Jeśli zastanawiasz się, czy chrupki kukurydziane są zdrowe, bo sama je lubisz albo chcesz podawać dziecku, dobrze trafiłaś. Omówimy, czym tak naprawdę są chrupki kukurydziane, jakie mają wartości odżywcze, jak się je robi i na tej podstawie spróbujemy stwierdzić, czy warto po nie sięgać.
Chrupki kukurydziane na naszym rynku mają postać albo "nadmuchanych" chrupek albo nachosów. Oba rodzaje przekąsek powstają z tego samego surowca — kukurydzy. Zobacz, czy to wartościowa przekąska.
Spis treści:
- Czy chrupki kukurydziane są zdrowe: wartości odżywcze
- Jak robi się chrupki kukurydziane?
- Czy chrupki kukurydziane są zdrowe dla dzieci?
- Czy chrupki kukurydziane są zdrowe dla niemowląt?
Czy chrupki kukurydziane są zdrowe: wartości odżywcze
Chrupki kukurydziane to popularna przekąska, szczególnie lubiana przez dzieci. Są lekkie, chrupiące i łatwe do spożycia. Zwykle produkowane są z kaszki kukurydzianej, którą się ekspanduje (rozdmuchuje) pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia, dzięki czemu zyskują charakterystyczną strukturę.
Podstawowe składniki chrupek kukurydzianych to:
- Węglowodany. Chrupki kukurydziane są bogate w węglowodany, głównie w postaci skrobi kukurydzianej. Węglowodany stanowią około 60-70% masy chrupek, co sprawia, że są one dobrym źródłem energii.
- Białko. Zawartość białka w chrupkach kukurydzianych jest stosunkowo niska, zazwyczaj wynosi około 5-7%. Kukurydza nie jest źródłem wysokiej jakości białka, ponieważ nie zawiera wszystkich niezbędnych aminokwasów.
- Tłuszcze. W zależności od procesu produkcji chrupki mogą zawierać niewielką ilość tłuszczu. Jeśli jednak są smażone, zawartość tłuszczu może znacząco wzrosnąć, co wpływa na ich kaloryczność i wartość zdrowotną.
- Błonnik. Kukurydza jest naturalnym źródłem błonnika, jednak w procesie produkcji chrupek błonnik często ulega redukcji. Niemniej jednak niektóre chrupki zachowują niewielkie ilości tego składnika, co może wspierać trawienie.
- Witaminy i minerały. Kukurydza zawiera pewne ilości witamin z grupy B (szczególnie B1, B3) oraz minerały, takie jak magnez i potas, jednak większość tych składników może ulec zniszczeniu podczas obróbki cieplnej. Chrupki dostępne w sklepach rzadko są wzbogacane w dodatkowe składniki odżywcze.
Porcja 30 g chrupek z kukurydzy dostarcza około 100-150 kcal (330-400 kcal w 100 g), w zależności od dodatków i sposobu obróbki. Indeks glikemiczny (IG) takiej przekąski wynosi ok. 65, czyli jest to produkt o średnim IG.
Wartość odżywcza chrupek kukurydzianych jest niska. Są ubogie w białko, błonnik i mikroskładniki, co czyni je bardziej produktem do jedzenia okazjonalnie niż na co dzień.
Jak robi się chrupki kukurydziane?
Produkcja chrupek kukurydzianych to proces techniczny, który opiera się na ekspandowaniu (rozszerzaniu) kaszki kukurydzianej pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia.
Proces produkcji składa się z kilku etapów:
- Przygotowanie surowca. Głównym składnikiem jest kaszka kukurydziana, uzyskiwana z ziaren kukurydzy. Kaszka ta jest drobno mielona i przesiewana, aby uzyskać jednolitą konsystencję.
- Dodawanie wody. Do kaszki kukurydzianej dodaje się wodę, co sprawia, że mieszanka staje się wilgotna. Ta wilgoć jest kluczowa dla dalszego procesu, ponieważ wpływa na jakość i strukturę gotowych chrupek.
- Ekstruzja. Ekstruder to maszyna, która wykorzystuje wysoką temperaturę i ciśnienie, aby wypchnąć wilgotną mieszankę przez wąską dyszę. Pod wpływem nagłego spadku ciśnienia, kaszka kukurydziana gwałtownie ekspanduje (rozpręża się), tworząc charakterystyczną, "nadmuchaną" strukturę.
- Suszenie i chłodzenie. Po procesie ekstruzji chrupki są suszone, aby usunąć nadmiar wilgoci, co zapewnia ich trwałość i odpowiednią chrupkość. Następnie są chłodzone, aby zatrzymać proces utleniania.
- Przyprawianie. Na tym etapie chrupki mogą być solone lub wzbogacane o inne dodatki smakowe, takie jak ser, papryka czy zioła. Niektóre chrupki mogą być również smażone lub pieczone, co wpływa na ich wartość odżywczą.
