Niebieska herbata to napar szykowany z suszu herbacianego. Susz ten jest produkowany w dość specyficzny sposób, dzięki któremu sam susz nabiera charakterystycznego niebieskiego odcienia, choć napar wygląda podobnie do zwykłej słabej herbaty. Oolong występuje w wielu odmianach różniących się mocno smakiem. To sprawia, że każdy znajdzie odmianę, która będzie mu smakować.
Spis treści:
- Co to jest niebieska herbata?
- Właściwości niebieskiej herbaty
- Niebieska herbata – przeciwwskazania
- Jak parzyć niebieską herbatę?
- Gdzie kupić niebieską herbatę?
Co to jest niebieska herbata?
Niebieska herbata produkowana jest z liści rośliny camellia sinensis (na zdjęciu niżej). To ta sama roślina, z której produkuje się herbatę zieloną lub czarną. Różnica jednak polega na sposobie obróbki liści – herbata niebieska jest częściowo fermentowana. Herbatę oolong można spotkać także pod nazwą „ulung” lub „wulong”, znana jest także jako „czarny smok”.
Nazwa „niebieska herbata” pochodzi od lekko niebieskiego zabarwienia suszu. Jednak sam napar z oolog wcale nie jest niebieski, lecz złocisty lub żółty.
fot. Z czego jest niebieska herbata: Camellia sinensis/ Adobe Stock, tom
Na czym polega produkcja niebieskiej herbaty?
Tę odmianę herbaty produkuje się głównie w Chinach kontynentalnych i na Tajwanie. Zbiór liści odbywa się w określonych porach roku. Pozostawia się je na słońcu do czasu, aż zwiędną (ale tylko częściowo), a następnie zbiera się je do koszy i potrząsa nimi tak, żeby brzegi liści się wystrzępiły. To ułatwi późniejszą fermentację.
Kiedy liście nabiorą żółtej barwy, poddawane są fermentacji: 15% w przypadku herbaty chińskiej i 60% – tajwańskiej.
Uwaga! Niebieską herbatą nazywa się też czasem napar z klitorii, czyli Proherbis klitoria. Susz zawiera tzw. grochowe kwiaty motyle, które zalane wodą nadają jej piękny turkusowy kolor. To napój popularny w diecie ajurwedyjskiej. Jeśli więc ktoś poda ci filiżankę napoju w kolorze rozcieńczonego atramentu, to nie będzie herbata oolong. W sprzedaży są też mieszanki klitorii i oolong, które łącza niebieski kolor z właściwościami oolong. My w artykule skupiamy się na herbacie oolong, nie na naparze z klitorii.
fot. Niebieska „herbata” z Proherbis klitoria/ Adobe Stock, sveta_zarzamora
Właściwości niebieskiej herbaty
Niebieska herbata, tak jak inne odmiany herbaty zawiera różne cenne dla zdrowia składniki: witaminy, minerały, przeciwutleniacze. Kubek herbaty oolong zawiera niewielkie ilości wapnia, magnezu i potasu oraz ok. 40 mg kofeiny, czyli więcej niż ma jej taka sama ilość herbaty zielonej.
Właściwości zdrowotne niebieskiej herbaty
Wiele z prozdrowotnych działań niebieska herbata dzieli z innymi rodzajami herbaty. Jak dotąd badania naukowe wskazały, że herbata oolong może:
- zmniejszać ryzyko cukrzycy lub zmniejszać ryzyko jej powikłań – najprawdopodobniej dzieje się to m.in. na drodze zwiększenia wrażliwości ciała na insulinę, regulacji poziomu cukru we krwi i łagodzenia procesów zapalnych;
- zmniejszać ryzyko chorób układu krążenia – regularne picie herbaty, także niebieskiej, może obniżać poziom cholesterolu i ciśnienia krwi. Jedno z badań nad samą herbatą niebieską wykazało, że ryzyko chorób serca może spać nawet o pond 60%, jeśli napar wypijany jest regularnie w ilości minimum 240 ml dziennie;
- sprzyjać odchudzaniu – najnowsze teorie mówią o tym, że nie chodzi o działanie antyoksydantów, ale o to, że niebieska herbata wspiera prawidłową mikrobiotę jelitową;
- poprawiać sprawność umysłową i pamięć – kofeina potrafi poprawić nastrój, koncentrację i sprawność mózgu, teanina z herbaty ma działanie łagodzące niepokój i zwiększające uwagę. Duże spożycie herbaty, zwłaszcza herbaty niebieskiej i czarnej, powiązany jest też z niższym ryzykiem pogorszenia funkcji poznawczych;
- zmniejsza ryzyko rozwoju raka – polifenole wykazują działanie zmniejszające podział komórek nowotworowych. Naukowcy zaznaczają jednak, że potrzebne są dalsze badania.
- wspierać mineralizację kości – w skali 10 lat różnica może wynosić 2% lepszego wysycenia kości wapniem;
- promować zdrowie zębów – zmniejszenie płytki nazębnej i stanów zapalnych dziąseł.
- łagodzić objawy egzemy – badani pili litr niebieskiej herbaty dziennie, co zaowocowało zmniejszeniem dolegliwości, także długoterminowo.
Jak smakuje niebieska herbata?
