Nie zawsze w zespole jelita drażliwego trzeba wykluczyć kawę. Co zrobić, gdy kawa jednak podrażnia jelita?

kawa a zespół jelita drażliwego fot. Adobe Stock, pikselstock
Kawa i zespół jelita drażliwego nie muszą się wykluczać. Ogólne zalecenia związane z dietą przy IBS mówią o tym, by eliminować lub bardzo graniczyć kawę. Zawarta w niej kofeina potrafi bowiem podrażniać jelita i wpływać niekorzystnie na mikroflorę jelitową osób cierpiących na to schorzenie. Najważniejsze jest jednak stwierdzenie, czy eliminacja kawy przynosi pożądane skutki, czy może wystarczy wyeliminować z niej mleko lub zastosować kawę bezkofeinową.
Ewa Cwil / 11.11.2024 05:02
kawa a zespół jelita drażliwego fot. Adobe Stock, pikselstock

Osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS) często muszą szczególnie dbać o dietę, aby uniknąć zaostrzenia objawów, takich jak bóle brzucha, wzdęcia, biegunki czy zaparcia. Z tego względu zrozumienie, w jaki sposób kawa wpływa na przewód pokarmowy, może okazać się kluczowe dla osób, które zmagają się z tą dolegliwością. Czasami tylko całkowite zrezygnowanie z kawy przynosi ulgę, ale u niektórych osób wystarcza zmiana kawy na inny jej rodzaj.

Spis treści:

  1. Kawa a zespół jelita drażliwego – wpływ kofeiny na jelita
  2. Czy kawa z mlekiem szkodzi na jelito drażliwe?
  3. Kawa rozpuszczalna a jelito drażliwe

Kawa a zespół jelita drażliwego – wpływ kofeiny na jelita

Wpływ kofeiny na zdrowie jelit jest złożony. Z jednej strony badania wskazują, że kofeina oddziałuje na mikroflorę jelitową, co może wywoływać negatywne skutki u osób z IBS. W jednym z badań przeprowadzonym w 2021 roku wykazano, że osoby spożywające kofeinę w dużych ilościach, przekraczających 400 mg dziennie, doświadczają zmian w mikrobiocie jelitowej (dochodzi do obniżenia jej różnorodności), które mogą skutkować nasileniem objawów choroby.

Z kolei przegląd systematyczny badań przeprowadzony w 2023 roku wykazał, że choć regularne spożycie kawy może obniżać ryzyko wystąpienia IBS u osób zdrowych, to jej nadmierne ilości mogą zaostrzać objawy u osób już borykających się z tą chorobą.

Czy na jelito drażliwe można pić kawę?

Kofeina może zwiększać skurcze jelitowe, co potrafi prowadzić do wzmożonego dyskomfortu u osób cierpiących na IBS. Wielu pacjentów zgłasza, że kawa nasila ich dolegliwości, takie jak ból brzucha, skurcze czy biegunki.

W badaniach z 2019 roku zauważono, że osoby z IBS często ograniczają lub całkowicie eliminują kawę z diety. Robią to właśnie po to, żeby ograniczać uciążliwe objawy. I nie jest to pozbawione sensu, gdyż oficjalne zalecenia związane z dietą przy IBS obejmują unikanie kawy, a zwłaszcza jej nadmiaru.

Tak naprawdę jednak dieta w IBS powinna być dobierana indywidualnie. Obecność w niej kawy też może być sprawą indywidualną, gdyż u jednego chorego napój podrażni jelita, a u innej osoby nie spowoduje dyskomfortowej reakcji. Znaczenie może mieć też ilość wypijanej kawy.

Czy kawa z mlekiem szkodzi na jelito drażliwe?

Spożywanie kawy z mlekiem może stanowić dodatkowe wyzwanie dla osób z IBS, zwłaszcza wtedy, gdy cierpią na nietolerancję laktozy. Produkty mleczne często wywołują objawy takie jak wzdęcia i ból brzucha, które nasilają dolegliwości związane z IBS.

