Chrzest dziecka z reguły odbywa się w okresie niemowlęcym, między 3. a 9. miesiącem życia dziecka, czyli dopóki maluch nie chodzi. To ułatwia ceremonię chrzcin (dziecko nie wyrywa się z rąk). Zaplanuj ją jednak z wyprzedzeniem - organizacja i formalności mogą zająć 2-3 miesiące.
Kiedy najlepiej ochrzcić dziecko
W wyjątkowych przypadkach, np. kiedy dziecko jest poważnie chore, chrzest może zostać udzielony przez każdą osobę, nawet świecką. Powinno się to wtedy stać jak najszybciej. Wiele dzieci jest chrzczonych „z wody” przez lekarzy nawet zaraz po urodzeniu, gdy okazuje się że są chore lub mają wady wrodzone, stwarzające zagrożenie dla ich życia. Ceremonia chrztu powinna zostać później „powtórzona” w kościele.
Zgodnie z nauką Kościoła, sakrament chrztu powinien być udzielony w pierwszych miesiącach życia dziecka. Jest to dobre rozwiązanie również z praktycznego punktu widzenia. Niemowlę prawdopodobnie w czasie ceremonii będzie spać, a większe dziecko może wręcz odmówić chrztu i głośno protestować, gdy ksiądz będzie polewał główkę wodą.
Niektórzy rodzice uważają jednak, że nie mają prawa podejmować decyzji o chrzcie za dziecko i czekają z tym sakramentem, aż potomek skończy kilka lat i sam będzie w stanie wyrazić swoją opinię. Zdarzają się także chrzty osób pełnoletnich, które nie zostały ochrzczone przez rodziców i same musiały zadbać o to w dorosłym życiu, np. chcąc wstąpić w związek małżeński należy liczyć się z tym, że należy te „braki” uzupełnić.
Jakie formalności należy wypełnić przed chrzcinami
Aby zorganizować chrzest, należy złożyć wizytę w kancelarii parafialnej. Niezbędnych jest wtedy kilka dokumentów:
- akt urodzenia dziecka,
- akt ślubu kościelnego rodziców,
- zaświadczenia z parafii chrzestnych o tym, że są wierzący i praktykujący (niektóre parafie wymagają również dostarczenia zaświadczeń świadczących o tym, że chrzestni i rodzice przystąpili do sakramentu spowiedzi).
Do kancelarii parafialnej wybierz się na dwa miesiące przed planowanym terminem chrztu. Bierz pod uwagę również fakt, że w niektórych parafiach sakrament chrztu jest udzielany wyłącznie w konkretnych terminach – np. w każdą pierwszą niedzielę miesiąca. Zanim zarezerwujesz salę na przyjęcie, warto dowiedzieć się od księdza, w jakim dniu twoje dziecko może zostać ochrzczone – rzadko zdarza się, że ta data może być wybrana przez rodziców całkowicie dowolnie. Jeśli organizujesz chrzciny w domu wystarczy, że wyrazisz chęć ochrzczenia dziecka miesiąc czy kilka tygodni przed wybraną datą.
Warto wiedzieć, że w wielu parafiach są również organizowane nauki przed sakramentem chrztu, w których powinni uczestniczyć rodzice i chrzestni (czasem jeden rodzic i jeden rodzic chrzestny). Czasem spotkań jest kilka, czasem tylko jedno, bardziej organizacyjne – zależnie od parafii. Pamiętaj, że do sakramentu chrztu potrzebna jest świeca do chrztu (ojciec chrzestny zapala ją w czasie ceremonii) oraz biała szatka (matka chrzestna nakłada ją podczas chrztu).
Ksiądz ma prawo nie zgodzić się na chrzest, kiedy zachodzi podejrzenie, że ochrzczone dziecko nie będzie wychowywane w wierze katolickiej. Dzieje się tak np. gdy rodzice dziecka pozostają w nieformalnym związku. Wszystko zależy jednak od indywidualnych ustaleń z proboszczem danej parafii.
Jak wybrać rodziców chrzestnych?
