Pluskwa łóżkowa - skąd się bierze, jak się pozbyć i czym grozi pogryzienie

Pluskwa łóżkowa fot. Adobe Stock, New Africa
Pluskwy łóżkowe (Cimex lectularius) to owady od 1 do 7 mm wielkości, które składają jaja we wszelkich szczelinach w domu, szczególnie w łóżkach i materacach. Żywią się krwią i ich ugryzienie jest bolesne. Mogą przenosić gronkowca złocistego.
Edyta Liebert / 17.08.2021 11:29
Pluskwa łóżkowa fot. Adobe Stock, New Africa

Pluskwy domowe mogą przetrwać nawet kilka miesięcy bez jedzenia, skrywając się w szczelinach stelaża łóżka, sofy, materaca, czekając na ofiarę. Duża populacja pluskiew wydziela nieprzyjemny zapach, a nocne ukąszenia są bolesne i konieczna jest interwencja w celu poszukiwania pluskiew oraz ich jaj.

Spis treści:

  1. Jak wygląda pluskwa łóżkowa - charakterystyka
  2. Skąd się biorą pluskwy łóżkowe?
  3. Jak sprawdzić, czy masz pluskwy​ w domu
  4. Ugryzienie pluskwy - jak wygląda
  5. Objawy ugryzienia przez pluskwy
  6. Zwalczanie pluskiew domowych

Jak wygląda pluskwa łóżkowa - charakterystyka

Aby skutecznie wytępić pluskwy w domu, trzeba umieć je w ogóle rozpoznać i odróżnić od innych niepożądanych gości i robaków podobnych do pluskwy.

Pluskwy to maleńkie owady w kolorze brązowo-czerwonym, niekiedy bladokremowym lub białym. Osiągają maksymalnie 7 mm długości, są bezskrzydłe i odporne na np. zgniecenie, dzięki pancerzykowi. Kiedy się najedzą, mogą podwoić swoją objętość i zmienić barwę na brunatną. Mają wyraźnie zaznaczone czułki w okolicach głowy. Najedzona pluskwa przybiera wrzecionowaty kształt, a żywi się wyłącznie krwią ssaków stałocieplnych, dlatego chętnie żeruje na ludziach, składając jaja w naszych domach.

Jak wygląda pluskwafot. Pluskwa na materacu/Adobe Stock, Fleur

Jaja pluskiew

Jaja pluskwy łóżkowej (inaczej nimfy) przypominają blade ziarenka maku - są bardzo małych rozmiarów, są niemal niedostrzegalne gołym okiem, bo najbardziej aktywne są w porach nocnych (preferują ciemność). Występują w skupiskach, zakładając swoje gniazda. 

Zapach pluskwy

Im większa liczebność owadów, tym częściej można wyczuć specyficzny, nieprzyjemny zapach w domu świadczący o ich obecności. Wielu osobom kojarzy się on z początkami zgnilizny lub niektórymi ziołami w stadium rośnięcia, np. kolendrą.

Skąd się biorą pluskwy łóżkowe?

Pluskwy trafiają do domu najczęściej jako pasażerowie na gapę. Można je „złapać” korzystając ze środków transportu, np. pociągu, autobusu, tramwaju czy poprzez częste podróżowanie. Lubią czyste powierzchnie, bo wbrew pozorom zanieczyszczenia, kurz i brud tylko utrudniają im przemieszczanie. 

Pluskwy w domufot. Pluskwy w domu/Adobe Stock, Simon

Jak sprawdzić, czy masz pluskwy w domu

Oczywistością jest nie tylko dostrzeżenie pluskiew łóżkowych, jaj czy wyczucie wspomnianego zapachu, ale istnienie ugryzień na ciele. Pluskwy w domu może nie ujawniają się od razu, ale z pewnością ślady ich obecności odczujesz dość szybko.

Jeśli na twojej pościeli pojawi się krew, maleńkie czerwone, rdzawe odchody, a na ciele zobaczysz pręgi, to wyraźny znak, że w domu zamieszkały pluskwy domowe, zwane też pluskwami łóżkowymi. Odchody pluskiew mają postać cieczy, która barwi prześcieradło, pościel, materac i trudno nie dostrzec jej, jeśli wystarczająco często wymieniasz pościel.

Dodatkowym potwierdzeniem ich bytowania są maleńkie pancerzyki w pościeli lub w pobliżu łóżka - te insekty co pewien czas je zrzucają.

Jak wygląda ugryzienie pluskwy?

W jaki sposób pasożytują pluskwy? Piją krew, dopóki nie poczują się najedzone. Większość pluskiew łóżkowych uaktywnia się w nocy, pasożytuje na ofierze w sposób bezbolesny, bo w trakcie kąsania, pluskwy domowe wstrzykują niewielką ilość śliny w skórę żywiciela, która ma właściwości znieczulające. Po upływie kilku tygodniach żerowania, toksyny zawarte w ślinie pluskiew mogą wywołać reakcje alergiczne: zaczerwienienie, świąd, niekiedy podwyższoną temperaturę. 

Ugryzienie pluskwy domowej jest charakterystyczne ze względu na to, że owad ten kąsa kilkakrotnie na jednym obszarze. Pluskwa jest dość leniwa - kiedy ugryzie, przemieszcza się co najwyżej o centymetr i gryzie ponownie, aż się nasyci. 

Kiedy nieświadomie przez sen zgnieciesz pluskwę, na pościeli pojawi się ślad krwi. To najczęściej w ten sposób dowiadujesz się, że w mieszkaniu rozgościły się te szkodniki.

