Jak rozpoznać seksistę? Po tym, co mówi, jak się zachowuje, jak traktuje mężczyzn, a jak kobiety. Wyziera z nich przekonanie o wyższości jednej płci nad drugą. Na przykład mężczyzna będący seksistą uważa się za lepszego od kobiet, nawet jeśli nie ma do tego żadnych podstaw. Jest przekonany, że lepszymi specjalistami np. w inżynierii, chirurgii czy pilotowaniu samolotów są faceci. I nic go nie przekona, że jest inaczej.
Spis treści:
Seksista – definicja
Seksista to osoba, która wykazuje seksizm, czyli postawę lub przekonanie, które zakłada i promuje nierówność płci. Przyznaje jednej płci wyższą wartość lub postrzega jedną z nich jako mniej wartościową. Seksista może wyrażać uprzedzenia, stereotypy płciowe lub podejmować działania, które są dyskryminujące lub krzywdzące wobec jednej płci. Seksistą może być zarówno mężczyzna, jak i kobieta, a ich postawa lub zachowanie przyczyniają się do podtrzymywania nierówności płci i uprzedzeń.
Seksizm może przybierać wiele form, w tym dyskryminację kobiet ze względu na płeć, uprzedzenia, stereotypy płciowe, oraz zachowania lub komentarze, które są krzywdzące lub uprzedzone wobec jednej z płci. Seksista może jawnie wyrażać swoje przekonania lub je ukrywać. Może dawać im wyraz w różnych sferach życia, takich jak praca, życie rodzinne, edukacja i media.
Seksista inaczej
Czy istnieje synonim dla słowa seksista? Tak, to męski szowinista. Szowinista to ktoś, kto wykazuje fanatyczne oddanie lub nadmierną stronniczość w stosunku do każdej grupy, lub sprawy, do jakiej należy. Wykazuje też wrogość lub silną niechęć wobec osób spoza tej grupy. Postrzega jej członków jako wyjątkowych, lepszych od innych. Męski szowinista jest zatem seksistą, gdyż uważa się za członka męskiej społeczności, która według niego jest lepsza niż żeńska część społeczeństwa.
Seksistowskie – co to znaczy?
Coś jest seksistowskie, jeśli jest nacechowane niechęcią, dyskryminacją lub deprecjonowaniem, ośmieszaniem jednej z płci. Seksistowskie mogą być żarty, wypowiedzi, twierdzenia, procedury, przepisy, przekonania, zachowania, reklamy, przysłowia. Żeby nie być gołosłownym, przytaczamy kilka seksistowskich przysłów i powiedzonek:
- Baza z wozu, koniom lżej
- Jak mąż żony nie bije, to jej wątroba gnije
- Ile białych wron, tyle mądrych żon
- Każda żona ma swój rozumek i much po trosze w głowie
- U kobiety włos długi, a rozum krótki
- Jak drzwi, które nie skrzypią, tak żona, która milczy, najprzyjemniejsza
- Zachować co w sekrecie najciężej jest kobiecie
Kim jest seksista?
Seksista uważa, że kobiety z natury stoją niżej w hierarchii społecznej od mężczyzny, w związku z czym nie powinny pełnić odpowiedzialnych funkcji, bo „ich główki nie ogarniają skomplikowanych rzeczy”. Jeśli słyszysz z ust swojego chłopaka podobne teksy, to powinna zapalić ci się ostrzegawcza lampka.
Seksista może nosić dobrze skrojony garnitur lub markowe dresy, modną brodę czy niszowe dredy. Może być nowoczesnym, metroseksualnym chłopakiem albo dżentelmenem starej daty, a jednocześnie jak z rękawa sypać seksistowskimi tekstami czy prezentować seksistowskie zachowania.
W gruncie rzeczy jednak seksista to człowiek niepewny siebie i zakompleksiony, próbujący w prymitywny sposób udowodnić, że coś znaczy, przynajmniej na polu damsko-męskim.
Co to znaczy być seksistą? Jak zachowuje się seksista?
W towarzystwie seksisty kobieta nigdy nie będzie miała okazji zabłysnąć, bo zostanie sprowadzona do roli „foczki”, „laski” czy „loszki”. Atrakcyjnego przedmiotu lub głupiutkiej istoty. Jeśli jesteś w jego typie, owszem pochwali twoją urodę, figurę albo strój, ale nie licz, że zapyta, jak minął ci dzień albo zainteresuje się twoją pracą, czy doceni twoje w niej dokonania. To, co robisz, nie ma dla niego najmniejszego znaczenia, bo i tak skończysz w „pieluchach” albo w „garach”. Nie wierzysz? Zapytaj go o jego wizję związku.