Smak herbaty oolong zależy od jej odmiany. Może być słodkawa, z owocową i miodową nutą abo drzewny, intensywny z paloną nutką czy świeży, zielony i złożony w aromacie. Wszystko zależy od uprawy i sposobu produkcji.
Niebieska herbata – przeciwwskazania
Oolong jest pita od stuleci i jest uważana za bezpieczną. Ponieważ jednak zawiera kofeinę, u niektórych osób pita w nadmiarze może wywołać niepokój, bóle głowy, bezsenność, nieregularne bicie serca, a w niektórych przypadkach wysokie ciśnienie krwi.
Ze względu na zawartość flawonoidów, wypijanie zbyt dużej ilości niebieskiej herbaty może utrudniać wchłanianie żelaza. Z tego powodu ostrożność z piciem każdej herbaty powinny zachować osoby z niedoborami żelaza.
Za bezpieczną ilość herbaty oolong uznaje się 4 szklanki dziennie (niektóre źródła podają 6-10 szklanek). Jednak dla niektórych to może być zbyt dużo, np. dla osób z nadwrażliwością na kofeinę.
Zrezygnować lub ograniczyć ilość niebieskiej herbaty powinny osoby:
- ciężarne,
- karmiące piersią,
- z zaburzeniami krzepliwości krwi,
- z niektórymi chorobami serca,
- cierpiące na biegunkę,
- padaczkę,
- jaskrę,
- zespół jelita wrażliwego (IBS),
- osteoporozę.
Z lekarzem powinny skonsultować się osoby, które chcą zacząć pić niebieską herbatę i przyjmując na stałe leki. Oolong może wchodzić reakcje z niektórymi z nich, osłabiając lub nasilając ich działanie.
Jak parzyć niebieską herbatę?
Żeby herbata zachowała wszystkie swoje właściwości, należy pamiętać o odpowiednim sposobie jej parzenia. Dla niebieskiej herbaty charakterystyczne jest, że jej liście nie są połamane, a w całości wysuszone i zrolowane.
Jak parzyć herbatę niebieską? Liści nie należy kruszyć przed parzeniem, najlepiej umieścić je w odpowiednio dużym naczyniu, żeby mogły się całkowicie rozwinąć, wydobywając cały swój aromat.
Porcję liści można parzyć nawet czterokrotnie. Należy zalać je wodą o temperaturze około 90 stopni (nie wrzątkiem!) i parzyć przez około 4 minuty, przy czym czas kolejnych parzeń można nieco wydłużyć.
Gdzie kupić niebieską herbatę?
Obecnie niebieska herbata jest dostępna w wielu sklepach internetowych. Najłatwiej kupić ją w specjalistycznych sklepach z herbatą. To ostatnie rozwiązanie jest najlepsze, gdyż sprzedawca może doradzić konkretną odmianę oolong, tak aby wpisała się w preferencje smakowe klienta.
Cena niebieskiej herbaty: od ok. 20 zł za 100 g w górę w zależności od jakości i sposobu produkcji.
Źródła:
1. Dylan O’Neill Rothenberg, Caibi Zhou, Lingyun Zhang „A Review on the Weight-Loss Effects of Oxidized Tea Polyphenols”, 2018
2. Iman A Hakim, Mohammed A Alsaif, Mansour Alduwaihy, Khalid Al-Rubeaan, Abdul Rahman Al-Nuaim, Omar S Al-Attas „Tea consumption and the prevalence of coronary heart disease in Saudi adults: results from a Saudi national study”, 2003
3. Yohei Mineharu, Akio Koizumi, Yasuhiko Wada, Hiroyasu Iso, Yoshiyuki Watanabe, Chigusa Date, Akio Yamamoto, Shogo Kikuchi, Yutaka Inaba, Hideaki Toyoshima, Takaaki Kondo, Akiko Tamakoshi & JACC study Group „Coffee, green tea, black tea and oolong tea consumption and risk of mortality from cardiovascular disease in Japanese men and women”, doi.org/10.1136/jech.2009.097311
4. Edele Mancini 1, Christoph Beglinger, Jürgen Drewe, Davide Zanchi, Undine E Lang, Stefan Borgwardt „Green tea effects on cognition, mood and human brain function: A systematic review”, 2017
5. Min-Hsiung Pan, Ching-Shu Lai, Hong Wang, Chih-Yu Lo, Chi-Tang Ho, Shiming Li „Black tea in chemo-prevention of cancer and other human diseases”, 2013
6. Chih-Hsing Wu, Yi-Ching Yang, Wei-Jen Yao, Feng-Hwa Lu, Jin-Shang Wu, Chih-Jen Chang „Epidemiological evidence of increased bone mineral density in habitual tea drinkers”, 2002
7. Aswini Y. Balappanavar „Tea and Oral Health”, 2018
8. M Uehara, H Sugiura, K Sakurai „A trial of oolong tea in the management of recalcitrant atopic dermatitis”, 2001
Treść artykułu pierwotnie opublikowano 23.10.2012 r.
Czytaj także:
Herbaty rozgrzewające – 7 superprzepisów
Zielona herbata na noc – poprawia sen i odchudza?
Ile kalorii ma herbata? Od 0 do 200 w szklance!
