W piątek wieczorem wyszłaś z koleżankami, wypiłaś kieliszek wina, a teraz cierpisz z powodu gigantycznego bólu głowy? Czy to możliwe, że masz nietolerancję alkoholu? Tak, nietolerancja alkoholu to nie typowy kac. Nietolerancja alkoholu wynika z genetycznej predyspozycji do wytwarzania mniejszej ilości enzymów rozkładających alkohol w organizmie lub nadwrażliwości na cząstki obecne w procentowych trunkach. Sprawdź, jak rozpoznać nietolerancję alkoholu i jakie są jej typy.
Spis treści:
- Organizm nie trawi alkoholu?
- Nietolerancja alkoholu - przyczyny
- Nietolerancja alkoholu - objawy
- Inne przyczyny nieprawidłowej reakcji na spożycie alkoholu
- Nietolerancja alkoholu a jego spożywanie
Organizm nie trawi alkoholu?
Twój organizm nie trawi alkoholu? To możliwe. Każdy ma inną zdolność metabolizowania etanolu w organizmie i w inny sposób reaguje na obecne w różnych alkoholach cząstki chemiczne. Nietolerancja alkoholu może być typową nietolerancją etanolu, wtedy nie ma znaczenia, jak alkohol wypijesz, będziesz się po nim czuć źle. Ten typ nietolerancji alkoholu wynika ze zmniejszonej produkcji enzymów rozkładających alkohol.
Inne typy złej reakcji organizmu na alkohol obejmują:
- nadwrażliwość na histaminę (alkohol jest niepolecany w diecie antyhistaminowej) - obecną w musujących i czerwonych winach i wielu mocnych alkoholach;
- nadwrażliwość na sulfity i związki siarkowe (dodawane do alkoholi kolorowych i gorszej jakości win);
- nadwrażliwość na tyraminę (szczególnie obecną w piwie i whisky).
Nietolerancja alkoholu - przyczyny
Przyczyny nietolerancji alkoholu zależą od rodzaju nadwrażliwości, który cię dotknął. W trzech opisanych na początku przypadkach, na nasilenie objawów wpływa nie tylko porcja alkoholu, jaką spożyjesz, ale też jego rodzaj. Być może zaobserwujesz objawy nietolerancji po czerwonym winie, ciemnym piwie, albo kolorowych drinkach? Nie oznacza to, że każdy typ alkoholu ci szkodzi, tylko pewnie masz nadwrażliwość na histaminę, związki siarkowe lub tyraminę.
Przyczyną nietolerancji alkoholu z nietolerancją samego etanolu są jednak predyspozycje genetyczne i oznaczają, że każda dawka etanolu będzie wywoływać objawy.
Nietolerancja alkoholu przez nadwrażliwość na histaminę
Jeśli masz nietolerancję histaminy, przyczyną niepożądanych objawów po wypiciu alkoholu jest właśnie stymulowanie wydzielania histaminy przez wysokoprocentowe napoje lub jej bezpośrednie dostarczanie do organizmu. Większe objawy nietolerancji będą wywoływać u ciebie: długo dojrzewające wina, wina musujące, wino czerwone, whisky i burbon. Mniejsze objawy nietolerancji alkoholu spowodowanej wydzielaniem histaminy, może przynieść spożycie białej wódki.
Nietolerancja alkoholu przez nadwrażliwość na tyraminę
Tyramina to amina biogenna, która może prowadzić do nadwrażliwości na alkohol i objawów nietolerancji alkoholu. Jeśli twoja nietolerancja alkoholu wynika z nadwrażliwości na tyraminę, gorzej tolerujesz: piwo (szczególnie ciemne), whisky, czerwone wino. Lepiej tolerujesz: wino białe, wino musujące i białą wódkę.
Nietolerancja alkoholu przez nadwrażliwość na związki siarkowe
W przypadku nadwrażliwości na związki siarkowe, przyczyną niepożądanych objawów jest ich spożycie wraz z alkoholem. Siarczany dodawane są do różnych alkoholi, szczególnie win. Jeśli źle reagujesz na siarczany i siarczyny unikaj siarkowanych win i innych alkoholi, które je zawierają. Sięgaj po wyroby z wyższej półki lub dokładnie wczytuj się w etykietę.
