Samodzielne wakacje w wieku 16 lat mają plusy i minusy. W takiej sytuacji łatwo o emocje. I to po obu stronach. Rodzice zwykle od razu chcą odmówić, dziecko jednak walczy o swoją samodzielność. Jak sprawić, by dziecko nie czuło się zlekceważone, a rodzice opanowani i względnie spokojni?
Samodzielne wakacje - czy to już czas?
Pierwszym kryterium, jakie trzeba wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji o samodzielnych wakacjach nastolatka, jest wiek dziecka. Według polskiego prawa, za czyny osób poniżej 13 roku życia odpowiadają jego prawni opiekunowie. Dlatego wypuszczenie dziecka w tym wieku na wakacje może oznaczać poważne konsekwencje. Samodzielny wyjazd z rówieśnikami jest racjonalny dopiero w przypadku 16-17 latka.
Najpierw wybadaj grunt
Kiedy dziecko przychodzi do ciebie z taką propozycją, powinnaś przeprowadzić z nim spokojną rozmowę. Zapytać o takie informacje dotyczące wyjazdu:
- z kim jedzie (z grupą znajomych, z parą),
- cel podróży,
- czas podróży,
- środek transportu,
- koszt podróży.
Jeśli dziecku zależy na wyjeździe bez opieki, powinno bez problemu, szczerze i uczciwie podać:
- numery telefonów do innych uczestników podróży,
- numery telefonów do rodziców kolegów i koleżanek, z którymi jedzie,
- adres pobytu.
Szybki test na podjęcie decyzji nt. samodzielnego wyjazdu nastolatka
Odpowiedz na pytania:
- Czy moje dziecko ma skończone 16-17 lat?
- Czy jest samodzielne (samo jeździ do szkoły, umie rozwiązywać podstawowe problemy)?
- Czy umie ponosić konsekwencje swoich czynów (czy np. nie usprawiedliwialiśmy jego nieobecności, kiedy urywało się z lekcji)?
- Jakie są nasze relacje (czy umiemy ze sobą szczerze rozmawiać, czy zdarzyło się, że dziecko zawiodło nasze zaufanie)?
- Czy możesz na dziecku polegać?
- Czy do tej pory dotrzymywało słowa?
- Jakie są nasze doświadczenia z jego samodzielnych wyjść z domu (czy wraca o ustalonej porze)?
- Czy dziecko zachowało się kiedyś skrajnie odpowiedzialnie?
- Czy nastolatek/nastolatka chcą wyjechać ze swoją drugą połówką?
- Czy przeprowadziłaś z synem/córką rozmowę nt. współżycia seksualnego?
Jeśli choć jedna odpowiedź wypadła na NIE (zwłaszcza w punkcie 1), powinnaś poważnie zastanowić się nad wydaniem zgody oraz... nad swoim postępowaniem. Jeśli pytanie o samodzielny wyjazd na wakacje dziecka zaskoczyło cię, to znak że powinnaś pomyśleć o szczerych rozmowach na trudne tematy: odpowiedzialności, seksualności, alkoholu i używek, finansów.
Kiedy nie zgadzasz się na samodzielne wakacje dziecka
Jeśli nie zgadasz się na wyjazd 16-latka bez opieki, odpowiedź „nie, bo nie” po prostu nie istnieje. Zlekceważony lub upokorzony nastolatek może w odwecie - zacząć podejmować ryzykowne zachowania, spróbować oszukiwać i manipulować, a nawet uciec z domu.
Rady dla ciebie:
- Jeśli masz argumenty przeciw wyjazdowi nastolatka bez opieki, podaj je na spokojnie. Zaproponuj kompromis lub zapytaj dziecko, jakie ma pomysły, byś zmieniła zdanie.
- W rozmowie z nastolatkiem nie powinno zabraknąć konkretnego przedstawienia oczekiwań dotyczących zmiany zachowania dziecka i to niezależnie od tego, czy zgadzasz się na jego samodzielny wyjazd, czy nie.
- Komunikując nastolatkowi decyzję na NIE – od razu zaproponuj program naprawczy, np. zaproponuj, że do rozmowy wrócicie za miesiąc i wtedy zastanowicie się, czy przez ten czas w waszych relacjach nastąpiła poprawa.
Jeśli zgadasz się na wyjazd, porusz z dzieckiem niewygodne lub rzadko pojawiające się tematy, spisz zdania, które każdy nastolatek powinien usłyszeć od rodziców. Warto też porozmawiać o depresji u nastolatków, która może nie dawać jasnych symptomów, a pojawić się w trakcie wyjazdu lub po nim, kiedy to niektóre relacje kruszą się, zamiast wzmacniać. Nie zapomnij też poruszyć tematu antykoncepcji, ale nie strasz córki/syna niechcianą ciążą, nie wypytuj na siłę o doświadczenie seksualne i wiedzę o seksie.
Tekst na podstawie artykułu opublikowanego na zlecenie Edipresse 14.07.2014.
5 sygnałów, że dziecko może brać narkotyki
Jak reagować na żądania nastolatków?
