Koniec z patriarchatem
Dominacja rodziny patriarchalnej, w której ojciec zarabiał i miał decydujący głos, a żona zajmowała się dziećmi i domem, to już przeszłość. Współczesna rodzina coraz rzadziej opiera się na prawnym lub wymuszonym tradycją kontrakcie między mężczyzną a kobietą. Częściej pojawiają się luźniejsze więzi, ważniejsze stają się uczucia, nie zawsze związek zostaje sformalizowany.
Wybór modelu życia
Obecnie mamy wiele stylów życia do wyboru, zmniejszyła się presja społeczna uznająca tylko jeden konkretny model sformalizowanego małżeństwa i rodziny. Można to odbierać jako zmniejszenie ograniczeń i poszerzenie pola wyboru. Dla wielu osób przyzwyczajonych do poukładanego świata taka sytuacja to jednak także większy chaos. Zwiększa się odpowiedzialność jednostki, wyboru trzeba dokonywać indywidualnie i samemu również ponosić odpowiedzialność za jego konsekwencje.
Zobacz też: Role psychologiczne w rodzinie alkoholowej
Osłabienie presji społecznej
Teraz już nie normy religijne ani tradycja, ale prywatny wybór ma decydujące znaczenie przy zakładaniu rodziny. Na nasze decyzje wpływają globalne przemiany, które wiążą się z większą indywidualizacją jednostek i mniejszą ich zależnością od wspólnot.Nierozerwalność małżeństwa, prokreacja, kształt i skład rodziny to dziś trudny prywatny wybór jednostek, który coraz mniej jest determinowany przez społeczeństwo i tradycję.
Przemiany w społeczeństwie
Coraz dłuższa jest średnia długość życia człowieka, a w czasie jego trwania częściej wchodzimy w związki. Istotne są również przemiany demograficzne, które pokazują, że coraz później zakładamy własne rodziny, coraz później też rodzą się dzieci i jest ich co raz mniej.Niektórzy, widząc wokół siebie wiele rozwodów, nie chcą brać ślubu. Inni są przestraszeni dzieleniem z kimś życia i mieszkania, rezygnują z zakładania rodziny. Jeszcze inni inwestują we własny rozwój, skupiają się na karierze zawodowej i nie chcą mieć dzieci.
Zobacz też: Czy rutyna jest potrzebna w życiu rodziny?
Współczesna rodzina
Te wszystkie czynniki powodują, że współcześnie mamy wiele modeli rodziny. Istnieją rodziny oparte na związkach formalnych, choć w nich często zarówno kobieta, jak i mężczyzna pracują zawodowo. Pojawiają się rodziny oparte wyłącznie na więziach nieformalnych.Obserwujemy również tzw. rodziny patchworkowe, w których małżeństwo po rozwodzie utrzymuje relacje z dotychczasowymi bliskimi, budując jednocześnie nową rodzinę, w której mogą pojawić się dzieci z kilku związków. Coraz częściej mamy również do czynienia z rodzicami samotnie wychowującymi dzieci, który również tworzy odrębny model.Każda rodzina jest inna i wypracowuje swoją indywidualną formę, na którą wpływ mają tworzące ją osoby oraz warunki zewnętrzne.