Żeby upewnić się, że podejrzanym insektem jest na pewno pluskwa, rozgniecionego owada należy... powąchać. Zgnieciony pasożyt wydziela nieprzyjemny zapach.

Ugryzienie pluskwyfot. Ugryzienie pluskwy/Adobe Stock, Simon

Objawy ugryzienia przez pluskwy

Objawy pogryzienia przez pluskwy mogą stać się widoczne po 14 dniach, ale często pojawiają się w ciągu kilku dni. Większość pogryzionych osób nie skarży się na żadne objawy ugryzienia i często nie zdaje sobie sprawy z pogryzień. Niektóre wrażliwe osoby mogą odczuwać nudności (wynika to z toksyn znajdujących się w ślinie).

Jeśli ukąszenia powodują świąd, skłonności do drapania ich mogą spowodować, że powstaną blizny oraz wytworzą się infekcje skórne. Rzadkimi objawami ugryzienia przez pluskwy są wstrząs anafilaktyczny oraz reakcja astmatyczna. 

Ponadto pluskwy łóżkowe mogą obniżyć jakość życia, bo przyczyniają się do problemów ze snem, wywołują stres i ogólnie pojęty dyskomfort fizyczny i psychiczny.

Można uznać, że insekty odżywiające się krwią (tak jak pluskwy domowe czy np. kleszcze) mogą przenosić wirusa zapalenia wątroby typu B (HBV), ale według naukowców jest za mało danych i badań, które potwierdziłyby takie ryzyko w przypadku pluskwy łóżkowej. Kanadyjscy naukowcy uważają pluskwy za nosicieli enterokoków, a także superbakterii MRSA, które są oporne na wszystkie dostępne antybiotyki. 

Jak leczyć ugryzienie pluskwy

Zdecydowana większość ugryzień goi się przez 1-2 tygodnie od ich wystąpienia. W przypadku pogryzienia przez pluskwy, warto zaopatrzyć się w:

  • kremy na bazie kortyzonu, łagodzące świąd,
  • antybiotyk, jeśli lekarz dostrzeże infekcję i stan zapalny wokół ugryzienia,
  • leki przeciwhistaminowe.

Zwalczanie pluskiew domowych

Niestety, pluskiew łóżkowych niełatwo się pozbyć. Z powodu swojego płaskiego kształtu, te owady są w stanie łatwo dostać się w każdą szczelinę. Potrafią więc ukryć się np. w ramie łóżka.

Są też bardzo wytrzymałe, więc mogą żyć w stanie uśpienia nawet przez... rok. Pluskwy na ogół można spotkać w miastach, na wsiach występują o wiele rzadziej.

Jeśli kiedykolwiek miałaś do czynienia z prusakami wiesz, że sposoby na prusaki to przede wszystkim silna chemia. W przypadku pluskiew najważniejsze jest usunięcie gniazda tych insektów. Nie warto zagłębiać się informacje, co odstrasza pluskwy i domowe sposoby na pluskwy łóżkowe - te owady są bardzo zdeterminowane, należy stosować kilka rozwiązań jednocześnie. Walka z pluskwami jest długa i żmudna, ale niezbędna jest cierpliwość i systematyczność. Nasza rada? Wykonaj poniższe kroki, a następnie zgłoś się do specjalistów, którzy zajmują się likwidacją pluskiew. 

  1. Namierz gniazdo - to trudne zadanie, ale konieczne. Przejrzyj nawet najciemniejsze zakamarki swojej sypialni. Rozkręć ramę łóżka. Obejrzyj najmniejszą szczelinkę w materacu. Zajrzyj w każdy kącik, bo może właśnie tam znajduje się gniazdo pasożytów.
  2. Odkurzanie zakamarków - dokładnie odkurz każdy zakamarek mieszkania. Nie zapominaj nawet o przestrzeni za grzejnikiem lub kącikach szuflad z bielizną. Po zakończeniu odkurzania, worek od odkurzacza bezzwłocznie wynieś na śmietnik.
  3. Wypierz pościel i ubrania - w maksymalnej dopuszczalnej dla danej tkaniny temperaturze. Pluskwy giną już w 45 stopniach Celsjusza. Następnie wyprasuj ubrania i pościel (jeśli dany materiał można prasować). Pamiętaj o firankach! Warto wyrzucić materac - to najczęstsze siedlisko pluskiew. Jeśli jednak nie chcesz tego robić, pomyśl o specjalnym pokrowcu przeciwko insektom. Dzięki nałożeniu jej na materac, pluskwy z niego nie wyjdą. 
  4. Systematyczne oczyszczaj mieszkanie - cykl rozwojowy pluskwy łóżkowej trwa około 9-10 tygodni. Co tydzień warto więc przeprowadzać akcję oczyszczającą mieszkanie. Najlepiej zastosować parowe urządzenia czyszczące. Dla pewności warto użyć również chemicznego środka owadobójczego.

Pamiętaj, jeśli masz pluskwy w domu, musisz poinformować o tym fakcie administrację osiedla. W blokach te insekty łatwo mogą przenieść się do kolejnych sąsiadów, dzięki czemu jest spora szansa, że wkrótce ponownie do ciebie wrócą.

Przekazanie informacji innym jest więc nie tylko twoim obowiązkiem - to też działanie z korzyścią dla ciebie.

Tekst na podstawie artykułu Weroniki Kwaśniak. Pierwotnie opublikowany 11.05.2017.

Czytaj także: Rybiki cukrowe - jak się ich pozbyć?
Jak pozbyć się myszy?
Skuteczne sposoby na muszki owocówki

Redakcja poleca

REKLAMA