaj a nawet jajka kiszone. Nie trzeba być przy tym utalentowanym kucharzem, ponieważ są to potrawy tak proste i pożywne, że prawie zawsze się udają. Jajko jest też składnikiem wielu innych potraw polskiej kuchni, zobacz przepisy: Klops z jajkiem, Chłodnik.
Polecamy: Jak przechowywać jajka?
Kilka faktów o jajku
Jajko kurze jest bogatym źródłem łatwo przyswajalnych substancji odżywczych. Składa się ono z około 75% wody, 12,6% z białka, 10,0% z tłuszczu, z czego około 0,42% to cholesterol, niewielkiej ilości węglowodanów (prawie wyłącznie cukrów prostych), zawiera także witaminę A, D, E, K oraz niektórych witamin z grupy B. Jest również źródłem pierwiastków takich jak: siarka, potas, fosfor, magnez, wapń, cynk i żelazo. Żółtko zawiera dwa razy więcej żelaza niż szpinak i jest ono o wiele lepiej przyswajalne.
Jaja mogą mieć podwyższoną zawartość niektórych witamin lub mikroelementów poprzez wprowadzanie preparatów witaminowych do pasz niosek, w ten sposób można nawet ośmiokrotnie zwiększyć zawartość witaminy E.
Jedno średnie jajko ma około 80 kcal, z czego około 16 kcal przypada na białko, a reszta na żółtko.
Zobacz także: Jak ugotować jajka w koszulkach?
Klasyfikacja jajek
Istnieje kilka klasyfikacji jajek, ze względu na wagę/rozmiar oznaczane są następująco:
- S - jajko małe poniżej 53 g
- M - średnie 53-63 g
- L - duże 63-73 g
- XL- bardzo duże – powyżej 73g
Podział jajek na klasy: A-ekstra, A B, C informuje nas o ich jakości (między innymi świeżości)
- klasa A – jaja świeże, nie starsze niż 7 dni od daty pakowania
- klasa A - jaja świeże
- klasa B – drugiej klasy lub utrwalone
- klasa C – jaja dla przemysłu, nie sortowane
Warto zwracać uwagę na to, skąd pochodzą jajka. Czy jest to hodowla ekologiczna czy masowy chów klatkowy.
Najsmaczniejsze jajka to tak zwane „jajka od baby”, które zniosła szczęśliwa, wolno biegająca, wiejska kura.
W mieście niestety, rzadko trafia się taki rarytas. Czasami można je dostać na bazarach i targach, ale najlepiej mieć sprawdzone źródło, swoją własną, zaprzyjaźnioną „babę” ;)
Kupując jajka w sklepie zwracajmy uwagę na ich oznaczenia (na początku kodu):
- 0 – jaja z produkcji ekologicznej
Jest to hodowla najbardziej humanitarna. Kury żyją w gospodarstwach prowadzonych zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego, karmi się je paszą ekologiczną, korzystają z wybiegu na zielonej trawce i mają swojego kogutka :)
- 1 – jaja z chowu na wolnym wybiegu
Kury mają dostęp do wybiegu, w ten sposób hoduje się rasę zielononóżkę kuropatiwianę - jedyną polską rasę niosek, wyodrębnioną w Polsce w 1879 roku. Jajka zielononóżki mają niską zawartość cholesterolu.
- 2 – jaja z chowu ściółkowego
Kury żyją w zamkniętych kurnikach, wyściełanych słomą i piaskiem, mają swobodny dostęp do poideł i karmideł oraz gniazd, w których znoszą jaja.
- 3 – jaja z chowu klatkowego
Zobacz także: Cała prawda o jajach ekologicznych.
