Plan rejsu, mapy, kompas, log i wykreślanie kursu
Nawet podczas krótkotrwałych przelotów na wodach przybrzeżnych musimy potrafić ustalić, gdzie w danej chwili znajduje się jacht. Dlatego przygotowując rejs, musimy dokładnie zaplanować jego trasę i zaopatrzyć się w odpowiednie mapy. Najlepiej, aby obejmowały one nie tylko bezpośredni akwen żeglugi, ale także mapy sąsiednich rejonów, mapy wybrzeża w małej skali oraz dokładne plany portów. Na każdym jachcie powinny znaleźć się podstawowe przyrządy nawigacyjne: kompas z namiernikiem, log (lub echosonda) i zestaw przyborów do wykreślania kursu na mapie.
Nawigacja morska: pilotowa, terestryczna, zliczeniowa, radionawigacja
Zależnie od stosowanych środków i metod nawigacja morska dzieli się na:
- pilotową - określanie pozycji i wytyczaniu kursu wg mijanych nabieżników wyznaczających tory wodne;
- terestryczną - określanie pozycji przez wzrokową obserwację rozpoznawanych obiektów lądowych, np. latarni morskich;
- zliczeniową - określanie pozycji jachtu na podstawie jego kursu, wyznaczonego za pomocą kompasu;
- radionawigację - w tym nawigację radarową i satelitarną.
Warto tu wspomnieć jeszcze o nawigacji meteorologicznej (prowadzenie jachtu szlakiem sprzyjającej pogody) i stosowaną w żegludze oceanicznej nawigację astronomiczną (określanie pozycji jednostki metodą pomiarów astronomicznych).
Odbiornik GPS
Obecnie, do celów nawigacyjnych, większość jachtów morskich stosuje odbiornik GPS ze względu na możliwość określenia dokładnej pozycji, i to w dowolnej chwili. Zaletą GPS-u jest także prostota obsługi, dokładność wskazywanego czasu GMT i przydatność zliczania przebytej drogi (log). Nawigacja na podstawie wskazań GPS-u sprowadza się do częstego (przynajmniej co godzinę) nanoszenia koordynat na mapę i wpisywania obok czasu i wskazań logu. Wielu doświadczonych żeglarzy wie jednak, że metody nawigacyjne należy dublować.
Polecamy: Co robić, gdy żaglówka się wywróci?
Zgodnie z dobrą praktyką nawigator powinien znać co najmniej dwie metody i stale upewniać się, że jacht jest w tym miejscu na morzu, które wskazuje GPS.
Mieć oczy (i uszy!) dookoła głowy
Ciągłość prowadzenia obserwacji akwenu jest podstawą. Sternik musi w każdej chwili wiedzieć, jaka jest sytuacja nawigacyjna w bliższym i dalszym otoczeniu jego jachtu. Dzięki sprawdzonym narzędziom nawigacji terestrycznej, wykorzystując mapy morskie, locje, tablice nawigacyjne, spisy świateł i sygnałów nawigacyjnych, łatwo można, np. w porze dziennej porównać linię brzegową z opisem nabrzeży zawartych w locjach albo sprawdzić czy wskazana przez GPS latarnia rzeczywiście znajduje się na mapach.
Zobacz też: Ratownictwo i bezpieczeństwo na jachcie - o czym pamiętać?
Pamiętajmy, że niedokładność wskazań pozycji z GPS-u odgrywa małą rolę na środku oceanu, ale przy podchodzeniu do portu (zwłaszcza nocą), może mieć znaczenie zasadnicze. Poza tym, GPS to tylko elektronika i może zawieść.