Gdy spadkobierców jest kilku, są oni współwłaścicielami spadku. Nabywają go – w drodze poświadczenia dziedziczenia u notariusza lub orzeczenia sądu – w częściach ułamkowych. Udziały dotyczą całego mienia, jaki pozostawił spadkodawca. To oznacza, że żaden ze spadkobierców nie może samodzielnie dysponować odziedziczonym majątkiem. Aby tak się stało, potrzebny jest dział spadku.
Dział spadku u notariusza
Możecie wspólnie określić sposób i warunki podziału majątku. Taką umowę o dział spadku najlepiej sporządzić przed notariuszem. Jest to konieczne, gdy w skład majątku wchodzi nieruchomość lub własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu. Ale i w tym wypadku obowiązuje jeden warunek – wszyscy spadkobiercy muszą być zgodni co do sposobu podziału. U notariusza trzeba przedłożyć następujące dokumenty:
- postanowienie sądu bądź akt poświadczenia dziedziczenia stwierdzający nabycie spadku,
- gdy w skład spadku wchodzi nieruchomość – tytuł prawny do niej, jaki miał spadkodawca, np. aktualny odpis księgi wieczystej, akt własności ziemi.
Jeśli jest to nieruchomość gruntowa, to oprócz aktualnego odpisu księgi wieczystej należy dołączyć aktualny wypis z rejestru gruntów, a gdy chodzi o spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu bądź lokal stanowiący odrębną nieruchomość – zaświadczenie ze spółdzielni bądź od zarządcy nieruchomości o niezaleganiu w bieżących opłatach.
Koszt aktu zależy od wartości majątku.
Lub w sądzie
Dział spadku można również przeprowadzić przed sądem rejonowym miejsca ostatniego zamieszkania spadkodawcy. Z wnioskiem można wystąpić zarówno wtedy, gdy wiecie, jak podzielić schedę, jak też, gdy nie ma między wami zgody w tym temacie.
Konieczne jest wniesienie opłaty w wysokości:
- 500 zł (300 w przypadku zgodnego planu podziału),
- 1000 zł (500 przy zgodnym planie podziału) – jeśli dział spadku połączony jest ze zniesieniem współwłasności.
Te koszty można obniżyć, zawierając ugodę przed sądem w sprawie tzw. działu spadku. Z ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wynika, że ten, kto wezwie drugiego uczestnika postępowania do tzw. próby ugodowej, płaci od wniosku opłatę stałą w wysokości 40 zł.
Jak podzielić spadek?
Osoba, która składa wniosek, musi wskazać co wchodzi w jego skład spadku (spis inwentarza) oraz przedstawić swój projekt podziału tego majątku. Może to być:
- przyznanie jednemu ze spadkobierców całego majątku z obowiązkiem spłaty pozostałych,
- podział poszczególnych składników majątku miedzy spadkobiercami,
- sprzedaż całości i podział gotówki między spadkobierców.
Jeżeli strony postępowania przedstawią sądowi zgodny projekt podziału majątku, sąd zasadniczo przychyla się do niego. W przeciwnym wypadku sam o tym rozstrzygnie.
Wniosek można złożyć w dowolnym terminie, bo prawo do wystąpienia o dział spadku nie ulega przedawnieniu.
Zobacz też:
Nie płać podatku od spadku
Jak pozbawić prawa do spadku?
Spadek w imieniu dziecka