Dlatego unikanie mleka, także w postaci dodatku do kawy może być istotną zmianą, jaką warto wprowadzić do diety. Można zamienić zwykłe mleko na „mleko” roślinne – migdałowe, sojowe lub owsiane, które nie zawiera laktozy.

Zawsze warto najpierw zastosować dietę eliminacyjną, aby stwierdzić, które pokarmy podrażniają jelita, żeby niepotrzebnie nie wykluczać z menu wartościowych pokarmów.

Kawa rozpuszczalna a jelito drażliwe

Jeśli chodzi o kawę rozpuszczalną, niektóre badania sugerują, że ze względu na to, że jest bardziej przetworzona niż kawa mielona, może wpływać na to, jak działa na organizm. Mikrobiota jelitowa i same jelita mogą reagować w różny sposób na różne rodzaje kawy.

Zakładając, że w kawie największy wpływ na reakcje jelit może mieć kofeina, warto pamiętać, że kawa mielona zawiera zwykle więcej kofeiny niż rozpuszczalna. Dlatego być może reakcja po kawie rozpuszczalnej będzie łagodniejsza.

Jeśli kawa rozpuszczalna okaże się także drażniąca, można spróbować kawy rozpuszczalnej bezkofeinowej lub korzystać z kawy zbożowej. Potwierdzają to badania, które wykazały, że kawa bezkofeinowa może być łagodniejsza dla układu trawiennego i mniej drażniąca dla jelit.

Kawa rozpuszczalna a jelito drażliwe

fot. Kawa rozpuszczalna a jelito drażliwe/ Adobe Stock, bear studio

Źródła:
1. Barandouzi, Z. A., Lee, J., Maas, K., Starkweather, A., & Cong, X. (2021). Altered Gut Microbiota in Irritable Bowel Syndrome and Its Association with Food Components. Journal of Personalized Medicine.
2. Ballou, S., McMahon, C., Lee, H.-N., Katon, J., Shin, A., Rangan, V., Singh, P., Nee, J., Camilleri, M., Lembo, A., & Iturrino, J. (2019). Effects of Irritable Bowel Syndrome on Daily Activities Vary Among Subtypes Based on Results From the IBS in America Survey. Clinical Gastroenterology and Hepatology.
3. Burden, S. (2001). Dietary treatment of irritable bowel syndrome: current evidence and guidelines for future practice. Journal of Human Nutrition and Dietetics.
4. Di Rosa, C., Altomare, A., Terrigno, V., Carbone, F., Tack, J., Cicala, M., & Guarino, M. (2023). Constipation-Predominant Irritable Bowel Syndrome (IBS-C): Effects of Different Nutritional Patterns on Intestinal Dysbiosis and Symptoms. Nutrients.
5. Ghoshal, U., Shukla, R., Ghoshal, U., Gwee, K., Ng, S., & Quigley, E. (2012). The Gut Microbiota and Irritable Bowel Syndrome: Friend or Foe? International Journal of Inflammation.
6. Lee, J. Y., Yau, C. Y., Loh, C. Y. L., Lim, W. S., Teoh, S., Yau, C. E., Ong, C., Thumboo, J., Namasivayam, V., & Ng, Q. X. (2023). Examining the Association between Coffee Intake and the Risk of Developing Irritable Bowel Syndrome: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients.
7. Macdermott, R. (2007). Treatment of irritable bowel syndrome in outpatients with inflammatory bowel disease using a food and beverage intolerance, food and beverage avoidance diet. Inflammatory Bowel Diseases.
8. Rinninella, E., Cintoni, M., Raoul, P., Gasbarrini, A., & Mele, M. C. (2020). Food Additives, Gut Microbiota, and Irritable Bowel Syndrome: A Hidden Track. International Journal of Environmental Research and Public Health.

Czytaj także:
Kawa nie wypłukuje magnezu. Mechanizm jego niedoboru jest inny
Ile kofeiny ma kawa?
Banany a chore jelita, w tym IBS

Redakcja poleca

REKLAMA