Rodzicem chrzestnym może zostać ktoś, kto jest katolikiem. Nie może zostać nim osoba, która nie przyjęła sakramentu bierzmowania lub żyje w związku niesakramentalnym. W Polsce tradycyjnie na chrzestnych wybiera się członków bliskiej rodziny, chociaż zdarzają się również sytuacje, w których chrzestnym zostaje ktoś z dalszej rodziny, przyjaciel lub sąsiad. Ważne jest, aby była to osoba, do której mamy zaufanie. Rodzicem chrzestnym powinien być ktoś, kto będzie zainteresowany naszym dzieckiem częściej, niż raz na kilka lat.
Osoba wybrana na rodzica chrzestnego musi zgłosić się do swojej parafii o zaświadczenie, że jest osobą praktykującą (często jest to zajrzenie w księgi parafialne, czy dana osoba przyjmuje księdza po kolędzie).
Czy ksiądz może odmówić wydania zaświadczenia do bycia rodzicem chrzestnym - matką chrzestną i ojcem chrzestnym? Tak. Choć w praktyce bardzo rzadko się to zdarza. Wszystko zależy od indywidualnych sytuacji. Z pewnością osoba, u której zachodzi podejrzenie, że nie była bierzmowana i nie jest praktykującym katolikiem, czy żyje w nieformalnym związku może nie uzyskać takiego zaświadczenia.
Gdzie zorganizować przyjęcie?
Jeśli przyjęcie z okazji chrzcin ma być niewielkie, warto zorganizować je w domu. Łatwo będzie stworzyć rodzinną atmosferę, a dziecko w znajomych ścianach będzie czuło się lepiej (w końcu sama uroczystość chrztu jest dla niego dość stresująca – nagłe polewanie główki zimną wodą). Przydadzą ci się pomysły na szybkie obiady, przystawki, desery oraz sałatki na chrzciny.
Zorganizowanie przyjęcia w restauracji to dobre wyjście, zwłaszcza gdy domowy budżet na to pozwala. Dzięki temu unikniesz stresu związanego z gotowaniem dla kilkudziesięciu osób, a po imprezie nie zostaniesz w towarzystwie zmęczonego męża, płaczącego niemowlęcia i ogromnej sterty brudnych naczyń.
Ile kosztuje chrzest w kościele?
Jeśli chodzi o koszt zorganizowania chrztu, nie ma żadnej reguły. W niektórych parafiach jest to całkowicie darmowe, w większości można złożyć dowolną kwotę na ofiarę, a w niektórych kwota ta jest już z góry ustalona. Zazwyczaj jest to od 100 do 400 zł w zależności od regionu i parafii.
Z kolei koszt przyjęcia z okazji chrzcin to zazwyczaj od 49 zł do 150 zł w zależności od wyobraźni, lokalizacji i rozmiaru imprezy. Do tego dochodzą inne wydatki, takie jak: sukienka na chrzciny lub ubranko dla chłopca na chrzest, wspomniana świeca, szatka, odpowiedni ubiór na chrzciny itp.
Jak ubrać się na chrzciny
Tradycja nakazuje, aby chrzczone dziecko było ubrane w jasne (najlepiej białe) ubranko, na znak swojej niewinności i czystości. Uważaj na wszelkiego rodzaju koronki i tiule, zwłaszcza latem, jeśli bezpośrednio dotykają do ciała dziecka – mogą spowodować powstanie potówek i podrażnień na delikatnej skórze. Lepiej, aby ozdobna tkanina nie miała kontaktu z ciałem malucha, może być jedynie wierzchnią ozdobą ubranka.
Ubiór kobiet (czy to gości, czy matki, czy chrzestnej) nie powinien być przesadnie strojny, ale stonowany i elegancki. Należy pamiętać o odpowiednim dress codzie w kościele - zakrytych ramionach i długości spódnicy czy sukienki do kolan. Materiały powinny być nieprześwitujące - najodpowiedniejsza będzie sukienka koktajlowa, w jasnym kolorze - odpowiednim do kościoła i na przedpołudniową porę lub połączenie spodni czy spódnicy z bluzką. Zainspiruj się stylem księżnej Kate.
