Wzniesienia i głębokie doliny rzek oraz szchownica pól, wśród których leżą zagubione wsie i miasteczka, rozsiane po lasach i polnych drogach kapliczki i krzyże przydrożne to właśnie Roztocze. Tu można jeszcze zobaczyć wsie z tradycyjną, drewnianą w większości zabudową, trafiają się również pojedyńcze chaty kryte strzechą. Trzeba się jednak śpieszyć, bo stare chałupy giną w oczach. Nazwa tej krainy najprawdopodobniej związana jest z pochodzącymi z gwary słowami: "roztocz" czy "roztoka", co oznacza miejsce, w którym rozchodzą się potoki.
Charakterystyczne dla Roztocza są rozsiane po polach i lasach kapliczki i krzyże przydrożne. Czy drewniane, czy kamienne, wszystkie mają niepowtarzalny urok. Większość z nich powstała po 1905 roku, kiedy wydano carski ukaz zezwalający na swobodne praktyki kościoła rzymskokatolickiego.
Na Roztoczu, z uwagi na jego wyjątkowe walory przyrodnicze, utworzono Roztoczański Park Narodowy, parki krajobrazowe (np. Lasy Janowskie) i rezerwaty (m.in. Piekiełko, Nad Tanwią czy też Czartowe Pole). Zobaczymy tam bory jadłowo-bukowe, unikalne wodospady (tzw. szumy), a jeśli dopisze nam szczęście – będące pod ochroną bociany czarne i orliki krzykliwe. Jesienią koniecznie trzeba przyjechać tutaj na grzybobranie. Bory sosnowe i jodłowe pełne są borowików, podgrzybków, jak również popularnych kurek czy opieniek.
Roztocze, oprócz naturalnego piękna, kryje w sobie także miejsca pełne ważnych zabytków, np.: Zamość, Zwierzyniec, Szczebrzeszyn, Krasnobród. Warto tam pojechać i... wracać, bo to kraina fascynująca o każdej porze roku. Liczne szlaki turystyczne i kajakowe oraz trasy rowerowy dają również możliwość aktywnego wypoczynku.
Polecamy!
Magiczne Szumy Nad Tanwią
Ciekawe miejsca w Polsce i na świecie
roztocze koniki
Roztoczański Park Narodowy
To najbardziej zalesiony park narodowy w Polsce. Lasy zajmują aż 95 proc. powierzchni. Występują tutaj gatunki należące do typowo nizinnych, jak też górskich. Dominują sosny, jodły i buki, a także dęby, olsze, lipy, brzozy, świerki, modrzewie, graby, jawory, jesiony i klony. W parku rośnie ponad 400 drzew, buków, jodeł, lip szerokolistnych i dębów szypułkowych, uznanych za pomniki przyrody. Bogata jest fauna. Żyją tu m.in.: jelenie, sarny, dziki, wilki, borsuki, kuny, nad wodami wydry, a także okresowo łosie i rysie. Z ptaków można zaobserwować orliki krzykliwe i bociany czarne. Z gadów spotyka się: jaszczurki, zaskrońce, żmije zygzakowate oraz żółwie błotne.
W 1982 roku utworzono ostoję konika polskiego (jest godłem parku) pochodzącego od tarpana i ras lokalnych. Koniki swobodnie biegają po specjalnym wyznaczonym terenie Żyją tam bez ingerencji człowieka, dokarmiane tylko w czasie zimy.
roztocze kaplica
Kapliczka na wodzie – Krasnobród
Miejsce religijnego kultu, do którego każdego dnia przybywają pielgrzymi z całej Polski.
Drewniana kapliczka z XVIII w. nazywana jest również "Kaplicą Objawień", ponieważ w tym miejscu w 1640 r. Jakubowi Ruszczykowi objawiła się Matka Boża (znana także jako Pani z Roztocza). Pod kaplicą biją źródła, których woda posiada cudowne, uzdrawiające właściwości, co potwierdza dokumentacja kościelna z XVII w. To przyciąga pielgrzymów i turystów, którzy przybywają tutaj, aby zaczerpnąć świętej wody. W pobliżu, wśród kwiatów i krzewów, wije się dróżka z 15 stacjami różańcowymi.
roztocze szumy
Szumy nad Tanwią – Susiec
To jeden z najpiękniejszych i najbardziej malowniczych szlaków turystycznych na Roztoczu. Tworzą go liczne, choć niewielkie wodospady zwane potocznie szumami. Nazwa pochodzi od charakterystycznego dźwięku, jaki wydaje przepływająca przez skalne progi woda.
