Rodzaje tkanin: włókna naturalne, sztuczne i syntetyczne. Czym się różnią?

Rodzaje tkanin i materiałów na ubrania - włókna naturalne, sztuczne, syntetyczne fot. Adobe Stock, All king of people
Wyróżniamy następujące rodzaje tkanin: naturalne, sztuczne i syntetyczne. Dzięki ich znajomości, będziemy dokonywać bardziej świadomych zakupów. Przeczytaj, jakie są właściwości poszczególnych tkanin oraz jak odróżnić naturalny materiał od syntetyków.
Małgorzata Machnicka / 09.08.2023 10:05
Rodzaje tkanin i materiałów na ubrania - włókna naturalne, sztuczne, syntetyczne fot. Adobe Stock, All king of people

Rodzajów tkanin jest całe mnóstwo. Dzielimy je na naturalne, syntetyczne i sztuczne. Czy powinnyśmy unikać tkanin z dwóch ostatnich grup? Niekoniecznie! Materiały sztuczne (np. wiskoza) są produkowane ze związków występujących w przyrodzie. Swoimi właściwościami przypominają materiały naturalne, ale są znacznie tańsze. Z kolei tkaniny syntetyczne (np. akryl, nylon) są wytwarzane ze związków niewystępujących w przyrodzie. Są trwałe, ale mniej przewiewne niż tkaniny naturalne.

Spis treści:

  1. Jak wybierać dobre tkaniny?
  2. Jak odróżnić wiskozę od poliestru?
  3. Jak odróżnić wełnę od poliestru?
  4. Tkaniny sztuczne - rodzaje
  5. Tkaniny syntetyczne - rodzaje 
  6. Tkaniny naturalne - rodzaje 
  7. Nazwy handlowe popularnych tkanin

Jak wybierać dobre tkaniny?

Najczęściej rozpoznajemy dobry materiał i jego jakość przy pomocy dotyku. Nie potrafimy wtedy konkretnie zdefiniować, dlaczego dana tkanina nam odpowiada, ale wyczuwamy, czy ubranie nie zniszczy się po kilku praniach. 

Chyba najgorszą sławą wśród tkanin cieszy się akryl. Bardzo szybko się mechaci i wyciera, nie daje ciepła. Akrylowe sweterki nigdy nie są specjalnie trwałe. Najlepiej kupować swetry wełniane – zwracaj uwagę na skład na metce, sweterek powinien mieć jak największy procent wełny. Nawet jeśli będzie cienki, świetnie cię rozgrzeje podczas mrozów!

Modele ze 100% wełny nie odpowiadają jednak niektórym z nas – taka tkanina drapie i źle się pierze. Sugerujemy wybieranie swetrów, w których wełna ma jednak jakąś domieszkę akrylu. Najlepszą renomą cieszą się oczywiście swetry kaszmirowe – jakość takiego materiału jest świetna, ale cena niestety może trochę odstraszać.

Na co zwracać uwagę dobierając tkaniny?

  • Sztuczny materiał po naciągnięciu powinien odzyskiwać swój kształt. Jeśli tak nie jest, to jakość tej tkaniny nie jest najlepsza.
  • Dobra tkanina nie powinna się elektryzować (np. sztuczny jedwab nie powinien przylgnąć do skóry po dotknięciu).
  • Jeans powinien mieć małą domieszkę elastanu lub lycry (2-5%) - wtedy lepiej się „nosi".
  • Cienki materiał powinien być równo „utkany", jeśli w tkaninie widać miejsca, w których jest więcej włókien, to oznacza, że jest ona gorszej jakości.
  • Ubrania z lnu są bardzo przewiewne, a więc idealne na lato – len często występuje w tkaninach z domieszką innych włókien, aby zapobiec nadmiernemu gnieceniu. „Czysty” len bardzo łatwo się gniecie.

Jak prać sweter z alpaki? 7 pięknych, ciepłych swetrów, które cię otulą

Rodzaje tkanin i materiałów na ubrania - włókna naturalne, sztuczne, syntetyczne
fot. Rodzaje tkanin/ Adobe Stock, Quality Stock Arts

Jak odróżnić wiskozę od poliestru?

Najlepszym sposobem na odróżnienie wiskozy od poliestru jest nadpalenie kawałka tkaniny. Wiskoza wydziela zapach spalonego papieru, natomiast poliester wydziela czarny dym, pachnie chemicznie, a po spaleniu zostaje twarda kulka.

Jak odróżnić wełnę od poliestru?

