Niedziela Wielkanocna kończy Wielki Post. Po powrocie z rannej mszy świętej, zasiadamy całą rodziną do stołu, dzielimy się jajkiem, składamy sobie najszczersze życzenia i spożywamy uroczyste śniadanie wielkanocne.
Sprawdź też: Śniadanie wielkanocne dla najmłodszych
Fot. Fotolia
Stół wielkanocny powinien być nakryty białym obrusem i udekorowany bukszpanem. A na stole oprócz poświęconych pokarmów, wielkanocnego baranka, pachnącej rzeżuchy i gałązek bazi, symbolizujących nadejście wiosny, znajdują się kolorowe pisanki i mnóstwo pysznego jedzenia.
Gotowe teksty życzeń: Wielkanocne życzenia - tradycyjne i rodzinne
Na tradycyjnym wielkanocnym stole obok święconki nie może zabraknąć żurku, białej kiełbasy, pasztetu, jaj przygotowanych na wiele sposobów, pachnących bab, serników i kolorowych mazurków.
Jeśli szukasz przepisów na wielkanocne przysmaki, zachęcamy do wypróbowania naszych:
Żur i barszcz biały
Żur. Przygotowany na prawdziwym zakwasie z mąki żytniej, z białą kiełbasą, grzybami i chrzanem. Po prostu przepyszny. Nazwa pochodzi od dawnego niemieckiego wyrazu sūr, dziś sauer, co oznacza kwaśny.
Składniki na zakwas:
- 3/4 szklanki mąki żytniej,
- 3 ząbki czosnku,
- 2 szklanki ciepłej przegotowanej wody,
- 1 kromka chleba razowego
Do dużego słoika wsypać mąkę, zalać wodą, dokładnie wymieszać. Dodać drobno pokrojony czosnek oraz kromkę chleba. Słoik przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na 5 dni. Zakwas będzie gotowy, gdy będzie kwaśny.
Składniki na zupę:
- 2 l wywaru z mięsa i warzyw
- cebula
- 10 dag chudego wędzonego boczku
- 4 suszone grzybki
- 1/4 szklanki śmietany
- 2 listki laurowe
- 3 ziarna ziela angielskiego
- 2 ząbki czosnku
- 1 łyżka suszonego majeranku
- sól, pieprz, vegeta
- 4 białe kiełbasy
- jajka
Sposób przygotowania:
Grzyby umyć i moczyć w wodzie przez około godzinę. Wywar zagotować. Cebulę i boczek pokroić w kostkę, podsmażyć na patelni na łyżce oliwy, dodać przeciśnięty przez praskę czosnek. Gdy cebula się zeszkli dodać wszystko do wywaru, gotować. Następnie dodać liście laurowe, ziele angielskie, majeranek,sól, pieprz, pokrojone grzyby. Kiełbasę pokroić w plasterki i dodać do zupy. Gotować około 20 minut. Następnie dodać chrzan i wlać przez durszlak zakwas.Zagotować zupę, zaprawić śmietaną, przyprawić do smaku. Podawać z ćwiartkami jajek.
Barszcz biały. W niektórych regionach zamiast żuru podaje się barszcz biały. Jaka jest różnica między nimi? Otóż żur jest bardziej kwaśny, a to za sprawą zakwasu z maki żytniej. Zakwas na barszcz biały przygotowuje się z mąki pszennej.
Zakwas:
- 3/4 szklanki mąki pszennej,
- 3 ząbki czosnku,
- 2 szklanki ciepłej przegotowanej wody,
- listek laurowy, ziele angielskie
Do dużego słoika wsypać mąkę, zalać wodą, dokładnie wymieszać. Dodać czosnek pokrojony na pół, listek laurowy i ziele angielskie. Słoik przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na 5 dni. Zakwas będzie gotowy, gdy będzie kwaśny.
