Dni płodne mogą rozpocząć się już 7 dnia cyklu i jeśli nie starasz się o dziecko, pamiętaj o antykoncepcji lub wstrzymaj się od stosunku. Starania o dziecko możesz rozpocząć już wtedy - owulacja przypada bowiem średnio na 14. dzień przy 28-dniowych cyklach.
Spis treści:
- Jak obliczyć dni płodne
- Objawy dni płodnych
- Dni płodne - kiedy po okresie
- Kiedy są dni płodne - metody obserwacji
Jak obliczyć dni płodne
Jeżeli miesiączki są regularne, czyli co 28 dni, to zapewne owulacja jest w 14 dniu cyklu, plus/minus 1-2 dni. Dni płodne mogą obejmować zakres 7 dni przed owulacją i do 2 dni po niej, ale najczęściej są to 5 dni przed owulacją i max. 3 dni po spodziewanej owulacji.
W przypadku miesiączek nieregularnych, których częstotliwość wynosi 30-34 dni, zdecydowanie trudniej wyliczyć, kiedy dokładnie przypadają dni płodne.
Obliczanie dni płodnych na podstawie cyklu menstruacyjnego nie daje 100% pewności, pozwala jedynie na ogólną orientację, gdyż kobieta jedynie przewiduje datę kolejnej miesiączki.
Mogą być pomocne testy owulacyjne lub badanie USG, podczas którego można monitorować owulację. Nie pomoże to przy obliczaniu dni płodnych po okresie. Jak obliczyć owulację? Jeśli od daty przewidywanej miesiączki odejmiemy 14 dni to otrzymamy dzień szczytu płodności (czyli dzień owulacji).
Można być jednak pewnym jednego – druga faza cyklu, czyli po owulacji, trwa 14 dni. Np. jeżeli miesiączki trwają 34 dni, to retrospektywnie odejmujesz te 14 dni i wtedy owulacja wypada w 20. dniu. Warto jednak podkreślić, że obliczanie dni płodnych jest najbardziej wiarygodne, jeżeli miesiączki są regularne. Pomocne mogą być dodatkowe objawy dni płodnych lub obserwacja organizmu.
Objawy dni płodnych
Niektóre pacjentki są w stanie bardzo dokładnie określić, kiedy pojawia się owulacja na podstawie sygnałów wysyłanych przez ich organizm. Należą do nich:
- Śluz płodny (tuż przed owulacją zaczyna się wytwarzać śluz, który ma konsystencję białka jajka kurzego),
- Napięcie piersi, wrażliwość brodawek,
- Ból w podbrzuszu, po jednej lub po drugiej stronie, zwany bólem owulacyjnym,
- Plamienie owulacyjne, objawiające się pojawieniem się w śluzie niewielkiej domieszki krwi.
Dni płodne - kiedy po okresie
Dni płodne po okresie można ustalić na podstawie obserwacji organizmu lub wstecz. Cykl menstruacyjny, który rozpoczyna się krwawieniem miesięcznym, a kończy w ostatnim dniu przed następnym krwawieniem, dzieli się na 3 fazy:
1. Faza niepłodności względnej. Długość tej fazy nie jest stała, ponieważ w przypadku krótkich cykli miesięcznych dojrzewanie komórki jajowej zaczyna się już na tyle wcześnie, że kobieta może być płodna już pod koniec miesiączki. Jeśli cykle są normalne (czyli jest około 28 dni odstępu między miesiączkami), wówczas ta faza jest zaliczana do okresu niepłodności.
2. Faza płodności. Podczas tej fazy następuje jajeczkowanie, czyli komórka jajowa dojrzewa i wydostaje się z jajnika. Komórka jajowa, która została uwolniona z jajnika, może żyć do 24 godzin, więc do poczęcia może dojść tylko w tym czasie. plemniki mogą przeżyć w śluzie macicy przeciętnie 3-5 dni.
3. Faza niepłodności. Ten okres jest stały - trwa zazwyczaj 14 dni. Rozpoczyna się z chwilą obumarcia komórki jajowej aż do czasu, kiedy pojawi się następna miesiączka.
Kiedy są dni płodne - metody obserwacji
Lekarze zalecają, by do planowania ciąży lub przy jej zapobieganiu włączyć prowadzenie kalendarzyka miesiączkowego. Może on ułatwić ocenę występowania dni płodnych i dni niepłodnych, prawdopodobieństwo występowania owulacji i zajścia w ciążę. Jest to tzw. metoda naturalnego planowania rodziny.
- Obserwacja śluzu szyjkowego. Śluz płodny wygląda jak surowe białko jaja kurzego. Proces zmieniania się śluzu od chwili jego pojawienia się do osiągnięcia konsystencji surowego białka jajka kurzego trwa około 6 dni. Obecność śluzu płodnego jest konieczna dla zachowania plemników przy życiu.
- Pomiar temperatury. Tuż po owulacji wyraźnie rośnie poziom progesteronu, co z kolei powoduje wzrost podstawowej temperatury ciała. Raptowny skok temperatury oznacza, że rozpoczęła się produkcja tego hormonu, a więc wcześniej nastąpiło jajeczkowanie. Skok temperatury o minimum 0.2 stopnie Celsjusza następuje zaraz po jajeczkowaniu. Ten okres nazywamy fazą niepłodności poowulacyjnej. Temperatura opada ponownie pod koniec cyklu. Mierzy się ją codziennie rano o tej samej godzinie, zaraz po przebudzeniu, nie wstając przedtem z łóżka, na czczo.
Napisane na podstawie tekstu autorstwa Renaty Filipiuk. Konsultacja z dr. Krzysztofem Kucharskim, ginekologiem z Centrum Medycznego Damiana.
Więcej o dniach płodnych: Kalkulator dni płodnychJak rozpoznać owulacjęCzy doszło do ciąży? Objawy wczesnej ciąży