Podczas zbierania grzybów łatwo trafić na okazy, które mają blaszki, więc w teorii są niejadalne, a tymczasem możesz śmiało wrzucić je do koszyka. Trzeba uważać, aby nie pomylić ich z żadnymi trującymi gatunkami, w tym celu możesz skorzystać z aplikacji do rozpoznawania grzybów albo zanieść zbiory do sanepidu, gdzie zostaną dokładnie sprawdzone. Jakie grzyby z blaszkami można jeść?
Spis treści:
- Gołąbki jadalne
- Mleczaj rydz
- Opieńka
- Gąska zielonka
- Czubajka kania
- Pieczarka polna
- Lejkowiec dęty (kominek)
- Pieprznik jadalny (kurka)
Jadalne gołąbki - grzyby z blaszką
Gołąbki to grzyby, które świetnie smakują i których spora część grzybiarzy się boi. Łatwo pomylić je bowiem z trującym muchomorem sromotnikowym. Dodatkowo nie wszystkie gołąbki są jadalne. Śmiało możesz zbierać gołąbki zielonkawe i wyborne. Odmiana zielonkawa uważana jest za jeden z najsmaczniejszych grzybów w polskich lasach.
Grzyby te najlepiej smakują po prostu usmażone na patelni i zjedzone z kromką chleba lub gorącego tosta z masłem. Mają orzechowy posmak, dlatego wystarczy jedynie oprószyć je szczyptą soli i pieprzu, aby wydobyć z nich to, co najlepsze.
fot. Jadalne grzyby z blaszkami: gołąbki/Adobe Stock, fotocof
Grzyby blaszkowe jadalne: mleczaj rydz
Rydze to pyszne grzyby, które najczęściej można spotkać na piaszczystych i trawiastych obrzeżach lasów. Wyglądem przypominają nieco kurki - mają rude trzonki i zawinięte do góry kapelusze z blaszkami od spodu.
Podczas grzybobrania warto mieć na uwadze, żeby w koszyku znalazł się mleczaj rydz (lactarius deliciosus), a nie jego niejadalni kuzyni - mleczaj wełnianka czy olszówka (krowiak pospolity). Rydze świetnie smakują w sosach śmietanowych oraz zamarynowane w słoikach.
fot. Jadalne grzyby blaszkowe: rydz/Adobe Stock, bukhta79
Jadalne grzyby blaszkowe: opieńka
Opieńki doskonale smakują w wersji marynowanej. Jadalne są praktycznie tylko opieńki miodowe (armillaria mellea). Pozostałe odmiany należy omijać - dość łatwo je poznać po zmienionym kolorze blaszek. U jadalnej opieńki będą one białe bądź żółte, a u okazów niejadalnych - zielonkawe bądź fioletowe.
Grzyby te często porastają pnie drzew. Lubią zarówno lasy liściaste, jak i iglaste. Często rosną w większych grupach, dzięki czemu możesz szybko zebrać wystarczającą ilość na sosy, zupy i przetwory. Opieńki miodowe pojawiają się dopiero jesienią, a ich sezon jest dość krótki.
fot. Jadalne grzyby blaszkowe: opieńka miodowa/Adobe Stock, Ilga
Grzyby jadalne z blaszkami: gąska zielonka
Gąska (tricholoma equestre), zwana także rycerzykiem szlachetnym, to kolejny pyszny grzyb, który niemal zachęca do omijania go z daleka. Ma zielonkawy, lekko podgniły kolor i intensywnie żółte blaszki. Ma słodki, orzechowy smak i doskonale nadaje się do smażenia lub marynowania. Gąski ukrywają się w ziemi i trudno je dostrzec.
Co ciekawe, historia zna przypadki zatruć gąską zielonką, a mimo to nie została ona wykluczona z obrotu i jest ciągle klasyfikowana jako grzyb jadalny lub o nieokreślonym wpływie na zdrowie.