Składniki na zupę:
- 2 l wywaru z mięsa i warzyw
- cebula
- 1/2 szklanki śmietany
- 2 listki laurowe
- 3 ziarna ziela angielskiego
- 2 ząbki czosnku
- 1 łyżka suszonego majeranku
- 700 g ziemniaków
- 4 białe kiełbasy
- sól, pieprz, vegeta
Sposób przygotowania:
Wywar zagotować. Cebulę pokroić w kostkę, zeszklić na oliwie. Gdy cebula się zeszkli dodać do wywaru. Kiełbasę pokroić w plasterki i dodać do zupy. Następnie dodać liście laurowe, ziele angielskie, majeranek, sól, pieprz i przeciśnięty przez praskę czosnek. Gotować. Ziemniaki pokroić w kostkę, ugotować w osobnym garnku, ugotowane dodać do zupy. Wlać zakwas zagotować. Dodać majeranek i zabielić śmietaną. Przyprawić do smaku.
Jajka
Symbol płodności, odradzającego się życia. kolorowe pisanki królują w wielkanocnym koszyczku, a podane na różne sposoby goszczą na wielkanocnym stole.
Czy wiesz, że ... Dla zobrazowania jakości handlowej jaj kurzych, stworzono system oznaczeń, który na ogół widnienie na jajach. O tym jak wybrać dobre jajko przeczytasz w artykule Jaja z klasą.
Jajka faszerowane łososiem
Składniki:
-
kilka plastrów łososia wędzonego
- 6 jaj
- majonez
- sól
- pieprz ziołowy
- liście sałaty
Sposób przygotowania:
Jajka gotujemy na twardo, obieramy, przekroić na połówki. Wyciągnąć żółtka, zmiksować z 10 dag łososia oraz majonezem, doprawić do smaku. Napełnić farszem połówki jajek. Resztę 5 dag łososia drobniutko pokroić i położyć na każdej połówce jajka. Podawać na liściach sałaty.
Wielkanocne jajka z rzeżuchą
Składniki:
- 8 jajek
- kremowy serek twarogowy,
- 10 listków bazylii,
- 2 łyżki startego sera żółtego,
- rzeżucha,
- 2 łyżeczki oliwy z oliwek,
- sól i pieprz do smaku
Sposób przygotowania:
Obrać jajka ugotowane na twardo, przekroić wzdłuż, wyciągnąć żółtka. Zmiksować razem: żółtka, serek, ser i oliwę z oliwek. Otrzymaną pastę włożyć do miseczki i zmieszać ją z posiekaną rzeżuchą. Przyprawić do smaku solą i pieprzem. Napełnić farszem jajka.
Jajka po polsku
Składniki:
- 6 jaj,
- 2 łyżki masła,
- 1 łyżka siekanej pietruszki,
- 1 łyżeczka soli,
- 1 łyżeczka pieprzu,
- masło,
- bułka tarta
Sposób przygotowania:
Cztery jaja gotujemy na twardo, obieramy ze skorupki, kroimy na połówki i wydłubujemy żółtka bez naruszania białka. Żółtka przecieramy przez sito, dodajemy surowe żółtka pozostałych dwóch jaj, pietruszkę, sól i pieprz. Surowe białka ubijamy na lekką pianę i mieszamy delikatnie z masą żółtkową. Na dno płaskiego żaroodpornego naczynia wykładamy część tej mikstury, resztą napełniamy wydrążone białka, które składamy po dwa, tak, aby wyglądały na całe jajka. Układamy jajka w naczyniu i jeśli pozostała nam jeszcze reszta masy, robimy z niej ściankę dokoła. Całość polewamy odrobiną stopionego masła, obficie posypujemy bułka tartą i pieczemy krótko aż do zbrązowienia. Podajemy z kremowym sosem.
Jaja faszerowane pasztetem
Składniki:
- 5 jajek ugotowanych na twardo,
- 10 dag (puszka) pasztetu z drobiu,
- 1 łyżka startego sera (najlepiej morskiego),
- 2/3 łyżki margaryny,
- 1 cebula ,
- 1 łyżeczka natki pietruszki,
- szczypta gałki muszkatołowej,
- sól,
- pieprz
Sposób przygotowania:
Jajka obrać i przekroić wzdłuż na pół. Wyjąć żółtka i rozetrzeć. Cebulę obrać, drobno posiekać i lekko zrumienić na margarynie. Następnie ostudzić, dodać do pasztetu, wymieszać z serem, żółtkami i natką pietruszki. Przyprawić gałką muszkatołową, solą oraz pieprzem. Masą napełnić połówki białek. Jajka przybrać natką pietruszki.