Nietolerancja alkoholu przez nietolerancję etanolu
Nietolerancja alkoholu wynikająca z nieprawidłowego lub powolnego metabolizmu etanolu, ma trochę inne podłoże. Do usunięcia alkoholu (chemicznie alkohol spożywany to etanol) z organizmu potrzebne są 2 enzymy:
- Dehydrogenza alkoholowa. Rozkłada etanol do aldehydu octowego. Enzym ten to nasza pierwsza linia obrony przed alkoholem, ale powstały w jego wyniku aldehyd octowy jest równie toksyczny, jak etanol. Jego nagromadzenie w organizmie wywołuje kaca.
- Dehydrogenaza aldehydu octowego. Przekształca aldehyd octowy w mniej szkodliwy kwas octowy. Gdy ten etap „odtruwania” zostanie zakończony, mijają objawy kaca.
Problem w tym, że jeśli cierpisz na nietolerancję alkoholu, twój organizm wydziela znacznie mniejsze ilości obu enzymów.
Dlaczego tak się dzieje? Jest to cecha uwarunkowania genetycznie. Mutacja powoduje słabą ekspresję enzymów odpowiedzialnych za metabolizowanie alkoholu. Konsekwencją jest wolniejsze usuwanie alkoholu i jego metabolitów z organizmu. Mutacje genetyczne odpowiedzialne za nietolerancję alkoholu są częstsze w społeczeństwie Azjatów.
Nietolerancja alkoholu - objawy
Objawy nietolerancji alkoholu są podobne do objawów kaca, ale nie tylko. Najczęstsze objawy nietolerancji alkoholu to:
- migrenowy ból głowy,
- pokrzywka (szczególnie na dekolcie i szyi),
- łzawienie i zaczerwienienie spojówek,
- uproczywy kaszel,
- mdłości,
- osłabienie,
- zaczerwienienie skóry (szczególnie twarzy),
- biegunka,
- uderzenia gorąca,
- przyspieszone bicie serca,
- strach przed śmiercią.
fot. Objawy nietolerancji alkoholu są różnorodne/ Adobe Stock, zinkevych
Inne przyczyny nieprawidłowej reakcji na alkohol
Napoje alkoholowe są także źródłem innych związków, mogących wywołać reakcje podobne do nietolerancji alkoholu. Najczęściej chodzi o wspomniane siarczyny i histaminę, ale możesz źle reagować na alkohol także przez obecność innych cząstek:
- glutenu ze słodu jęczmiennego czy pszenicznego - w piwie i alkoholach wysokoprocentowych (musisz wybierać alkohol bez glutenu);
- chmielu z piwa;
- pozostałości białek zboża, z którego powstał trunek.
Laik może pomylić też objawy nietolerancji alkoholu z uczuleniem na alkohol. Z tego powodu, pod okiem doświadczonego alergologa, warto ustalić, czy szkodzi ci konkretny alkohol, czy też wszystkie, bez względu na rodzaj (wino, piwo, wódka, whisky). Być może potrzebne będą dodatkowe badania (np. testy alergiczne, czy badanie enzymu rozkładającego histaminę).
Czy przy nietolerancji na alkohol można wypić drinka?
Każda osoba cierpiąca na nietolerancję alkoholu ma inny stopień nietolerancji wynikający z mniejszych lub większych ilości enzymów rozkładających etanol. Ważna jest też przyczyna nietolerancji na alkohol.
To sprawia, że tolerancja na alkohol jest u każdego inna. Jeśli jednak wiesz, że masz nietolerancję alkoholu, staraj się go nie spożywać. Jeśli chcesz wypić niewielką ilość, kieruj się swoim doświadczeniem. Prowadź „zapiski alkoholowe”. Notuj swoje samopoczucie wraz z ilością i rodzajem spożytego alkoholu. Jedno małe piwo nie wywołuje objawów, ale po dwóch czujesz się źle? To jest twój poziom tolerancji.
Masz ochotę na wino? Rozcieńczaj je wodą, wtedy możesz wypić więcej, bez zwiększania ilości przyjmowanego etanolu.
Na podstawie artykułu opublikowanego pierwotnie 23.04.2018 przez Barbarę Dąbrowską.
Czytaj także:
Co zjeść na kaca, by poczuć się lepiej? 13 produktów, które warto mieć w lodówce po zakrapianej imprezie
Najlepszy i najgorszy alkohol na diecie. Kaloryczność alkoholi i sprawdzone sposoby na jej zmniejszenie
Alkohol a trzustka. Jaki alkohol najmniej szkodzi trzustce?
