Jaki powinien być badacz kabały?

Jaki powinien być badacz kabały?
W każdej dziedzinie spotka się naukowca i pseudonaukowca. Ważne jest, by umieć rozróżnić jednego od drugiego, by w swoich badaniach podążać właściwą ścieżką.
/ 31.08.2010 10:52
Jaki powinien być badacz kabały?

Mimo że sama kabała jest dziedziną bardzo starą, to mało jednak można było powiedzieć o ludziach, którzy się nią zajmowali. Szczątkowe informacje, które dotarły do nas współczesnych nie pozwalały na szersze zarysowanie sylwetki takiego badacza. Tak naprawdę za pierwszego prawdziwego badacza kabały uznaje się dopiero Gershoma Scholema, żyjącego na początku XX wieku. Takie postawienie sprawy może wielu zdziwić. Większość ludzi, których w jakiś sposób zajmowała ta tematyka, nie poświęcali się badaniu kabały w pełni. Można by raczej powiedzieć, że zajmowali się tylko tymi jej aspektami, które akurat wydawały im się interesujące. W pewnym sensie patrzyli na nią zawsze tylko z własnej perspektywy, nie dążyli do uzyskania obiektywnego spojrzenia.

Zobacz także: Jakie są tajniki praktycznej kabały?

Wiek XIX

Wiek XIX, a już szczególnie jego końcówka, obfitował w różne mistyczne przeżycia. Bardzo popularne wówczas seanse spirytystyczne miały zbliżyć ludzi do świata nadprzyrodzonego. Poszukiwaniu wówczas byli medium oraz ci, którzy w jakiś inny sposób byliby w stanie porozumieć się z istotami pozaziemskimi. Stąd także wzrosło wówczas tak bardzo zainteresowanie kabałą, mistyką żydowską znaną powszechnie, choć niestety tylko powierzchownie.

Z tego też powodu dziwi fakt, że mimo tak wielkiego zainteresowania rzeczami irracjonalnymi i ezoterycznymi, nie znalazł się nikt, kto chciałby na poważnie zając się tematyką kabały. W rzeczy samej pozostawała ona nadal większą lub mniejszą tajemnicą, nawet dla tych, którzy otwarcie przyznawali się do jej praktykowania. W XIX chętniej łączono kabałę z magią i światem ponadnaturalnym, niż z judaizmem i doświadczaniem boskości. Obraz prawdziwego adepta kabały całkowicie poszedł w kąt, że użyję takiego zwrotu. Ludzie końca wieku nie studiowali mistycznych ksiąg żydowskich, by pogłębiać własne wnętrze, pragnęli oni raczej prymitywnych przeżyć duchowych, które dostarczyłyby im emocji, a nie wiedzy na temat własnego Ja.

Scholem

Gershom Scholem przyszedł na świat w Głogowie, w 1897 roku. Pochodził z zasymilowanej rodziny żydowskiej. Od początku, wbrew woli rodziców, zagłębiał się w tajniki historii i religii żydowskiej. Podjął studia w Monachium na kierunku matematyki i fizyki, co jednak nie zmieniło jego podejścia do rodzimej kultury. Już tam przyłączył się do ruchu syjonistycznego, którego celem było m.in. upowszechnianie kultury żydowskiej wśród Żydów. Swoje badania kabalistyczne rozpoczął w 1915 roku od studiów nad tekstami, które należały do Pico della Mirandoli. 

Zobacz także: Co to jest kabała?

W 1920 roku napisał swój pierwszy tekst, który poświęcił Księdze Bahir. Został on przetłumaczony także na język niemiecki. W 1923 roku Scholem wyjechał do Jerozolimy, gdzie objął stanowisko bibliotekarza w Bibliotece Narodowej i Uniwersyteckiej. Tam mógł bliżej przyjrzeć się dostępnym tekstom kabalistycznym. Już wkrótce zasłynął w świecie, jako wydawca pism o kabale, jak i też samych pism kabalistycznych. Był krytykiem i teoretykiem. Zapraszano go na wiele wykładów oraz konferencji. Scholem badał teksty kabalistyczne nie tylko jako analityk, ale również i jako filolog. Były one dla niego nie tylko drogą do przeżycia duchowego, ale i poznania świata hebrajskiego.

W 1933 roku otrzymał tytuł profesora. W 1945 roku otrzymał z kolei tytuł profesora zwyczajnego. W 1941 roku ukazało się jego największe dzieło poświęcone mistyce żydowskiej, zatytułowane „Główne kierunki w mistycyzmie żydowskim”.

Badacz kabały

Na podstawie przytoczonej powyżej krótkiej biografii Scholema możemy spróbować zarysować portret badacza kabały. Powinien on mieć przede wszystkim odpowiednie przygotowanie, bez którego badanie mistycznych tekstów żydowskich jest po prostu niemożliwe. Potrzeba tu nie tylko bardzo dobrej znajomości języka hebrajskiego, ale także i historii narodu żydowskiego oraz religii. Badacz taki musi być obeznany z problematyką żydowską na tle różnych kultur.

Znajomość tych faktów z pewnością w znacznej mierze ułatwi mu zrozumienie zawiłości kabały. Nie można wszak zapominać, że judaizm jest bardzo blisko związany z historią Żydów. Brak wiedzy na temat pochodzenia Żydów oraz ich późniejszych losów w pewnym stopniu upośledza takiego badacza.