Ubrania z wełny nie błyszczą i szybko wracają do pierwotnego kształtu. Wełna od poliestru, różnią się również ceną – mało prawdopodobne, że za wełniany, dobrej jakości sweter zapłacisz 200 zł. 

Tkaniny sztuczne - rodzaje 

Nazwa nie brzmi zachęcająco, ale tkaniny sztuczne to nic innego jak materiały produkowane z celulozy. Są miękkie i miłe w dotyku, a do tego bardzo przewiewne.

Wiskoza

Z wyglądu przypomina jedwab, jest bardzo przewiewna. W dotyku bardziej śliska niż bawełna. Ma tendencje do gniecenia lub elektryzowania. Powstaje w wyniku chemicznej obróbki celulozy, pozyskiwanej głównie z drzew iglastych – sosen i świerków. 

Acetat

Acetat to tkanina sztuczna, wytwarzana z celulozy. W dotyku podobna jest do wiskozy. Acetat nie elektryzuje się. Najczęściej spotykany jest w różnorodnych podszewkach, np. do marynarek, spódnic i sukienek.

Lyocell (tencel)

Lyocell produkowany jest z celulozy drzewnej. Przy jego pozyskiwaniu są stosowane substancje bezpieczne dla środowiska. Co więcej, ulega biodegradacji w zaledwie 6 tygodni!

Jest przyjemny w dotyku i przewiewny. Może być prany w temperaturze nawet 60 stopni i suszony w suszarkach bębnowych. Niestety, stosunkowo łatwo się gniecie.

Modal

Sztuczne włókno produkowane z celulozy, podobnie jak wiskoza. Ma atłasowy połysk oraz dużą odporność na uszkodzenia. Pochłania aż o 50% więcej wilgoci niż bawełna. Materiał nie mechaci się i jest odporny na wszelkie uszkodzenia. Modal jest dobrą tkaniną na upały.

Tkaniny syntetyczne - rodzaje 

Wytwarzane są z polimerów pozyskiwanych z ropy naftowej. Są tanie, nie gniotą się, ale łatwo się mechacą i nie pozwalają skórze oddychać.

Akryl

Najczęściej używany jest przy produkcji swetrów lub jako ocieplenie zimowych butów. Ta tkanina nie gniecie się, na ogół nie wymaga więc prasowania.

Elastan

Powstaje z kauczuku zawierającego 85% poliuretanu. Bywa określany jako lycra lub spandex. Najczęściej występuje w postaci domieszek do bawełny lub dżinsu.

Ekoskóra

Jest to tkanina poliestrowa, nieprzepuszczająca powietrza. W tym sezonie bardzo modne są skórzane spodnie. Możesz je również kupić z tkaniny nienaturalnej.

Poliamid (nylon)

Materiał syntetyczny, niegniotący się. W zależności od rodzaju, używany jest do różnych celów – obecnie wytwarza się z nylonu zarówno rajstopy, jak i kurtki zimowe (nie przepuszczają wiatru).

Poliester 

Materiał syntetyczny. Bardzo odporny na promieniowanie UV, szybko schnie, miewa jednak tendencje do gniecenia.

Poliester - kupować czy unikać? Przedstawiamy wady i zalety sztucznego materiału, którego się boimy

Tkaniny naturalne - rodzaje 

Tkaniny naturalne wykonywane są z włókien pochodzenia roślinnego lub włosia i runa zwierzęcego.

Bawełna

Włókno pochodzące z rośliny pod tą samą nazwą. Można wytwarzać z niego miękką tkaninę. Wyróżniamy wiele tkanin bawełnianych, m. in. aksamit, batyst, jeans, perkal, popelinę czy sztruks.

Jedwab

Włókno pochodzenia zwierzęcego, uzyskujemy je z kokonu jedwabnika. Tkaniny jedwabne są śliskie i przyjemne w dotyku. Łatwo ulegają jednak zniszczeniu. Proces pozyskiwania naturalnego jedwabiu jest kosztowny, wyróżniamy więc również jedwab sztuczny. Tkaniny jedwabne to np.: tafta lub krepa.

Kaszmir

Materiał wysokiej jakości, cienki i miękki, pozyskiwany z wełny kóz kaszmirskich. Tkanina bardzo przyjemna w dotyku, jednak droga.

Len

Tkanina bardzo przewiewna, o różnej grubości. Ma zastosowanie nie tylko przy produkcji odzieży, lecz także obrusów czy zasłon.