A jeżeli nie masz pomysłu na pisanki zobacz nasze oryginalne propozycje w artykule:
Jak udekorować pisanki
Biała kiełbasa
Jeżeli znudziła wam się biała kiełbasa z wody, spróbujcie ja przyrządzić inaczej.
Biała kiełbasa w cieście
Składniki:
- 4 białe kiełbasy parzone
- szklanka mąki
- 2 jajka
- 8 łyzek wody
- 2 łyżki oleju
- sól, pieprz
Sposób przygotowania:
Mąkę rozmącić z żółtkami, wodą i olejem, przyprawami. Pianę z białek ubić, dodać delikatnie do ciasta. Kiełbasę pokroić na grubsze plastry, każdy kawałek zanurzać w cieście i smażyć na mocno rozgrzanym tłuszczu na zloty kolor z obu stron.
Pieczona biała kiełbasa
Składniki:
- 1 kg surowej białej kiełbasy
- 4 średnie cebule
- główka czosnku
- 2-3 łyżki oleju
Sposób przygotowania:
Cebulę obrać i pokroić w talarki. Ząbek czosnku obrać, pokroić na plasterki. Naczynie żaroodporne wysmarować olejem i ściśle ułożyć w nim ponakłuwane wykałaczką kiełbasy. Resztą oleju posmarować kiełbasy, obłożyć czosnkiem i cebulą. Wstawić do nagrzanego piekarnika i piec ok. 30 minut, w temperaturze 180 stopni, aż kiełbasa się przyrumieni.
Biała kiełbasa w piwie
Składniki:
- 80 dag białej kiełbasy
- 3 łyżki startego suchego chleba razowego
- 2 szklanki piwa
- 2 łyżki masła
- 2 łyżeczki miodu
- Vegeta Mix do wieprzowiny
Sposób przygotowania:
Kiełbasę włożyć do garnka. Zalać piwem i gotować 20 minut. Wyjąć z wywaru. Na patelni zrumienić masło, dodać miód, chleb, piwo i 1 łyżeczkę Vegety Mix do wieprzowiny. Gotować mieszając ok. 5 minut. Kiełbasę pokroić na porcje, włożyć do sosu i zagrzać.
Chrzan i ćwikła z chrzanem
Chrzan to siły fizycznej, krzepy, zdrowia. W chrześcijaństwie kojarzony jest z męką Jezusa (ostry smak chrzanu wyciska łzy). A w połączeniu z cukrem symbolizuje mękę Pańską zakończoną słodyczą Zmartwychwstania.
Ćwikła
Składniki:
- 1 kg ugotowanych buraków
- 2 laski korzenia chrzanu
- sok z 1 cytryny lub ocet winny
- sól, cukier
Sposób przyrządzenia:
Buraki i chrzan zetrzeć na tarce o drobnych oczkach. Jeżeli puszczą dużo soku, to odsączyć na sitku. Przyprawić sokiem z cytryny (lub octem), solą i cukrem. wstawiamy na noc do lodówki. na drugi dzień ćwikła jest gotowa do zjedzenia.
Chrzan z jajami i śmietaną
Składniki:
- 10 dkg chrzanu
- 2 jaja ugotowane na twardo
- 1/8 l śmietany
- sól, cukier, ocet
Sposób przygotowania:
Chrzan umyć, oczyścić, zetrzeć na drobnej tarce. jaj posiekać, utrzeć ze śmietaną, połączyć z chrzanem, dodać do smaku sól, cukier i ocet.
Pasztet, szynka, pieczone mięsa
Na wielkanocnym stole nie może zabraknąć pieczonych mięs, szynek i pasztetów. To prawdziwa rozkosz dla podniebienia, zwłaszcza dla tych, którzy pościli przez 40 dni Wielkiego Postu.
Wyborny pasztet
Składniki:
- 500 g mięsa wołowego bez kości,
- 500 g mięsa wieprzowego bez kości,
-
500 g mięsa drobiowego bez kości,
- 300 g wątróbki drobiowej,
- 5 jaj kurzych,
- 3 duże cebule,
- 4 suszone grzyby,
- włoszczyzna,
- sól, pieprz,
- gałka muszkatołowa,
- olej do smażenia,
- odrobina tłuszczu i bułki tartej.