Ryzyko zatrucia zmniejsza się, kiedy wykorzystuje się jedynie mrożone gąski, niemniej jednak grzyb ten wywołuje wciąż spore kontrowersje, zarówno wśród grzybiarzy, jak i toksykologów czy mykologów. Jedno twierdzenie jest jednak wspólne dla wszystkich - toksyczność gąski zależy w dużej mierze od tego, jak dużo jej zjadamy.
fot. Jadalne grzyby z blaszkami: gąska zielonka/Adobe Stock, LFRabanedo
Grzyby blaszkowe jadalne: czubajka kania
Czubajka kania (macrolepiota procera) to grzyb o charakterystycznym, dużym i płaskim kapeluszu. Grzybiarze uwielbiają przygotowywać je jak tradycyjnego schabowego - w panierce z mąki, jajka i bułki tartej. Od spodu ma bardzo gęste, jasne blaszki. Kanię można łatwo dostrzec ze względu na pokaźny kapelusz i wysoki trzonek.
Warto pamiętać, że kanię można pomylić z muchomorem lub przez przypadek zebrać odmianę niejadalną -kanię czerwieniejącą. Kani nigdy nie należy zbierać, kiedy są jeszcze młode i mają małe kapelusze w obłym kształcie. To właśnie wtedy najłatwiej je pomylić z "trujakami".
fot. Grzyby blaszkowe jadalne: czubajka kania/Adobe Stock, eflstudioart
Jadalne grzyby z blaszkami: pieczarki
Dostępne są w każdym sklepie, a czasem także rosną w ogrodach. Pieczarka polna (agaricus campestris) to chyba najpopularniejszy grzyb blaszkowy, który zjadamy bez większych obaw. Spotykana na polach, pastwiskach i podwórkach, ale także uprawiana w szklarniach.
Co prawda można pomylić ją z trującą pieczarką karbolową, jednak doświadczeni grzybiarze od razu zauważą różnice. Pieczarki idealnie smakują w zupach, sosach, a także jako dodatek do obiadu czy kanapek na ciepło.
fot. Jadalne grzyby z blaszkami: pieczarki/Adobe Stock, New Africa
Grzyby blaszkowe jadalne: lejkowiec dęty (kominek)
Kominki to grzyby dość rzadko spotykane, ale przez to bardzo pożądane przez grzybiarzy. Można je znaleźć na terenach górskich, podgórskich oraz pod bukami i dębami. Przez wielu uważany jest za najsmaczniejszy z grzybów. Ma charakterystyczny wygląd, przez który niedoświadczone osoby będą omijać go szerokim łukiem.
Lejkowiec dęty (craterellus cornucopioides) nazywany jest też skórzakiem lub cholewką. Jest prawie całkowicie czarny, przez co zdecydowanie trudno go przeoczyć. Ma bardzo przyjemny zapach i łagodny smak. Trudno pomylić go z jakimkolwiek innym grzybem.
fot. Grzyby z blaszkami jadalne: lejkowiec dęty, kominek/Adobe Stock, Tarabalu
Jadalne grzyby blaszkowe: pieprznik jadalny (kurka)
Kurki to typowe późnoletnie grzyby, sprzedawane w sklepach i na bazarkach warzywno-owocowych. Mają ciekawy wygląd i są raczej niewielkie. Przed jedzeniem należy dobrze oczyścić kurki, bo w drobnych blaszkach mogą zbierać się zanieczyszczenia, piasek albo małe robaczki.
Ciekawostką jest, że kurki, pomimo iż nazywane są grzybem blaszkowym, tak naprawdę pod kapeluszem mają tzw. listewki. Są one nieregularne i bardzo cienkie. Podczas grzybobrania kurki można pomylić z lisówką pomarańczową, która rzeczywiście posiada blaszki. Nie jest to grzyb mocno trujący, ale zdecydowanie niejadalny. Może wywołać dolegliwości żołądkowe.
fot. Grzyby jadalne z blaszkami: kurka (pieprznik jadalny)/Adobe Stock, Alexander Limbach
Czytaj także:
Jak domyć ręce po grzybach?
Palce diabła: grzyb o ciekawym wyglądzie
Czy fioletowe grzyby są jadalne?