Wrocławscy naukowcy przebadali ponad pół miliona kurzych jaj, aby udowodnić, że jaja nie tylko żywią, ale mogą też leczyć. Pomysł projektu „Ovocura” (z łaciny: ovo – jajo, cura – leczenie) zrodził się już kilka lat temu w głowie profesora Tadeusza Trziszki z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Projekt trwał 4 lata, pracowały przy nim 233 osoby, a rezultaty badań – jak podkreśla prof. Trziszka – przerosły najśmielsze oczekiwania.
Jaja nowej generacji
Jednym z podstawowych zadań projektu było uzyskanie jaj nowej generacji, wzbogaconych w bioaktywne substancje, np. w kwasy tłuszczowe wielonienasycone omega-3, w tym kwas dokozaheksaenowy (DHA), który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania mózgu, ale ma też mnóstwo innych właściwości prozdrowotnych, m.in. obniża ryzyko chorób serca.
Wzbogacane jaja uzyskano dzięki specjalnej diecie zaserwowanej kurom. Były one żywione paszą z dodatkiem m.in. świeżo tłoczonego oleju rzepakowego, oleju rybnego, siemienia lnianego, alg morskich, preparatów huminowych. Jajo uzyskane dzięki takiej diecie zawiera nawet do 250 mg DHA, 6 razy więcej niż standardowe kurze jajo. Bogatsze jest również w witaminy A i E oraz B12, kwas foliowy, karotenoidy, selen, jod i inne pierwiastki śladowe, a więc substancje, które chronią nas przed chorobami cywilizacyjnymi. Czy takie jaja trafią do sklepów?
– Siemię lniane czy oleje rybne mogą powodować tzw. rybi posmak, a kto by chciał jeść jaja, które pachną śledziem? Nie nadają się one do sprzedaży, nie będę więc ich lansować jako produktu rynkowego – mówi prof. Trziszka. I podkreśla, że tego typu jaja są przede wszystkim surowcem wyjściowym do produkcji suplementów diety, nutraceutyków (żywność lecznicza) i preparatów biomedycznych.
Warto wiedzieć: Jak czytać oznakowanie jaj?
Żółtko z niespodzianką
Jednym z sukcesów wrocławskich badaczy było niewątpliwie odkrycie nowego kompleksu białkowego w żółtku jaja, które zostało nazwane yolkiną (z ang. yolk – żółtko). Badania na myszach wykazały, że powstrzymuje ona obumieranie komórek nerwowych, a więc może to być w przyszłości szansa dla chorych na Alzheimera i inne choroby neurodegeneracyjne. – Ale potrzeba jeszcze wielu lat badań, by stworzyć taki lek – zastrzega prof. Trziszka.
Superlecytyna z jaj nowej generacji
To jeszcze nie koniec odkryć związanych z jajem. Jak już wspomnieliśmy, badacze w projekcie używali jaj nowej generacji, wzbogaconych m.in. w dobroczynne kwasy omega-3. Naukowcy postanowili owe kwasy „wydobyć” z jaja, a ściślej wyizolować z żółtka fosfolipidy, w strukturę których wbudowane są kwasy omega-3, aby na tej bazie stworzyć preparat dla ludzi.
– Przeprowadziliśmy badania na zwierzętach i okazało się, że nasza superlecytyna, bo tak nazwaliśmy ten preparat fosfolipidowy wzbogacony w kwasy omega-3, obniża ciśnienie tętnicze u szczurów z nadciśnieniem, ma także działanie przeciwmiażdżycowe oraz przeciwlękowe, wpływa korzystnie na nastrój i emocje – tłumaczy prof. Tadeusz Trziszka.
Projekt Ovocura
Projekt Ovocura zakończył się w I kwartale 2013 r. Do tej pory badacze zgłosili 17 patentów, a biopolimerowy biokompozyt o aktywności przeciwdrobnoustrojowej, jadalny i nietoksyczny, który może być stosowany jako ochronna powłoka żywności, otrzymał już kilka nagród, m.in. srebrny medal na 40. Międzynarodowej Wystawie Wynalazków i Innowacji w Genewie i Nagrodę Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO).
Prof. Trziszka zachęca do jedzenia jaj, najlepiej na miękko, ze ściętym białkiem. – Dwa jaja dziennie każdemu dobrze zrobią. Ja sam jem codziennie trzy jaja i bardzo dobrze się czuję, a cholesterol mam w normie – mówi.
Polecamy: W jakiej postaci jeść jajka?
Autorzy: Jacek Łuczak, Joanna Bosakowska
Artykuł pochodzi z magazynu Food Forum (1/2013). Oryginalny tytuł „Jajo, czyli naturalny lek”. Publikacja za zgodą wydawcy. Tytuł, lid i śródtytuły pochodzą od redakcji.
