Władza rodzicielska pojawia się zawsze równocześnie z narodzinami dziecka i przysługuje w takim samym stopniu obojgu rodzicom. Ta władza to nie tylko przywilej decydowania o małoletnim, ale również obowiązki względem niego. To wykonywanie pieczy nad osobą i majątkiem dziecka, a także wychowywanie go zgodnie ze społecznie przyjętymi normami. Władza rodzicielska obowiązuje aż do uzyskania pełnoletności przez dziecko.
Czym jest ograniczenie władzy rodzicielskiej i kiedy może ono nastąpić?
Kiedy zachodzi uzasadnione podejrzenie co do zagrożenia dobra dziecka, np. gdy rodzice nie radzą sobie z obowiązkami wychowawczymi oraz zaspokajaniem podstawowych potrzeb małoletniego, sąd może ograniczyć władzę rodzicielską.
Mając na uwadze dobro dziecka, sąd może zobowiązać rodziców do konkretnego postępowania albo zalecić im terapię lub wsparcie kuratora. W orzeczeniu mogą być również wskazane konkretne czynności, jakie nie mogą być przez rodziców przeprowadzone bez dozoru sądowego, np. podejmowanie decyzji o leczeniu dziecka. W skrajnych przypadkach dziecko może być skierowane do placówki sprawującej częściową opiekę nad małoletnimi albo rodziny zastępczej.
Dramatyczny poród - kobieta straciła prawa rodzicielskie
Gdy rodzice dziecka nie żyją razem, sąd również może na wniosek jednej ze stron ograniczyć władzę rodzicielską drugiemu rodzicowi. W każdym przypadku sąd przede wszystkim kieruje się dobrem małoletniego. Zazwyczaj jednak, nawet jeśli rodzice są rozwiedzeni, oboje zachowują pełnię praw, aby jak najlepiej uczestniczyć w wychowaniu dziecka.
Warto podkreślić, że możliwe jest przywrócenie władzy rodzicielskiej, jej odebranie nie musi być ostateczne ani całkowite. Dzieje się to wtedy, gdy rodzic wykaże wolę poprawy, np. osoba uzależniona od alkoholu przedstawi dokumentację poświadczającą, że wzięła udział w terapii odwykowej.
Jak ubiegać się o ograniczenie praw rodzicielskich?
- Wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej drugiego rodzica należy złożyć do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka lub do sądu odpowiadającego jego miejscu pobytu.
- We wniosku należy szczegółowo opisać powody, dla których ubiegamy się o ograniczenie praw.
- Opłata sądowa za złożenie wniosku wynosi 40 zł.
- Wniosek może zostać złożony nie tylko przez rodzica, ale również przez policję, przedstawicieli opieki społecznej lub pracowników placówek oświatowych.
Nowe przepisy prawne w trosce o dobro dziecka
Jakie są konkretne powody do ograniczenia praw rodzicielskich?
Powodów ograniczenia albo pozbawienia praw rodzicielskich może być wiele. Oto przykładowe z nich:
- namawianie małoletniego do czynów niezgodnych z prawem,
- wyjazd rodzica za granicę i długotrwałe nieinteresowanie się losem dziecka,
- stosowanie przemocy fizycznej lub psychicznej,
- zaniedbywanie dziecka z powodu własnych nałogów,
- skrajna bieda, uniemożliwiająca dziecku rozwój,
- niepodejmowanie i zaniechanie leczenia dziecka,
- długotrwałe zaniedbywanie przez małoletniego obowiązku szkolnego.
Prawa i ulgi dla samotnych matek