Gorzka czekolada jest znacznie zdrowsza od jaśniejszych czekolad, np. mlecznej. Zawiera mniej cukrów, a więcej kakao, które jest źródłem tego, co w czekoladzie najcenniejsze. Im ciemniejsza czekolada, tym wyższa zawartość kakao, która określa się w procentach. Najzdrowsze gorzkie czekolady to te o zawartości 75% kakao lub więcej.
Spis treści:
- Czy gorzka czekolada 80% jest zdrowa?
- Czy gorzka czekolada tuczy?
- Gorzka czekolada a żołądek
- Właściwości gorzkiej czekolady
- Wady i zalety gorzkiej czekolady
- Gorzka czekolada: przeciwwskazania
Czy gorzka czekolada 80% jest zdrowa?
Gorzka czekolada o zawartości kakao 80% jest uważana za jedną z najzdrowszych wersji czekolady. Wysoka zawartość kakao oznacza większą ilość cennych składników odżywczych, takich jak flawonoidy, polifenole i minerały (magnez, żelazo, cynk, miedź). Flawonoidy, a wśród nich katechiny i epikatechiny, działają jako silne antyoksydanty, chroniące komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki.
Regularne spożywanie gorzkiej czekolady o wysokiej zawartości kakao może wspomagać układ sercowo-naczyniowy, obniżając ciśnienie krwi, poprawiając elastyczność naczyń krwionośnych i zmniejszając ryzyko chorób serca. Czekolada o 80% zawartości kakao jest również bogata w błonnik, który wspiera układ trawienny i pomaga utrzymać stabilny poziom cukru we krwi.
Czy czekolada gorzka podnosi cholesterol?
Gorzka czekolada o wysokiej zawartości kakao ma odwrotny wpływ na cholesterol, niż mogłoby się wydawać. Zawiera ona duże ilości przeciwutleniaczy, takich jak polifenole, które wspierają zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Badania pokazują, że regularne spożywanie gorzkiej czekolady może obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL i podnosić poziom „dobrego” cholesterolu HDL.
Polifenole, które występują w czekoladzie, hamują utlenianie LDL, co jest kluczowe w zapobieganiu miażdżycy – procesowi odkładania się blaszek w naczyniach krwionośnych. Co więcej, czekolada może poprawiać profil lipidowy, jeśli spożywana jest w umiarkowanych ilościach. Unikać jednak warto czekolad o niskiej zawartości kakao, które mogą zawierać więcej tłuszczów nasyconych i cukru, co może mieć negatywny wpływ na poziom cholesterolu.
Ile powinno się jeść gorzkiej czekolady dziennie?
W celu czerpania korzyści zdrowotnych z gorzkiej czekolady należy ją jeść w umiarkowanych ilościach. Badania wskazują, że spożywanie od 20 do 30 gramów gorzkiej czekolady (około 2-3 kostki) dziennie może przynieść korzyści zdrowotne. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że gorzka czekolada, mimo wielu korzyści, jest kaloryczna, co oznacza, że nadmierne jej spożycie może prowadzić do nadwagi.
Czy gorzka czekolada tuczy?
Gorzka czekolada jest kaloryczna – zawiera około 500-600 kcal na 100 g, co oznacza, że jej nadmierne spożycie może prowadzić do przybierania na wadze.
Jednak umiarkowane ilości gorzkiej czekolady mogą przynosić korzystne efekty. Wysoka zawartość błonnika (10 g w 100 g czekolady gorzkiej), polifenoli i zdrowych tłuszczów (jak kwas oleinowy, obecny również w oliwie) sprawia, że czekolada może potęgować uczucie sytości i zapobiegać podjadaniu, co w efekcie pomaga kontrolować wagę.
Flawonoidy zawarte w czekoladzie wpływają także na metabolizm glukozy, co może zapobiegać skokom cukru we krwi i wspierać kontrolę wagi.
Ważne jest, aby nie przekraczać zalecanej dziennej dawki (20-30 g), ponieważ czekolada dostarcza znacznych ilości kalorii i jedzona w nadmiarze może okazać się tucząca.
fot. Czy gorzka czekolada tuczy/ Adobe Stock, Sebastian Duda
Gorzka czekolada a żołądek
Gorzka czekolada, dzięki zawartości przeciwutleniaczy i błonnika, może mieć korzystny wpływ na układ trawienny. Błonnik wspomaga zdrowie jelit, sprzyjając rozwojowi korzystnej mikroflory jelitowej. Związki obecne w kakao, takie jak polifenole, mogą działać przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, wspomagając walkę z patogenami w jelitach.
