Karate to sztuka walki stworzona na wyspie Okinawa. Początkowo jej celem była walka, jednak z biegiem lat większy nacisk położono na aspekt samorozwoju, ciągłego doskonalenia zarówno ciała, jak i charakteru.
Karate tradycyjne to starożytna i piękna sztuka samoobrony bez broni. Opiera się w większym stopniu na wykorzystaniu możliwości całego ciała (synchronizacji oddechu, napięcia i rozluźnienia mięśni oraz dynamiki całego ciała), niż siły mięśni rąk i nóg.
Spis treści:
- Rodzaje karate
- Wpływ na zdrowie
- Karate a samopoczucie
- Kto może uprawiać ten sport
- Niezbędny sprzęt
- Style karate
- Filozofia karate
Rodzaje karate
Obecnie można wyróżnić kilka odmian tej sztuki walk:
- karate tradycyjne, w którym stawia się na walkę i wyłonienie zwycięzcy;
- karate traktowane jako sport, gdzie nacisk kładzie się na samoobronę i rywalizację z zachowaniem wyznaczonych zasad;
- karate traktowane jako proces doskonalenia się, gdzie aspekt walki jest zminimalizowany, jednak wciąż dba się o zachowanie poprawności technicznej.
Jak karate wpływa na zdrowie
Wielu osobom może wydawać się, że sport ten ma niekorzystny wpływ na zdrowie. Obawiają się kontuzji, uszkodzenia ciała w trakcie kontaktu z drugim zawodnikiem. Wbrew takim opiniom karate bardzo korzystnie wpływa na organizm.
Jak każda uprawiana regularnie aktywność fizyczna, pozwala zachować prawidłową wagę i kondycję. Poza tym ćwiczenia wykonywane w czasie treningu sprawiają, że stymulowane są mięśnie stóp, które na co dzień uwięzione są w butach, a przez to rozleniwiają się.
Trening karate uelastycznia mięśnie całego ciała i wzmacnia je. Poprawia też poczucie równowagi, szybkość i wytrzymałość. Regularne ćwiczenia korzystnie wpływają na układ krążenia - mogą obniżyć aż o 64% ryzyko zawału serca.
Doskonalenie technik walki uczy także koncentracji, koordynacji wzrokowo-ruchowej, pamięci ruchowej, szybkiego podejmowania decyzji i logicznego myślenia.
Karate a samopoczucie
W karate nie można oddzielić sfery fizycznej od psychicznej - obie łączą się harmonijnie ze sobą. Ćwiczący uzyskuje wiarę w siebie, opanowanie i jasny osąd sytuacji, dzięki czemu ciało reaguje zawsze w należyty sposób.
Uprawianie karate sprawia, że:
- wzrasta pewność siebie,
- rośnie zdolność koncentracji,
- rośnie umiejętność konsekwentnego dążenia do celu,
- poprawia się umiejętność panowania nad emocjami,
- kształtuje się cierpliwość.
Istotną zaletą treningu karate jest również zwiększenie samoakceptacji. Jest to spowodowane zarówno kontaktami z ludźmi mającymi tę samą pasję. Z kolei pewność siebie związana jest wiarą we własne siły i poczuciem bezpieczeństwa, które dają wyuczone techniki obrony.
fot. Adobe Stock
Kto może uprawiać karate
Na poziomie rekreacyjnym? Każdy i to niezależnie od wieku i sprawności. W sporcie największe szanse na sukces mają osoby, które karate trenują od dziecka, a więc przez lata kształtują techniki walki oraz niezbędne cechy charakteru.
Warto wspomnieć, że karate cieszy się popularnością wśród osób niepełnosprawnych. Jest odpowiednią formą zarówno dla osób z dysfunkcjami w układzie ruchowym, jak i dla niepełnosprawnych umysłowo. Zaobserwowano także korzystny wpływ karate na osoby dotknięte autyzmem.
Sprzęt do karate
Na początek ćwiczącemu niezbędna jest jedynie karatega, czyli biały strój składający się z bluzy wiązanej w tali pasem oraz szerokich spodni. Ubranie uszyte jest z grubej bawełny, gdyż musi wytrzymywać nie zawsze delikatny kontakt z przeciwnikiem.
Gdy przyjdzie etap walk, w których dochodzi do kontaktu przeciwników, wtedy przydadzą się ochraniacze: na głowę, dłonie oraz na podudzia.
Inny sprzęt, czyli np. maty są na wyposażeniu szkółek karate. Bardzo często można w nich także wypożyczyć ochraniacze. Jednak każdy regularnie uprawiający ten sport ma własne.
Najpopularniejsze style karate
Nazwy stylów najczęściej pochodzą od ich twórców. Do najpopularniejszych należą.
Shotokan
Cechami charakterystycznymi tego stylu są: niska pozycja, ręce trzymane na wysokości bioder i oszczędne ruchy.
Goju-ryu
Styl w dużej mierze opiera się o siłę mięśni. Ważna jest także umiejętność znoszenia bólu, prawidłowego oddechu oraz napinania mięśni. Jest mało popularny w Polsce, ale chętnie uprawiany w Japonii i Ameryce Południowej.
Kyokushin
Styl powstał na bazie Shotokan. Najważniejsze w nim są kopnięcia i uderzenia, a nie chwyty. Kyokushin tworzy 5 elementów:
- kihon - podstawowe techniki kopnięć, uderzeń i bloków;
- kata - sposoby ataku i obrony;
- kumite - bezpośrednia walka;
- iken - trening mentalny;
- ido geiko - poruszanie się.
Wado-ryu
Tu liczy się zwinność i precyzja oraz unikanie ciosów. Początkującym adeptom tego stylu serwuje się mniej wyczerpujące ćwiczenia niż w innych stylach karate.
Enshin
W Polsce zdobywa coraz większa popularność. Jest to jeden z najbardziej kontaktowych stylów. Techniki obejmują zarówno ciosy, kopnięcia i bloki, ale też chwyty mające na celu sprowadzić przeciwnika do parteru. Wszechstronnie rozwija ciało, kształtując: szybkość, wytrzymałość (także na ból), elastyczność i siłę.
Każdy styl ma własne zasady przyznawania kolejnych stopni wtajemniczenia. Oznacza się je kolorami pasów oraz tak zwanymi belkami. Stopnie uczniowskie nazywane są kyu, a mistrzowskie dan. Najczęściej najwyższy stopień oznacza się pasem czarnym, a kolejne, jeszcze wyższe stopnie wtajemniczenia kolejnym numerem dan.
Filozofia karate
Jeden z mistrzów sformułował 20 zasad, którymi powinni kierować się adepci tej sztuki walki. Nie będziemy wymieniać wszystkich, ale przytoczymy te najistotniejsze.
- Karate nie może być wykorzystywane do agresji.
- Działanie podąża za duchem, a nie odwrotnie.
- Karate nie zawsze oznacza zwycięstwo, ale zawsze jest ideą, dzięki której można wygrać.
- Sposoby ataku i obrony służą przede wszystkim wyćwiczeniu odpowiedniej techniki, jej zastosowanie w walce ma drugorzędne znaczenie.
- Karateka zawsze dąży do doskonałości.
Zobacz też:
Samoobrona dla kobiet – czy warto się tym zainteresować?
Sztuki walki – na czym polega aikido