Ta okrężna trasa piesza o długości 17 km (znaki niebieskie) rozpoczyna się w Suścu na stacji PKP i tutaj się kończy. Prowadzi przez Kościółek (Zamczysko), Hutę Szumy (dawniej Rebizanty, rezerwat \"Nad Tanwią\") i Rybnicę (Sikliwce) -Susiec PKP Szlak pozwala nie tylko na zobaczenie szumów na Tanwi, ale także najwyższego wodospadu (1,5 m) na potoku Jeleń oraz tajemniczego śródleśnego wzgórza, zwanego Zamczyskiem lub Kościółkiem, kryjącego relikty grodziska i późniejszego klasztoru bazylianów.
Kierunek przejścia jest dowolny, jednak dla mniej zaawansowanych turystów polecana jest wędrówka na zachód. Istnieje wówczas możliwość skrócenia trasy do 12 kilometrów przy jednoczesnym obejrzeniu najciekawszych miejsc.
roztocze macewy
Szczebrzeszyn
"W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie i Szczebrzeszyn z tego słynie".
Nie ma chyba w Polsce nikogo, kto nie znałby wiersza Jana Brzechwy – to on dał sławę temu miasteczku, którego historia sięga XIII w. Historia Szczebrzeszyna sięga X wieku. Niegdyś był to ważny gród obronny na słynnym trakcie kijowskim.
Warto tutaj zobaczyć rynek, cerkiew, synagogę i cmetarz żydowski z XVI w. A także świat drewnianych domów, znajdujący się przy bocznych, brukowanych uliczkach, no i pomnik chrząszcza, który tak naprawdę przypomina pasikonika.
roztocze zamość
Stare Miasto – Zamość
Perła renesansu – jak o nim mówią – zachwyca architekturą i wyjątkową atmosferą.
Jedno z najpiękniejszych historycznych miast Polski Wschodniej znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. To renesansowe założenie obronne stanowi przykład "miasta idealnego", a jego malownicze kamieniczki (w jednej z nich, Ormiańskich, mieści się Muzeum Zamojskie), zabytki sakralne i rynek oraz doskonale zachowane fortyfikacje z pewnością zasługują na obejrzenie. W mieście, nazywanym niegdyś Padwą Północy, warto zobaczyć m.in. pałac Zamoyskich powstały w XVI w., twierdzę z bastionami czy renesansową katedrę św. Tomasza Apostoła. Z pobliskiej dzwonnicy rozciąga się piękna panorama miasta i okolic.
roztocze kajaki
Z biegiem Wieprza i Tanwi
Roztocze to idealne miejsce na wyprawę kajakową. Spływ Tanwią, Wieprzem Ładą czy Bukową pozwoli poznać uroki Roztocza.
Tanew ma kręty brzeg, ale nurt spokojny, więc jest czas, aby przyjrzeć się otaczającej przyrodzie. Wieprz to rzeka o urozmaiconym biegu, początkowo uregulowana. Meandruje w szerokiej do kilku kilometrów łąkowej dolinie, zachwyca urwiskami w miejscach, gdzie podcina piaskowe zbocza.
roztocze guciów
Zagroda Guciów
Zagrodę Guciów, prywatny skansen i agroturystykę w niewielkiej wsi w dolinie Wieprza, stworzyli państwo Jachymkowie. Warto tu przyjechać, aby zobaczyć, jak dawniej się żyło i jadło w tym rejonie. Można przespać się w starej chałupie i zjeść w tradycyjnej karczmie. Przebojem są zupa z pokrzyw i reszczoniak, czyli miejscowy pieróg z kaszy gryczanej, twarogu i ziemniaków. Twórca zagrody Stanisław Jachymek, geograf, poeta i pasjonat, mówi o tym miejscu, że jest: "Ulotne jak mgły nad Wieprzem, jednocześnie rzeczywiste, istniejące."
roztoce zwierzyniec
Zwierzyniec i Stawy Echo
Zwierzyniec to urokliwe miasteczko położone wśród lasów nad Wieprzem. Dał mu początek hetman wielki koronny Jan Zamoyski, który wybudował tu w XVI w. dwór, a w puszczy stworzył zwierzyniec (stąd jego nazwa). Słynie z kompleksu Stawów Echo, które założono w latach 1929–34 na miejscu rozległych mokradeł w dorzeczu strumienia Świerszcz. Przy największym, przylegającym do zalesionej wydmy, jest strzeżone kąpielisko z czystą wodą i piaszczystą plażą, a w pobliżu drewniana wieża widokowa, z której można obserwować żyjące dziko koniki polskie.
W Zwierzyńcu warto zobaczyć m.in. kościółek na wodzie z XVIII w, stary browar i dwa wyjątkowe pomniki – psa królowej Marysieńki i szarańczy (pamiątka plagi z 1711 r.). Znajdujący się tuż obok Roztoczański Park Narodowy oferuje wiele turystycznych szlaków i możliwość podglądania zwierząt. Atrakcyjne miejsce zarówno na aktywny, jak i bardziej leniwy wypoczynek