Jednak niektórzy ludzie mogą odczuwać negatywne skutki spożywania gorzkiej czekolady na pusty żołądek, szczególnie osoby cierpiące na refluks żołądkowo-przełykowy. Czekolada może osłabiać dolny zwieracz przełyku, co prowadzi do cofania się kwasu żołądkowego. Osoby z refluksem powinny więc ograniczać spożycie czekolady, zwłaszcza przed snem.
Właściwości gorzkiej czekolady
Gorzka czekolada zawiera wiele cennych składników odżywczych, które przyczyniają się do jej prozdrowotnych właściwości:
- Antyoksydanty: polifenole i flawonoidy zawarte w czekoladzie chronią komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi, zmniejszając ryzyko chorób serca i nowotworów.
- Poprawa funkcji mózgu: flawonoidy zawarte w gorzkiej czekoladzie mogą zwiększać przepływ krwi do mózgu, co wspomaga funkcje poznawcze, poprawia pamięć i koncentrację.
- Wpływ na nastrój: gorzka czekolada zawiera związki, takie jak teobromina i fenyloetyloamina, które działają jako naturalne stymulanty, podnosząc poziom endorfin i serotoniny, co poprawia nastrój i zmniejsza stres.
- Korzyści dla serca: badania wykazują, że regularne spożywanie gorzkiej czekolady może obniżać ciśnienie krwi, poprawiać funkcję śródbłonka i zapobiegać tworzeniu się skrzepów.
Wady i zalety gorzkiej czekolady
Nawet gorzka czekolada uważana za zdrową nie jest pozbawiona wad. Podsumujmy zatem to, co sprawia, że jest korzystna dla zdrowia i poznajmy jej słabe strony.
Zalety gorzkiej czekolady:
- Pomaga w walce z wolnymi rodnikami i zmniejsza ryzyko chorób serca.
- Obniża ciśnienie krwi, poprawia profil lipidowy i elastyczność naczyń krwionośnych.
- Zwiększa przepływ krwi do mózgu i wspomaga zdrowie układu nerwowego.
- Działa antydepresyjnie dzięki zawartości teobrominy i serotoniny.
- Błonnik zawarty w gorzkiej czekoladzie wspiera zdrowie jelit.
Wady gorzkiej czekolady:
- Spożywanie dużych ilości gorzkiej czekolady może prowadzić do nadwagi.
- Może nasilać objawy refluksu żołądkowo-przełykowego.
- W większych ilościach może powodować nerwowość lub problemy ze snem u osób wrażliwych na kofeinę.
Gorzka czekolada: przeciwwskazania
Mimo licznych korzyści zdrowotnych gorzka czekolada nie jest odpowiednia dla wszystkich. Osoby, które powinny ograniczać jej spożycie lub unikać jej, to:
- Osoby z refluksem żołądkowo-przełykowym. Czekolada może osłabiać funkcję dolnego zwieracza przełyku, co pogarsza objawy refluksu.
- Osoby wrażliwe na kofeinę. Gorzka czekolada zawiera kofeinę, co może powodować bezsenność, nerwowość lub przyspieszenie akcji serca u osób wrażliwych.
- Osoby z alergią na kakao. Niektóre osoby mogą być uczulone na kakao i jego składniki, co może prowadzić do objawów alergicznych.
- Osoby z nadwagą lub otyłością. Ze względu na wysoką kaloryczność, osoby z problemami związanymi z nadmierną masą ciała zdecydowanie powinny kontrolować spożycie czekolady.
Źródła:
1. Corti R, Flammer AJ, Hollenberg NK, Lüscher TF. Cocoa and cardiovascular health. Circulation. 2009 Mar 17;119(10):1433-41. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.108.827022. PMID: 19289648.
2. Grassi D, Lippi C, Necozione S, Desideri G, Ferri C. Short-term administration of dark chocolate is followed by a significant increase in insulin sensitivity and a decrease in blood pressure in healthy persons. Am J Clin Nutr. 2005 Mar;81(3):611-4. doi: 10.1093/ajcn/81.3.611. PMID: 15755830..
3. Taubert D, Roesen R, Lehmann C, Jung N, Schömig E. Effects of low habitual cocoa intake on blood pressure and bioactive nitric oxide: a randomized controlled trial. JAMA. 2007 Jul 4;298(1):49-60. doi: 10.1001/jama.298.1.49. PMID: 17609490.
4. Ried K, Sullivan T, Fakler P, Frank OR, Stocks NP. Does chocolate reduce blood pressure? A meta-analysis. BMC Med. 2010 Jun 28;8:39. doi: 10.1186/1741-7015-8-39. PMID: 20584271; PMCID: PMC2908554.
Czytaj także:
Jak zrobić gorzką czekoladę w domu?
Jak zrobić gorącą czekoladę?
Jakie kakao jest najzdrowsze: które wybierać, na co zwracać uwagę