Najlepszym strojem dla mężczyzny jest garnitur lub spodnie w kant połączone z koszulą (zwłaszcza w upał). Nie warto wprowadzać tu innych rozwiązań.
Prezent na chrzest
Jako rodzic chrzczonego dziecka będziesz pytana o to, co kupić maluchowi na tę wyjątkową okazję. Co jest najlepszym prezentem na chrzest (prócz pieniędzy)? Oto kilka naszych propozycji:
- Pamiątkowy prezent, np. Pismo Święte w wyjątkowej oprawie, srebrny lub złoty łańcuszek z medalikiem, albo książeczka z pierwszymi modlitwami dla dzieci. Taki prezent jest ściśle związany z charakterem uroczystości, a dodatkowo staje się pamiątką na długie lata.
- Innym rozwiązaniem, mogą być mniej związane z religijnym charakterem uroczystości pamiątkowe drobiazgi, np.: glinka do odciśnięcia nóżki maluszka, srebrne pudełeczko na pukiel włosków czy pierwszy ząbek, srebrna grzechotka, album na zdjęcia ze chrztu, książeczka pamiątkowa od chrztu do wypełnienia przez rodziców i gości, z wklejanymi zdjęciami.
- Biżuteria, np. złote kolczyki, bransoletka. Często spotykanym zwyczajem jest kupowanie dziewczynce na chrzest eleganckiej biżuterii, którą będzie mogła nosić, gdy trochę podrośnie.
- Bony prezentowe, np. na sesję zdjęciową malucha. Zafundowanie dziecku i jego rodzicom profesjonalnej sesji zdjęciowej będzie miłym gestem, a same fotografie staną się na pewno miłą pamiątką.
- Praktyczny prezent, np. zestaw ubranek, krzesełko do karmienia, fotelik samochodowy, itd. Często młodzi rodzice nie mają jeszcze skompletowanej całej wyprawki dla błyskawicznie rosnącego malucha. Na pewno nie kupili też rzeczy, których dziecko będzie potrzebować w wieku kilku lat. Jeśli chcesz wesprzeć rodziców praktycznym prezentem, warto zapytać, czego potrzebują dla maleństwa.
Ciekawostki – dawne przesądy związane z chrztem
Jeśli stresujesz się urządzaniem chrzcin swojego dziecka, przeczytaj o chrzcielnych przesądach, w które dawniej wierzono! Liczne nakazy i zakazy na pewno zwiększały jeszcze stres rodziców, na szczęście dzisiaj traktujemy je z większym przymrużeniem oka.
- Według przesądów, rodzice chrzestni nie powinni być małżeństwem, ponieważ sprowadzi to nieszczęście na dziecko. Chrzestną nie może być również kobieta w ciąży.
- Dawniej wierzono, że chrzczonemu nie powinno się dawać w prezencie krzyżyka – było to równoznaczne z nałożeniem na jego barki krzyża na całe życie.
- Jeżeli ojciec chrzestny zapali świecę od Paschału lewą ręką, chrześniak będzie leworęczny.
- Dziecko powinno w prezencie otrzymać srebrną łyżeczkę, aby nigdy w swoim życiu nie było głodne.
- Według przesądów rodzice powinni włożyć chrzczonemu maleństwu pieniądze i cukierki do ubranka, buta lub becika, aby zapewnić mu dostatnie i słodkie życie.
W czasie organizacji chrzcin na szczęście nie musisz pamiętać o monecie w buciku i o oczekiwaniu na podarunek w postaci srebrnej łyżeczki – pamiętaj za to o tym, że w tym dniu to nie goście są najważniejsi, ale maleństwo, które uczestniczy w swojej pierwszej ważnej uroczystości.
Więcej inspiracji i wiedzy: Prezent na chrzciny dla dziewczynki - propozycjePrezent na chrzest dla chłopca - co warto wręczyć