Nie ma niczego złego w prowadzeniu domu czy wychowaniu dzieci, ale nie licz, że seksista doceni twój wysiłek. Jego zdaniem, to naturalne miejsce kobiety, więc nie ma potrzeby dziękować jej za trud i doceniać jej starania. Seksista z satysfakcją wytknie ci brak zorganizowania, roztrzepanie czy wręcz głupotę. Na każdym kroku, mniej lub delikatniej, będzie ci sugerował, że jesteś gorsza od niego tylko dlatego, że jesteś kobietą.
Seksista lubi decydować, więc chętnie zamówi za ciebie posiłek w restauracji i pewnie też zapłaci, w zamian oczekując sympatycznej atmosfery. Przepuści cię w drzwiach, może nawet otworzy ci drzwi w samochodzie, ale przez całą drogę będzie krytykował „baby za kierownicą”, „idiotki w radiu” albo „babochłopy na motorach”. Nie wierz, że z czasem się zmieni, przeciwnie. Kiedy poczuje się pewnie w związku, zacznie mówić o tobie dokładnie w ten sam sposób, podkreślając na każdym kroku twoją niewiedzę i nieporadność. Nie będzie miał oporów przed krytykowaniem cię w towarzystwie. Kto wie, czy nie przejmie kontroli nad waszymi wydatkami, skrupulatnie rozliczając cię z każdego zakupu.
Jeśli go rzucisz, na pewno nie zostawi na tobie suchej nitki. Możesz sobie to wyobrazić, słuchając opowieści o jego byłych.
fot. Kim jest seksista?/ Adobe Stock, Prostock-studio
Seksizm: przykłady
Seksizmem jest na przykład nierówność wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn zatrudnionych na takich samych stanowiskach. Albo awansowanie wyłącznie męskich członków zespołu, podczas gdy na awans bardziej zasługuje kobieta. Albo nadawanie większej wartości pracy, którą wykonuje mężczyzna. Za seksizm uznany został niższy wiek emerytalny kobiet – tak wypowiedziały się instytucje europejskie, w tym TSUE. Seksistowska jest też nierzetelna ocena sytuacji rodzinnej podczas rozwodu i ograniczanie praw rodzicielskich mężczyznom czy niższe wyroki dla kobiet za podobne ciężkie przestępstwa.
Seksizm językowy
Jednym z objawów seksizmu jest seksizm językowy inaczej zwany seksizmem lingwistycznym. Jest słowną dyskryminacją ze względu na płeć. Polega na wartościowaniu płci i deprecjonowaniu za pomocą języka osoby należącej do jednej z płci. Dobrym przykładem, są seksistowskie teksty typu:
- „Co ty byś zrobiła beze mnie myszko?”
- „Myślenie zostaw mi króliczku”
- „Nie zaprzątaj sobie swojej ślicznej główki takimi sprawami”
- „Coś taka wściekła? Okres masz?
- „Idź, kochanie, poplotkuj z koleżankami, a my tu w męskim towarzystwie sobie pogadamy”
- „Mazgaisz się jak baba”
- „Kochanie, podjęłaś męską decyzję”
- „Szanuję panią, choć jest pani kobietą”
- „Zarządza pani męską ręką”
- „Daj mi ten młotek. Jak powieszę te obrazki, a ty ugotuj nam obiad”
- „To nie jest miejsce dla kobiet”
- „Kobiety nie powinny mieć prawa głosu”
- „Wybrała pani męski zawód. Nie wiem, czy pani sobie poradzi”
- „Załóż krótką spódniczkę i głęboki dekolt. Nawet jak palniesz jakąś głupotę, nikt nie zauważy”
Przeciwdziałanie seksizmowi językowemu obejmuje m.in. używanie żeńskich form nazw stanowisk wobec kobiet: psycholożka, terapeutka, redaktorka, architekta, dyrektorka itp.
Treść artykułu pierwotnie opublikowana została 25.04.2018 r. przez Annę Grzelczak
Czytaj także:
Co to jest gender? – proste wyjaśnienie prostej sprawy
Czy wygląd i płeć mają znaczenie na rozmowie kwalifikacyjnej?
Piękne cytaty o kobiecie – złote myśli, aforyzmy, wiersze