Wełna

Włókno naturalne pochodzenia zwierzęcego, pozyskujemy je z sierści np. owiec, lam czy wielbłądów. Wełna najwyższej jakości pochodzi z owiec rasy merynos. Wełna posiada właściwości termoizolacyjne, pochłania także promieniowanie UV. Niestety, szybko ulega zniszczeniu (mechaci się). Na sezon jesienno-zimowy warto kupić ciepły, wełniany kardigan. To must have kobiecej garderoby.

Rodzaje tkanin i materiałów na ubrania - włókna naturalne, sztuczne, syntetyczne
fot. Adobe Stock, DimaBerlin

Nazwy handlowe popularnych tkanin

Adamaszek

Tkanina z jedwabiu naturalnego albo sztucznego (niekiedy również wytwarzana z innych włókien).

Aksamit

Wyróżniamy trzy rodzaje aksamitu: aksamit, welur i plusz. Tkanina ta od jednej strony jest gładka, a od drugiej „z włosem”.

Batyst

Cienka tkanina, bardzo przewiewna. Wyróżniamy batyst jedwabny oraz bawełniany.

Drelich

Tkanina wytwarzana z grubych włókien bawełnianych, tkana bardzo gęsto. Wytrzymała, często stosowana przy szyciu ubrań roboczych lub mundurów.

Flanela

Miękka tkanina bawełniana lub wełniana. Posiada dobre właściwości termoizolacyjne, na jej powierzchni widoczne są „włoski”.

Fular

Tkanina wytwarzana z jedwabiu (sztucznego lub naturalnego). Bardzo zwiewna i cienka, stosowana najczęściej do wyrobu apaszek lub szali.

Jeans

Tkanina z widocznymi, cieniutkimi prążkami. Jeans inaczej nazywamy denimem, ma on różne grubości.

Jodełka 

Tkanina wytwarzana z wełny (niekiedy z różnymi domieszkami). Posiada charakterystyczny wzór. Często stosowana przy wyrobie płaszczy.

Kora

Tkanina o marszczonej fakturze, bawełniana. Często stosowana do wyrobu pościeli.

Krepa

Tkanina o falowanej fakturze. Niekiedy prześwitująca, niegniotąca się. Wyróżniamy krepę wełnianą, satynową, szyfonową, jedwabną oraz poliestrową.

Organza

Przeźroczysta, sztywna tkanina.

Ortalion

Tkanina syntetyczna (otrzymywana z włókien poliestrowych), impregnowana, wodoszczelna. Wykorzystywana do produkcji kurtek.

Perkal

Tkanina bawełniana, lekko sztywna i cienka. Najczęściej stosowana przy produkcji ubrań dziecięcych.

Polar

Sztuczna tkanina, dobrze izolująca ciepło. Wykorzystywana głównie do produkcji ubrań sportowych lub zimowych. Polar umożliwia „oddychanie” skórze.

Popelina

Na jednej stronie tej tkaniny widoczne są prążki. To materiał bawełniany, dość przewiewny.

Satyna

Gładki materiał o charakterystycznym połysku, jedwabny albo poliestrowy. Stosowany przy szyciu sukienek, pościeli oraz bielizny. Często się elektryzuje.

Sztruks

Tkanina posiadająca bardzo widoczne prążki. Bawełniana, bardzo odporna, posiadająca również niekiedy domieszkę elastanu.

Szyfon

Tkanina cienka i przezroczysta, wytwarzana z jedwabiu (naturalnego lub sztucznego).

Tafta

Sztywna tkanina, o gęstym splocie. Można wytwarzać ją z acetatu lub jedwabiu naturalnego. Wyróżnia się połyskiem.

Tiul

Lekka, cienka, ażurowa tkanina. Może być bawełniana, bywa również wytwarzana z jedwabiu. Cechuje ją duża przezroczystość, jest więc ozdobą różnego rodzaju sukienek. Szyje się z niej również firanki.

Tweed 

Gruba tkanina o gęstym splocie, bardzo odporna. Najczęściej stosowana do wyrobu płaszczy.

Żakard

Tkanina z wypukłym wzorem, bardzo ozdobna. Może być np. jedwabna lub wiskozowa. Często używana do szycia sukni wieczorowych.

Żorżeta 

Tkanina „lejąca”, o rzadkim splocie. Może być produkowana np. z wiskozy.

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 12.12.2019 r.

Czytaj także:
Oznaczenia na metkach - jak odczytać symbole na metkach ubrań
Jak wyczyścić żelazko - sposoby na zakamienione i przypalone żelazko

Redakcja poleca

REKLAMA