'Masz ręce i nogi żeby pracować, serce by kochać, umysł by poznawać' mówi indyjski mistrz jogi Bellur Krishnamachar Sundararaja Iyengar. Sam w wieku 80-ciu lat wciąż praktykuje po 3 godziny dziennie. Codziennie o świcie podczas pranayamy, czyli ćwiczeń oddechowych wycisza umysł, sięga świadomością do głębi duszy. Wszystkie asany, czyli pozycje ciała potrafi wykonać w niewiarygodnie precyzyjny sposób. Kilka lat temu, gdy przebywał w Stanach Zjednoczonych, lekarze stwierdzili, że ma płuca jak 25-io letni olimpijczyk.
Jest człowiekiem ogromnego serca. Lecz jego miłość nie jest łatwa. Wymaga od uczniów pełnego zaangażowania, docierania do własnych granic sprawności, bólu, nieświadomości. Dzięki temu efekty ćwiczeń przychodzą bardzo szybko.
Zobacz także: Czy wiesz jaka jest filozofia jogi?
Jak wyglądają zajęcia
Zajęcia zaczynają się o 7 rano. Przyjemny chłód w drodze przez park orzeźwia - za kilka godzin będzie trzeba chować się przed słońcem. Zajęcia prowadzi Prashant - syn Iyegara. Jest nauczycielem jogi, zamiłowanym filozofem i miłośnikiem sztuki. Jak zwykle zaczyna ostro - dynamiczne ćwiczenia z wykorzystaniem lin szybko usuwają poranną sztywność, wygięcia w tył otwierają i napełniają energią, skręty powtarzane wielokrotnie ożywiają najgłębsze pokłady ciała, wzmacniają kręgosłup. 'Ciągle robicie, robicie, a nigdy nie zrobicie' - mówi Prashant. Ćwiczenie nie polega na robieniu pozycji, lecz na jej zrobieniu i trwaniu w niej, na obserwacji jakie przynosi efekty, które części ciała pracują, a które nie. Nie jest to jednak tylko gimnastyka. Precyzja wykonywania pozycji i ich intensywność wpływa głęboko na fizjologię - na pracę serca, płuc, gruczołów, układu trawiennego. Przez oczyszczanie i stymulowanie są one utrzymywane w pełnym zdrowiu.
Skupienie to podstawa
Nie można pozwolić sobie na chwilę nieuwagi. Prashant ciągle przywraca nas do chwili obecnej. Co robią twoje stopy w staniu na głowie, czemu twoja świadomość nie dopływa do stóp? Metoda Iyengara wymaga zaangażowania całego ciała. Aby dobrze wykonać pozycję trzeba odpowiednio ustawić każdą część ciała, rozprzestrzenić świadomość po całym ciele.' Kto potrafi rozciągnąć ciało, potrafi rozciągnąć też umysł' - mówi B.K.S. Iyengar. Dzięki tej precyzji dociera się do każdej komórki. Miejsca zbyt spięte, które obrazują wewnętrzne napięcia, zgromadzony stres są rozciągane, rozluźniane. Miejsca zbyt słabe, bez energii są wzmacniane, ożywiane. Ciało i umysł stają się silne i jednocześnie elastyczne.
Zobacz także: Co to jest astanga joga
Asany
Kolejna seria pozycji - wygięcia do przodu. Czuję jak zbite mięśnie z tyłu ud stopniowo się rozluźniają. Na początku mojej praktyki z trudem sięgałem rękami za kolana, ból był nie do wytrzymania. Teraz z łatwością kładę głowę za kolanami na nogach. Czuję jak w tym czasie moja uwaga kieruje się do wewnątrz, znajduję tam uspokojenie, wytchnienie. Każda pozycja przynosi inny stan umysłu - od maksymalnego wysiłku i zaangażowania, aż do kompletnego wyciszenia i relaksu. 'Podczas wykonywania asan ciało ucznia przybiera fizyczne formy licznych stworzeń: od najniższego insekta do najdoskonalszego mędrca. Praktykujący czuje wówczas, że ten sam Uniwersalny Duch przenika wszelkie istoty' mówi Iyengar.
Na koniec zajęć pozycja świecy. Jako, że większość ludzi ma spięte mięśnie karku, używa się kocy podkładanych pod barki, aby nie nadwyrężyć szyi i osiągnąć pionową pozycję. Iyengar wykorzystuje w praktyce wiele pomocy: lin, krzeseł, specjalnych ławek, pasków. Wszystko po to, aby pozycje mogły być wykonywane przez wszystkie osoby, niezależnie od stopnia sprawności, wieku, problemów zdrowotnych. Świeca, obok stania na głowie jest najważniejszą pozycją jogi - działa wszechstronnie, przez odwrócenie działania siły grawitacji w ciele powoduje przepływ krwi i limfy w kierunku głowy, dotlenia mózg, reguluje pracę przysadki i tarczycy. Stała praktyka tej pozycji wykorzenia przeziębienia, bóle głowy daje ulgę przy nadciśnieniu, bezsenności, przywraca witalność po długiej chorobie. 'Gdybyś miał tylko 20 minut na ćwiczenie, zrób stanie na głowie, świecę i pozycję pługa' mówi mistrz.
Zobacz także: Medytacja
Relaks - uspokojenie umysłu
Kończymy relaksem. Całkowite rozluźnienie ciała, twarzy, oczu, uspokaja umysł. Obserwujemy stan ciała i umysłu w chwilach po wydechu a przed wdechem - całkowita cisza, żadnych myśli, totalna świadomość. Czasami doświadczam w takich chwilach całkowitej jedności z całym wszechświatem. W jodze chodzi o doświadczenie. Joga nie polega na wierze, czy filozoficznych dyskusjach. Jest systemem praktycznym, który bazuje na doświadczeniu pokoleń mistrzów. Na poziomie doświadczenia nie ma różnicy między różnymi duchowymi tradycjami. Mistrzowie Zen określają Iyengara mistrzem Zen, gdyż jakość ich doświadczeń i świadomości jest taka sama. 'W duchowym świecie, podobnie jak w fizycznym, można wchodzić na wierzchołek góry z dowolnej strony. Jedna ścieżka jest dłuższa, inna krótsza, ale każda prowadzi na sam szczyt'.
Zobacz także: Oddziaływanie asany na organizm