Kreatyna: skutki uboczne – czy to prawda, że kreatyna uszkadza nerki i wątrobę?

kreatyna skutki uboczne fot. Adobe Stock, Алексей Коза
Wśród skutków ubocznych kreatyny wymienia się m.in. przybieranie na wadze, uszkodzenie nerek i wątroby. Na szczęście większość z nich to rzadkie przypadki odnotowane w literaturze medycznej, a część z nich da się racjonalnie wytłumaczyć. Nie znaczy to, że można kreatynę przyjmować bez kontroli i opamiętania lub choćby ryzykować zdrowie dla lepszych efektów sportowych.
Ewa Cwil / 29.01.2023 05:04
kreatyna skutki uboczne fot. Adobe Stock, Алексей Коза

Kreatyna jest naturalną kombinacją trzech aminokwasów: l-argininy, l- glicyny, oraz l- metioniny. Nie jest sterydem ani substancją dopingującą. Jest wytwarzana przez organizm z pełnowartościowych źródeł białka w diecie. W dodatku kreatyna należy do najlepiej przebadanych substancji stosowanych w sporcie i uznawana jest za bezpieczny suplement. Czy dla wszystkich? I jakie są skutki uboczne kreatyny?

Spis treści:

  1. Czy kreatyna ma skutki uboczne?
  2. Skutki przedawkowania kreatyny
  3. Kto nie powinien brać kreatyny

Czy kreatyna ma skutki uboczne?

Fachowa literatura wymienia skutki uboczne przyjmowania kreatyny. Nie ma znaczenia czy w suplemencie diety jest monohydrat kreatyny, jabłczan kreatyny (TCM), ester etylowy kreatyny (CEO), czy cytrynian kreatyny.

Skutki uboczne kretyny, o których się mówi:

  • zwiększenie masy ciała,
  • skurcze mięśni
  • kontuzje mięśni (naciągnięcia)
  • niestrawność
  • biegunka
  • zawroty głowy
  • podwyższone ciśnienie krwi
  • zaburzenia pracy wątroby
  • uszkodzenie nerek.

Należy jednak zaznaczyć, że:

  • Nie odnotowano żadnych znaczących skutków ubocznych podczas stosowania kreatyny w dawce dziennej 4-20 g na przestrzeni od 5 miesięcy do nawet 10 lat.
  • Rozpad włókien mięśniowych i uszkodzenie nerek zarejestrowano u jednego sportowca, który przyjmował 10 g dziennie przez 6 tygodni.
  • Nie odnotowano niekorzystnego działania kreatyny na nerki u zdrowych osób. Choć nie potwierdziło się to w badaniach, także u osób z cukrzycą, która sprzyja uszkodzeniu nerek, powszechne jest przekonanie, że kreatyna może uszkadzać nerki. Jednak brak jest dostatecznej liczby badań, aby to jednoznacznie potwierdzić lub wykluczyć.
  • Wzrost masy ciała wynika przede wszystkim ze zwiększonej masy mięśni, które wskutek działania kreatyny magazynują więcej wody.
  • Istnieją podejrzenia, że kreatyna u niektórych może wywoływać nieregularną pracę serca lub chorobę zapalną skóry – plamicę barwnikową. Potrzebne są dalsze badania naukowe.

To trzeba wiedzieć: za bezpieczną dawkę dla sportowców przyjmuje się: 5 g 4-5 razy dziennie przez 5-7 dni w okresie startowym i dawkę podtrzymującą: 2 g (inne źródło: 3-5 g) dziennie. Ustalono to podczas badań przeprowadzonych na osobach wyczynowo uprawiających sport. Nie przebadano natomiast tych dawek na zwykłych, prowadzących aktywny tryb życia ludziach.

kreatyna skutki uboczne przedawkowania

fot. Kreatyna - skutki uboczne/ Adobe Stock, itakdalee

Skutki przedawkowania kreatyny

Choć kreatyna jest uważana w środowisku sportowym za bezpieczny suplement, to nie poleca się zwiększać dawki bez uzasadnienia, gdyż może to wywołać skutki uboczne, na szczęście niezbyt poważne:

  • wzdęcia
  • wzrost masy ciała wynikający z zatrzymywania wody w organizmie i wzrostu masy mięśniowej
  • biegunka, rozstrój żołądka i odbijanie.

Przyjmowanie zbyt dużych dawek kreatyny nie przynosi żadnych benefitów sportowych, gdyż jej nadmiar wydalany jest z moczem, a mięśnie nie są w stanie zmagazynować jej nieograniczonej ilości.

Kto nie powinien brać kreatyny?

W ogólnych zaleceniach dotyczących kreatyny znajdują się zapisy dotyczące przeciwwskazań. Obejmują one zrezygnowanie kreatyny przez osoby dotknięte chorobami nerek, nadciśnieniem, schorzeniami wątroby.

Konsultacji z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji wymagają osoby przyjmujące niektóre leki, gdyż mogą one wchodzić w interakcje z kreatyną:

  • niesteroidowe leki przeciwzapalne – zwiększa się ryzyko uszkodzenia nerek,
  • diuretyki – zwiększa się ryzyko odwodnienia i uszkodzenia nerek,
  • leki z probenecydem – zwiększa się ryzyko uszkodzenia nerek.

Organizm może też źle tolerować połączenie kreatyny z kofeiną, co grozi odwodnieniem. Z kolei łączenie kreatyny z kofeiną i efedryną może zwiększać ryzyko udaru mózgu. Kreatyny nie należy też podawać dzieciom i nastolatkom.

Źródło: healthline.com i badania naukowe podane w materiale na ten temat „Can You Take Too Much Creatine?”

Czytaj także:
Kreatyna – co daje?
L-karnityna – działanie, dawkowanie, skutki uboczne
BCAA – jak dawkować i po co
 

Redakcja poleca

REKLAMA