Na Węgrzech po raz pierwszy na świecie (w XIX w.) wprowadzono formalną legislację wina. Każdy region winiarski charakteryzuje się – czasem nawet ponadtysiącletnią – tradycją lokalną. Wina są produkowane przez całe rodziny, a receptury – przekazywane z pokolenia na pokolenie. Podobno sommelierzy potrafią ocenić zawartość alkoholu w winie na podstawie prędkości, z jaką trunek spływa po ściankach kieliszka. Oprócz mocy wina, ważne są również kolor i smak.
Wina białe
Nazwa pochodzi od koloru winogron, z jakich są produkowane (u nas popularnie zwanych białymi, zielonymi). Kolor wina jest zależny nie od samych skórek – tak jak w przypadku win czerwonych – lecz od czasu, przez jaki skórki winogron przebywają w kadziach z winem. Kolejna różnica między czerwonym a białym winem polega na tym, że fermentacja tego drugiego dokonuje się bez udziału pestek i skórek owoców.
Zobacz też: Wino - savoir vivre
Wina czerwone
Produkuje się je z ciemnych winogron potocznie zwanych fioletowymi, czarnymi, czerwonymi. Klasyfikacja polega na uwzględnieniu niuansów w kolorze trunku. Wyróżnia się wina purpurowe, rubinowe, wiśniowe, czarno-czerwone i ceglaste.
Kolor czerwonego wina pochodzi od skórek winogron, dlatego przy produkcji tego rodzaju alkoholu istotny jest sposób miażdżenia owoców.
Tokaj – miasto, wino, region
Węgry są podzielone na ponad 20 regionów winiarskich, jednym z nich jest Tokaj-Hegy, skąd pochodzi znane w Polsce wino Tokaj. Za czasów panowania Ludwika XIV zyskał on nawet miano króla win. Niepowtarzalny smak tutejszego wina zapewnia kontynentalny klimat, umożliwiający długie dojrzewanie owoców na krzakach. Na Węgrzech produkuje się dwa rodzaje popularnego Tokaju:
- Tokaj Szamorodni – może być zarówno wytrawny, jak i słodki; często podawany jako aperitif;
- Tokaj Aszú – wytwarza się go według restrykcyjnych przepisów; dojrzewa w dębowych beczkach; jego słodkość zależy od czasu leżakowania.
Popularna kadarka
Kadarkę mylnie kojarzy się z Bułgarią - ojczyzną tego wina są Węgry. Nazwa obejmuje szczep czerwonych winogron, szczególnie popularny na Węgrzech. Bułgarzy przejęli produkcję tego rodzaju wina po tym, jak sami rozpoczęli uprawę gatunku winogron o tej samej nazwie. Powstałe z kadarki wino ma przeważnie ciemny kolor. Z tej odmiany produkuje się głównie wina stołowe. Czasami używa się kadarki do wyrobu innego wina węgierskiego – Egri bikavér.
Bycza krew
Eger – region winiarski na Węgrzech słynący z produkcji win, przechowywanych w wydrążonych korytarzach-piwnicach. To tu właśnie wytwarza się wino Egri bikavér. Nazwę tłumaczy się jako egerską (od regionu) byczą krew (od czerwonego koloru trunku).
Jest to wino cuvée, to znaczy powstałe z różnych winnic czy szczepów.
W smaku jest wytrawne lub półwytrawne. Inny rodzaj tego gatunku czerwonego wina (Szekszárd bikavér) jest produkowany w regionie Szekszárd, położonym na południu Węgier. To właśnie do produkcji tego wina dodaje się odmianę kadarka.
Najlepsze czerwone wina węgierskie
Nie każdy wie, że pochodzą z regionu Villány-Siklós. Tradycja winiarska sięga tutaj średniowiecza. Produkowane z odmiany Kékfrankos wino jest znane pod nazwą Villany Burgundy. W ostatnich latach pomieszano ten gatunek z dwoma innymi szczepami, przez co trunek stał się konkurencją dla popularnych win śródziemnomorskich. Obecnie wina z tego regionu osiągają jedne z najwyższych cen wśród win węgierskich. Produkuje się tu również wina białe (głównie w podregionie Siklós). Najbardziej cenione nazwy to: Italian Riesling i Hárselvelű.
Region Sopron
Mieszkańcy tego regionu są dość wszechstronni. Słyną głównie z produkcji win białych, która tutaj sięga XII w., jednakże w ostatnich latach rozpoczęto tu wytwarzanie win czerwonych. Lokalne trunki z tego regionu to przede wszystkim te z odmiany Bluefrankish. Powstałe wino ma głęboki, rubinowy kolor i mocny, cierpki smak – jest zdecydowanie bardziej wyraziste niż inne wina tego rodzaju. Tradycyjne wino białe z tego regionu to Green Veltelini, a różowe – Rose Veltelini.
Zobacz też: Włoska klasyfikacja win
Tradycja sięgająca czasów rzymskich
Produkcję win i uprawę winorośli w regionie Ászár - Neszmély zapoczątkowano prawdopodobnie w starożytności. W średniowieczu wina te zyskały popularność. Region słynie z produkcji win białych. Na terenie Ászár produkuje się trunki z odmiany Ezerjó. Są to wina słodkie i deserowe. W Neszmély stopniowo wprowadza się uprawę czerwonych winogron – Cabernet Sauvignon. Jest to najbardziej znany na świecie szczep tych winorośli. Smak wina zeń powstałego charakteryzuje się porzeczkowym posmakiem i żywicznym, korzennym aromatem.
Popularność Italian Riesling
Odmiana ta dominuje w regionie Badacsony, usytuowanym w pobliżu Balatonu i słynącym z produkcji win białych. Otrzymane z niej wino ma lekko migdałowy posmak i delikatny aromat. Oprócz tej odmiany uprawia się tu również Szürkebarát – wina słodkie i półsłodkie o mocnym aromacie – oraz Kéknyelű – wina wytrawne, trochę kwaskowe. Uprawa czerwonych winorośli raczej nie jest tu kultywowana.
Nad Balatonem
Balatonboglár – region winiarski położony bezpośrednio nad Balatonem słynie z produkcji dobrze znanych odmian: Merlot, Bluefrankish czy Cabernet Sauvignon. Tutejsze wina czerwone przypominają smakiem wina burgundzkie, są kwaskowe.
Najsłynniejsze wina białe
Na Węgrzech produkuje się je w regionie Mátra. Górzysty, ciepły i suchy klimat służy uprawie winorośli. Produkuje się tu wina z popularnej odmiany Italian Riesling, a także znany Muscat, Chardonnay czy Sauvignon. Tutejsze trunki charakteryzują się orzeźwiającym smakiem i aromatem, a także zawierają dużo naturalnego alkoholu – muszą bowiem co najmniej kilka lat leżakować, by nabrać odpowiedniej mocy.
Zobacz także: Czy Węgrzy piją piwo?