Sposób przygotowania:
Mięsa dokładnie umyć, odsączyć i pokroić na drobne kawałki. Cebulę i włoszczyznę, myjemy i kroimy. Na patelnię lub do rondla z rozgrzanym olejem wrzucamy mięso i pokrojone jarzyny. Dusimy na małym ogniu pod przykryciem, aż do uzyskania miękkości (mięsa i włoszczyzny). Po pierwszych 15 minutach duszenia dodajemy posiekane drobno grzyby. Gdy mięso z jarzynami będzie już gotowe odstawiamy je na bok i czekamy na ostygnięcie. Dodajemy jajka, sól, pieprz i gałkę muszkatołową do smaku i mieszamy. Wszystko mielimy najlepiej 2, nawet 3 razy. Po zmieleniu masę wkładamy do nasmarowanych tłuszczem i posypanych bułką tartą foremek lub do naczynia żaroodpornego i wstawiamy do piekarnika. Pieczemy ok. 60 minut w temperaturze 180˚C.
Schab faszerowany pomidorami
Składniki:
- 1 kg schabu bez kości
- słoik suszonych pomidorów w oleju
- 4-5 łyżek marynowanych oliwek nadziewanych papryką
- 2-3 ząbki czosnku
- 2 łyżki masła
- łyżka miodu
- zioła prowansalskie
- świeża bazylia
- sól, pieprz
Sposób przygotowania:
Mięso umyć, osuszyć, rozciąć wzdłuż dłuższego boku, nie przecinać do końca, tak, aby uzyskać prostokątny płat. Natrzeć z obu stron rozgniecionym czosnkiem, oprószyć ziołami prowansalskimi, solą i pieprzem. Odstawić pod przykryciem do lodówki na 1-2 h.
Pomidory i oliwki odsączyć z zalewy, ułożyć na płacie mięsa. Mięso mocno zwinąć w roladę, obwiązać bawełnianą nicią. Na patelni rozgrzać masło i obsmażyć mięso ze wszystkich stron. Ułożyć w brytfance, polać tłuszczem ze smażenia i wlać kilka łyżek wody.
Piec w rozgrzanym piekarniku w temp. 180 st. C, często polewając sosem z pieczenia. 10 min. przed końcem pieczenia mięso posmarować miodem i posypać świeżo mielonym pieprzem. Gotową pieczeń wyjąć na półmisek, usunąć nici, pokroić na plastry. Udekorować listkami bazylii.
Pieczona szynka
Składniki:
-
2 kg mięsa od szynki
- butelka czerwonego wytrawnego wina
- 2 cebule
- ziele angielskie
- ziarenka pieprzu
- kilka listków laurowych
- sól, pieprz
Sposób przygotowania:
Z drobno posiekanej cebuli, ziela angielskiego, listów laurowych i ziaren pieprzu robimy marynatę. Mięso nacieramy solą i pieprze, wkładamy do marynaty. Odstawiamy do lodówki na minimum 24 godziny. Szynkę wyjmujemy z marynaty, układamy w żaroodpornym naczyniu i wkładamy do nagrzanego piekarnika, pieczemy ok. 2 godz. Co jakiś czas mięso podlewamy marynatą.
Pieczona karkówka
Składniki:
- 1 kg karkówki wieprzowej bez kości
- 10 liści laurowych
- 20 kulek ziela angielskiego
- 10 ząbków czosnku
- 1 łyżeczka soli
Marynata:
- 1/2 szklanki oleju
- 1 łyżeczka pieprzu
- 1/2 łyżeczki pieprzu ziołowego
- 1/2 łyżeczki suszonego rozmarynu
Sposób przygotowania:
Karkówkę umyć, naszpikować czosnkiem. Składniki marynaty wymieszać. Dno naczynia wyłożyć połową liści laurowych, wysypać połowę ziela. Ułożyć mięso. Zalać mięso marynatą, ułożyć na nim pozostałe liście i ziele. Wstawić do lodówki na 24 godziny.
Mięso dokładnie oczyścić z marynaty. Na patelni rozgrzać olej i obsmażyć na nim karkówkę za wszystkich stron, następnie ułożyć je na cebuli, posypać resztą soli i podlać szklanką ciepłej wody. Piekarnik rozgrzać do 180 stopni. Włożyć mięso i piec przez 1,5 godziny.