Jak robi się nachosy?
Nachosy to popularna przekąska meksykańska i także rodzaj chrupek kukurydzianych, która powstaje na bazie tortilli. Proces produkcji nachosów wygląda nieco inaczej niż w przypadku chrupków kukurydzianych, choć również opiera się na kukurydzy.
- Przygotowanie ciasta. Do produkcji nachosów używa się masy kukurydzianej, czyli ciasta powstałego z mąki kukurydzianej oraz wody. Masa jest wyrabiana na jednolite ciasto, które następnie jest rozwałkowywane na cienkie placki.
- Krojenie. Po rozwałkowaniu placki tortilli są krojone na trójkątne kawałki, które staną się nachosami. Tortille można kroić na różne kształty, jednak klasyczne nachosy mają kształt trójkąta.
- Smażenie lub pieczenie. Pokrojone kawałki tortilli są następnie smażone na głębokim tłuszczu lub pieczone w piecu, co nadaje im chrupkości. Wersje pieczone są mniej kaloryczne, jednak smażenie nadaje przekąsce bardziej intensywny smak.
- Przyprawianie. Po obróbce cieplnej nachosy mogą być posypywane solą lub przyprawami, takimi jak chili, papryka, czy ser.
100 g nachosów dostarcza ok. 350 kcal.
fot. Czy chrupki kukurydziane są zdrowe: nachosy/ Adobe Stock, Andrei Starostin
Czy chrupki kukurydziane są zdrowe dla dzieci?
Chrupki kukurydziane są często podawane dzieciom jako przekąska, głównie ze względu na ich lekkość, chrupkość oraz neutralny smak. Są one produktem bezglutenowym, więc nadają się dla dzieci, które muszą stosować dietę bezglutenową. Warto jednak zastanowić się, czy są one odpowiednim wyborem pod względem wartości odżywczych.
Z jednej strony, chrupki kukurydziane są stosunkowo niskokaloryczne i nie zawierają wielu sztucznych dodatków, jeśli wybierzemy te o prostym składzie. Są również łatwostrawne, co sprawia, że dzieci mogą je spożywać bez większych problemów trawiennych.
Z drugiej jednak strony, chrupki kukurydziane dostarczają głównie skrobi i niewielkich ilości błonnika. Nie zawierają wielu cennych składników odżywczych, takich jak białko, zdrowe tłuszcze czy witaminy, które są istotne w diecie dziecka. Dodatkowo chrupki bywają solone, a nadmiar soli w diecie dziecka nie jest wskazany.
Warto więc podawać chrupki kukurydziane dzieciom z umiarem, jako sporadyczną przekąskę, a nie jako istotny element diety.
Czy chrupki kukurydziane są zdrowe dla niemowląt?
W przypadku niemowląt chrupki kukurydziane są popularnym wyborem w okresie rozszerzania diety, szczególnie ze względu na ich łatwą do gryzienia konsystencję i neutralny smak. Warto jednak wziąć pod uwagę kilka kwestii, zanim zdecydujemy się wprowadzić chrupki do diety niemowlęcia.
Dla niemowląt najlepszym wyborem są chrupki kukurydziane bez dodatku soli, cukru i sztucznych aromatów. Ważne jest, aby chrupki były łatwe do rozpuszczenia w ustach, co zminimalizuje ryzyko zadławienia.
Chrupki kukurydziane nie dostarczają wielu niezbędnych składników odżywczych, takich jak białko, tłuszcze, witaminy czy minerały, które są kluczowe dla rozwijającego się organizmu. Z tego względu nie powinny one zastępować bardziej wartościowych produktów w diecie niemowlęcia.
Podobnie jak w przypadku starszych dzieci, chrupki kukurydziane mogą być podawane niemowlętom z umiarem, jako urozmaicenie diety. Jednak podstawą diety niemowlęcia powinny być pokarmy bogate w składniki odżywcze, takie jak warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, mięso, ryby i zdrowe tłuszcze.
Zawsze czytaj etykiety na opakowaniach, bo to, czy chrupki kukurydziane lub nachosy są w miarę zdrowe, zależy od tego, co mają w składzie. W niektórych produktach tego typu znaleźć można dodatki: sól, olej rzepakowy, olej słonecznikowy, cukier, skrobię ziemniaczaną, suszone owoce czy marchew, ekstrakt drożdżowy, substancję przeciwzbrylającą. Są na rynku też chrupki przygotowane w 100% z grysiku kukurydzianego i takie będą znacznie lepszym wyborem.
Czytaj także:
Kto nie powinien jeść kukurydzy?
Czy sushi jest zdrowe? Sprawdź, jakie wybierać
Czy kaszanka jest zdrowa? To warto wiedzieć o tym przysmaku