Nie żałujesz tych ziarenek do jedzenia? Dowiedz się, czy pieprz jest zdrowy i jaką ilość można stosować na co dzień

czy pieprz jest zdrowy fot. Adobe Stock, Milan
Czy pieprz jest zdrowy? Nie bez powodu nazywany jest „czarnym złotem”. Pieprz czarny (łac. Piper nigrum) to powszechnie stosowana przyprawa o wielu korzystnych dla zdrowia właściwościach, które zostały udowodnione. Poprawia wchłanianie składników odżywczych, wspomaga odchudzanie, działa przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo, a nawet wspomaga umiejętności poznawcze. Dowiedz się, ile przyprawy można stosować i który pieprz jest najzdrowszy.
/ 24.01.2025 05:49
czy pieprz jest zdrowy fot. Adobe Stock, Milan

Spis treści:

  1. Czy pieprz jest zdrowy? Właściwości czarnego pieprzu
  2. Ile stosować pieprzu, aby sobie nie zaszkodzić
  3. Czy pieprz szkodzi? Możliwe skutki uboczne
  4. Jaki pieprz jest najzdrowszy?

Czy pieprz jest zdrowy? Właściwości czarnego pieprzu

Czarny pieprz (Piper Nigrum L.), nazywany też „czarnym złotem” albo „królową przypraw”, jest jedną z najczęściej stosowanych przypraw na świecie. Na polskich stołach obok solniczki dumnie stoją pieprzniczki, i bardzo dobrze, ponieważ naukowcy tym czarnym ziarenkom przypisują wiele korzystnych dla zdrowia właściwości. Pieprz zawiera mnóstwo cennych związków, które mogą działać prozdrowotnie na organizm, w tym olejek eteryczny, oleorezyny i alkaloidy.

  • Pieprz dzięki zawartości piperyny ma właściwości antyoksydacyjne. Ten alkaloid i główny składnik aktywny pieprzu działa również przeciwzapalnie. Jedno z badań dowiodło, że przyprawa w połączeniu z kurkumą i imbirem jest pod tym kątem równie skuteczna co leki (stosowane w pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych). 
  • Piperyna działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Łagodzi ból, poprawia funkcje dróg oddechowych, a nawet wspiera działanie mózgu. 
  • Piperyna może wspomagać odchudzanie. Zmniejsza wchłanianie kwasów tłuszczowych z jelit, poprawia glikemię i pomaga zmniejszać stan zapalny w drogach pokarmowych, który często występuje u osób otyłych. 
  • W przeciwieństwie do soli pieprz nie zawiera dużych ilości sodu - składnika, który w nadmiarze sprzyja rozwojowi nadciśnienia, chorób serca i otyłości. Pieprz jest z pewnością zdrowszy od soli. 
  • Dodawanie pieprzu do potraw może wspomagać apetyt oraz zwiększać wchłanianie składników odżywczych z przewodu pokarmowego. 
  • Niektóre badania naukowe sugerują, że pieprz działa przeciwnowotworowo i może hamować rozwój guza. 
  • Wyciągi z pieprzu w badaniach wykazały silne właściwości neuroprotekcyjne. Chronią przed obniżeniem funkcji poznawczych, takich jak planowanie, pamięć, koncentracja, podejmowanie decyzji. 
  • Dodawanie pieprzu do potraw ma działanie ochronne na wątrobę, przeciwnadciśnieniowe, przeciwcukrzycowe
  • W doświadczeniach na myszach wykazano, że doustne podawanie wyciągu z pieprzu łagodzi reakcje alergiczne i zapobiega astmie. 

Chociaż pieprz jest powszechnie stosowany, to niestety istnieje niewiele dużych prac naukowych na temat właściwości tej przyprawy. Większość badań przeprowadzono na zwierzętach lub w warunkach laboratoryjnych. Mimo wszystko możemy wyciągnąć z nich wnioski, które powinny nas skłaniać do śmiałego sięgania po tę przyprawę.