Wielkanocne baby, mazurki i serniki
Na świątecznym stole nie może zabraknąć ciast domowego wypieku. To symbol umiejętności i doskonałości. Baby, mazurki i serniki to typowo wielkanocne desery.
Babka marmurkowa
Składniki:
- 200 g cukru,
- 200 g masła,
- 150 g mąki pszennej
- 150 g mąki ziemniaczanej,
- 4 jaja,
- 1 cukier waniliowy,
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia,
- 1 łyżka ciemnego kakao,
- 2 łyżki czekolady w proszku
- 2 łyżki gęstej śmietany
Sposób przygotowania:
Żółtka oddzielamy od białek. Miękkie masło miksujemy razem z cukrem oraz z cukrem waniliowym. Ciągle miksując dodajemy powoli po jednym żółtku. Dodajemy przesianą mąkę ziemniaczaną i pszenną połączoną z łyżeczką proszku do pieczenia i delikatnie mieszamy. Formę wykładamy papierem do pieczenia. Ubijamy na sztywno pianę z białek i wolno mieszamy z wcześniej wyrobioną masą. Połowę oddzielamy do osobnego naczynia i dodajemy łyżkę ciemnego kakao oraz dwie łyżki czekolady w proszku i dwie łyżki śmietany 18%. Jasną połowę masy ciastowej wylewamy do przygotowanej formy. Dolewamy ciemną masę kakaową i lekko tylko przemieszamy widelcem. Formę z ciastem wkładamy do nagrzanego do 180⁰C piekarnika i pieczemy przez 50 minut. Po upieczeniu możemy posypać babkę cukrem pudrem.
Sernik z brzoskwiniami
Ciasto:
-
- 3 łyżki cukru
- 3 płaskie łyżeczki proszku do pieczenia
- 3 żółtka
- 25 dag margaryny
Masa serowa:
- 75 dag sera
- 2 żółtka
- 1 jajko
- 1 budyń waniliowy
- 10 dag masła
- 1/2 szklanki cukru pudru
- brzoskwinie w puszce
- aromat cytrynowy
Masa białkowa:
- 5 białek
- 3/4 szklanki cukru pudru
- 1 łyżka mąki ziemniaczanej
Sposób przygotowania:
Składniki przeznaczone na ciasto zagnieść. 2/3 ciasta rozłożyć na wysmarowanej tłuszczem prostokątnej formie, a resztę ciasta schłodzić w lodówce.
Ser zmielić dwukrotnie. Masło utrzeć na puszystą masę dodając cukier puder, żółtka i jajko. Pod koniec ucierania dodać ser, budyń w proszku i kilka kropel aromatu cytrynowego. Wszystko wymieszać i wyłożyć na surowe ciasto.
Na masę serową wyłożyć pokrojone w kostkę brzoskwinie.
Białka ubić, nadal ubijając dodać cukier puder i mąkę ziemniaczaną. Pianę wylać na pokrojone brzoskwinie.
Na wierzch zetrzeć na tarce o grubych oczkach resztę schłodzonego ciasta. Całość włożyć do nagrzanego piekarnika i piec ok. 50 minut w temperaturze 160-170 st. C.
Składniki:
Ciasto:
- 4 szklanki mąki
- 20 dag masła
- 1 szklanka cukru pudru
- 2 łyżki miodu prawdziwego
- 2 łyżki mleka
- 1 łyżeczka sody
Nadzienie orzechowe:
- 1,5 szklanki grubo posiekanych orzechów
- 1/2 szklanki cukru
- 12 dag masła
- 2 łyżki miodu
Masa:
- powidła
- masa karpatkowa
Sposób przygotowania:
Mąkę i miękkie masło posiekać nożem. Miód rozpuścić w ciepłym mleku, dodać cukier puder, mleko i sodę. Dodać do mąki z masłem i szybko zagnieść ciasto. Podzielić je na trzy części.
Przygotować nadzienie orzechowe. Orzechy z cukrem, masłem i miodem podmazyć na patelni na małym ogniu, gorące położyć na surowym placku wyłożonym na blaszce i upiec. Pozostałe dwa placki upiec same.
gdy placki będą upieczone przekladamy je w kolejności: placek/powidła/masa karpatkowa/placek/ powidła/masa karpatkowa/placek z orzechami.
Zdjęcia w artykule: Depositphotos