Ludzie wybierają dietę wegetariańską z rozmaitych powodów. Kierują nimi pobudki zdrowotne, ideologiczne lub przekonania religijne. Dla wielu z nich wegetarianizm to nie tylko rezygnacja z mięsa, to wybór stylu życia. Wegetarianie nie noszą wyrobów ze skóry, nie spożywają także niczego co zawiera odzwierzęce substancje, takie jak żelatyna czy podpuszczka.
Z historii wegetarianizmu
Wegetarianizm wywodzi się z Indii, gdzie praktykowano go już w starożytności. Był on ściśle związany z ówczesnymi wierzeniami, stosowali go wyznawcy dżinizmu oraz część buddystów.
Zobacz także: Czy wiesz jak wygląda wegetariańska piramida żywieniowa?
Pierwsze wiarygodne źródła mówiące o praktykowaniu wegetarianizmu w Europie pochodzą z VI w. p.n.e.. Znany był on w południowych Włoszech i Grecji. Wegetarianinem był Pitagoras oraz jego naśladowcy. Dietę bezmięsną określa się dziś czasem mianem „pitagorejskiej”.
Wraz z rozprzestrzenianiem się wiary chrześcijańskiej, wegetarianizm tracił w Europie na popularności. Późniejsi mnisi chrześcijańscy czasem rezygnowali z mięsa w ramach ascezy, ale nie wynikało to z pobudek etycznych, było raczej związane z chęcią umartwienia.
W renesansie koncepcja wegetarianizmu, jako filozofii życia, powróciła do Europy. Później, w XIX wieku, w Anglii, powstało pierwsze Towarzystwo Wegetariańskie. Współcześnie coraz modniejsze jest studiowanie religii i filozofii Dalekiego Wschodu. Zainteresowanie indyjskimi wierzeniami, a także jogą, w ogromnym stopniu wpływa na upowszechnianie się wegetarianizmu w Europie i Stanach Zjednoczonych.
Wegetarianizm, ahinsa i joga
Obecna w dżinizmie, buddyzmie i hinduizmie zasada „ahinsa” jest jednym z przykazań moralnych „yama” i obowiązuje każdego adepta jogi. Z tej doktryny, polegającej na poszanowaniu wszelkiego życia i nie stosowaniu wobec niego przemocy, wynika konieczność powstrzymania się od zabijania i spożywania zwierząt. Dieta wegetariańska jest zatem jednym z podstawowych wymogów stawianych przed trenującymi jogę.
Odmiany
Wegetarianizm ma kilka odmian, wszystkie wykluczają spożycie mięsa, w tym także ryb i drobiu. W zależności od wariantu, oprócz produktów pochodzenia roślinnego, dieta wegetariańska może dopuszczać jedzenie jaj, nabiału oraz miodu.
- Laktowegetarianie spożywają mleko i jego przetwory, wykluczają natomiast ze swojej diety jaja.
- Owowegetarianie spożywają jaja, rezygnując z nabiału.
- Laktoowowegetarianie włączają do swojej diety zarówno mleko i przetwory mleczne, jak i jaja.
- Weganie, przestrzegający najbardziej restrykcyjnej z wegetariańskich diet, nie spożywają jaj, nabiału, rezygnują nawet z miodu.
Zobacz także: Jakie są rodzaje diety wegetariańskiej?
Diety semiwegetariańskie
Diety semiwegetariańskie opierają się w głównej mierze na założeniach diety wegetariańskiej, dopuszczają jednak pewne wyjątki, takie jak spożywanie drobiu, ryb, czy nawet czerwonego mięsa.
- Fleksitarianism – polega na przestrzeganiu bezmięsnej diety, nie wyklucza jednak okazjonalnych od niej odstępstw.
- Peskowegetarianizm – nazywany również ichtiwegetarianizmem, nie wyklucza jedzenia ryb.
- Pollotarianizm – nie wyklucza jedzenia drobiu.
Wybór – wegetarianizm
Decydując się na wybór diety wegetariańskiej, należy bezwzględnie pamiętać o odpowiednim jej zbilansowaniu. Nie można po prostu zrezygnować z kotleta do obiadu i od tej pory ograniczyć swój jadłospis do ziemniaków i surówki. Warto zadbać, alby codziennie dostarczać organizmowi odpowiednią ilość składników odżywczych takich jak białko i żelazo, znaleźć je można m.in. w produktach sojowych.
Ciekawostka: Podstępna podpuszczka
Wbrew obiegowej opinii, wiele dostępnych na rynku serów nie jest odpowiednich do spożycia przez wegetarian. Do ich produkcji używa się naturalnej podpuszczki – enzymu pozyskiwanego z cielęcych jelit. Chcąc odżywiać się zgodnie z zasadami wegetarianizmu należy wybierać sery z syntetyczną podpuszczką.
