Obok croissant Francuzi jadają rano także bagietki, bułeczki z rodzynkami lub brioche, jednak ten pierwszy jest zdecydowanie najpopularniejszy – mimo, że kraj jego pochodzenia to nie Francja, a Węgry. Rogalik w kształcie księżyca po raz pierwszy upiekli piekarze węgierscy, którzy jako jedyni nie spali rankiem, podczas oblegania Budapesztu przez Turków w XVII wieku. Poranne nawyki towarzyszące zarówno produkcji jak i konsumpcji pieczywa jak widać opłacają. Piekarze zdążyli zaalarmować miasto, a pieczone na pamiątkę osmańskie półksiężyce z ciasta francuskiego sprowadziła do Francji z Wiednia Maria Antonina. Zobacz przepis: Croissant.
Kolejną chlubą francuskich piekarni i równie często jedzonym podczas śniadania jest 70-cm bagietka (baguette). Kojarzona jest głównie z Paryżem. To delikatne, kremowe pieczywo o chrupiącej powierzchni zachowuje świeżość przez jeden dzień. Formuje się je podczas pieczenia w długie pasy ciasta, co pozwala bagietkom swobodnie rosnąć. Nacięcia na powierzchni bagietki robi się po to, by skórka apetycznie popękała.
Zobacz także: Jak zrobić pieczywo czosnkowe?
Brioche to z kolei małe bułeczki. Powstają z pulchnego ciasta drożdżowego z dodatkiem jaj, cukru, masła i mleka. Uformowane podczas pieczenia w kształt dwóch stykających się kul to brioche parisienne.
Istnieje wiele rodzajów pieczywa, równie zróżnicowane są dodatki do nich – przyprawy, zioła, sezam, czosnek, orzechy, suszone owoce. Prócz bochenków, bagietek i bułeczek pieczywo przyjmuje także kształt obwarzanków (la fougasse), kółek (la couronne) czy podłużnych „listków” gotowych do obrywania (le pain spi).
Popularnym chlebem jest pain de campagne, wiejski chleb pszenno-żytni w kształcie pulchnego bochenka posypanego mąką. Wiejskie są również bułeczki pain campagne aux olives – z dodatkiem oliwek lub orzechów laskowych i rodzynek – pain de campagne noisette et raisins. Chleb pieczony z mąki sojowej z dodatkiem suszonych owoców i pestek to pain sportif. Dobrym dodatkiem do owoców morza jest pain de seigle, chleb żytni.
Francuzi lubią też tosty, zwłaszcza na słodko. Pain de mie to specjalny, prostokątny chleb tostowy pieczony z dodatkiem masła, mleka i cukru.
Chętnie stosowanym w kuchni produktem jest ciasto francuskie, stanowiące połączenie klasycznego ciasta z mąki, jaj i soli z dodatkiem octu z ciastem maślanym. Powstaje w ten sposób ciasto o warstwowej, „listkowej” strukturze i o sporej zawartości tłuszczu. Zawija się w nie słodkie lub słone nadzienie i zapieka. Zobacz przepis: ciasto francuskie.
Wizytówką Alzacji są obwarzanki. Ciasto formowane z mąki i wody gotuje się, smaruje jajkiem i posypuje solą morską. Obwarzanki to szczęśliwe pieczywo – dzięki kształtowi węzła wierzono w jego moc, odstraszającą złe duchy. Innym specjałem jest speckkiechle, bułka z dodatkiem boczku i kminku oraz bredle, pieczone i sprzedawane w Alzacji cały rok ciasteczka bożonarodzeniowe z dodatkiem migdałów, cynamonu i orzechów laskowych. Często są formowane w kształt serduszek, gwiazdek lub półksiężyców.
Przepis na brioche:
- 1 żółtko
- 6 jaj
- 1 łyżeczka soli
- ¼ szklanki cukru pudru
- 1 łyżka drożdży
- ½ szklanki gorącej wody
- 5 szklanek mąki
- 250 g masła
Zobacz także: Jak piec ciasto francuskie?
Ucieramy cukier, sól i drożdże z dodatkiem wody i szklankę mąki. Stopniowo dodajemy masło i resztę mąki. Pozostawiamy ciasto do wyrośnięcia w chłodnym miejscu na 2 h w posmarowanym oliwą naczyniu, pod przykryciem. Potem formujemy z niego delikatnie kulę, którą odstawiamy do lodówki na kolejne 10 h. Następnie dzielimy ciasto na 2 części na posypanej mąką stolnicy i formujemy z nich kulki (małą i dużą). Dużą umieszczamy w natłuszczonej formie, małą – w dziurce zrobionej palcem pośrodku. Odstawiamy na kolejne 40 min. Wierzch smarujemy żółtkiem i pieczemy w temperaturze ok. 200°C przez 15 minut.