Ile stosować pieprzu, aby sobie nie zaszkodzić

Nie ma jednoznacznych zaleceń co do dawkowania tej przyprawy. Najważniejsze jest to, aby nie przesadzać z ilością pieprzu. I nie jest to chyba zbyt trudne zadanie, bo oprócz oczywistych nieprzyjemnych doznań żołądkowych, zbyt duża ilość czarnego pieprzu po prostu bardzo źle wpływa na smak potraw. 

Aby pomóc we wchłanianiu składników mineralnych, możesz użyć tylko odrobinę pieprzu, nawet jednej ósmej łyżeczki. W niektórych badaniach badających korzyści tej przyprawy stosowano od 1 do 2 łyżek pieprzu, ale to za dużo, aby większość ludzi mogła tę ilość tolerować
– mówi dietetyczka Gillian Culbertson, w rozmowie z portalem Cleveland Clinic.

Istnieją suplementy z czarnym pieprzem, które mogą ułatwić odpowiednie dawkowanie. 

Czy pieprz szkodzi? Możliwe skutki uboczne

Pieprz stosowany z umiarem nie jest szkodliwy. Gdy dodajemy go do jedzenia w zbyt dużych porcjach, istnieje ryzyko, że pojawią się dolegliwości trawienne: 

  • zgaga, 
  • niestrawność,
  • pieczenie w przełyku,
  • nudności,
  • ból brzucha.

Dzieje się tak, ponieważ nadmiar piperyny podrażnia błonę śluzową żołądka i może wywoływać stan zapalny. Szczególne zagrożenie związane z pieprzem dotyczy nie tyle spożycia, co aspiracji pieprzu do dróg oddechowych. W skrajnych przypadkach może prowadzić do niewydolności oddechowej. Zwłaszcza należy ograniczać dostęp małych dzieci do pieprzu. 

Jaki pieprz jest najzdrowszy?

Skoro wiemy już, że pieprz jest zdrowy, to pojawia się jeszcze pytanie, który jest najzdrowszy. Istnieje kilka rodzajów pieprzu, np. biały, zielony, pieprz cayenne. Jaki będzie najlepszym wyborem? Okazuje się, że czarny pieprz zalicza się do czołówki najcenniejszych. Zawiera większą dawkę piperyny i innych składników odżywczych niż pieprzy biały, a porównywalnie działa pieprz cayenne. 

Źródła:

Bui TT, Piao CH, Song CH, Shin HS, Shon DH, Chai OH. Piper nigrum extract ameliorated allergic inflammation through inhibiting Th2/Th17 responses and mast cells activation. Cell Immunol. 2017 Dec;322:64-73. doi: 10.1016/j.cellimm.2017.10.005. Epub 2017 Oct 16. PMID: 29066080,

Sharma H, Sharma N, An SSA. Black Pepper (Piper nigrum) Alleviates Oxidative Stress, Exerts Potential Anti-Glycation and Anti-AChE Activity: A Multitargeting Neuroprotective Agent against Neurodegenerative Diseases. Antioxidants (Basel). 2023 May 12;12(5):1089. doi: 10.3390/antiox12051089. PMID: 37237954; PMCID: PMC10215410,

Meghwal M, Goswami TK. Piper nigrum and piperine: an update. Phytother Res. 2013 Aug;27(8):1121-30. doi: 10.1002/ptr.4972. Epub 2013 Apr 29. PMID: 23625885,

Maeda A, Shirao T, Shirasaya D, Yoshioka Y, Yamashita Y, Akagawa M, Ashida H. Piperine Promotes Glucose Uptake through ROS-Dependent Activation of the CAMKK/AMPK Signaling Pathway in Skeletal Muscle. Mol Nutr Food Res. 2018 Jun;62(11):e1800086. doi: 10.1002/mnfr.201800086. Epub 2018 May 17. PMID: 29683271.

Czytaj także:
Pieprz cayenne na odchudzanie: czy stosowanie chili na odchudzanie zapewni szczupłą sylwetkę?
8 argumentów za jedzeniem ostrego jedzenia i komu ostra kuchnia się przysłuży, a komu zaszkodzi
Dodaj tę przyprawę do herbaty i chudnij. Efekty jej stosowania zaskoczyły nawet naukowców

Redakcja poleca

REKLAMA