Inicjacja seksualna i doświadczenia z nią związane
Osoby niepełnosprawne intelektualnie podejmują zachowania o charakterze seksualnym i, podobnie jak u ludzi zdrowych, można u nich zaobserwować zróżnicowania w tym aspekcie.
Przeprowadzona przez R. Kijaka ocena zachowań seksualnych wykazała, że 13% osób niepełnosprawnych intelektualnie rozpoczęło życie seksualne, a średni wiek inicjacji nie różnił się w porównaniu z grupą osób pełnosprawnych i przypadł na 18. rok życia. Wiek inicjacji seksualnej u mężczyzn wyniósł 17,5, a dla kobiet – 19 lat. Badania te warto porównać z nielicznymi analizami innych populacji.
Z badań H. Goldsteina prowadzonych na niedużej grupie niepełnosprawnych intelektualnie kobiet i mężczyzn w wieku od 16 do 28 lat wynika, że tylko 15% osób z badanej grupy doświadczyło inicjacji seksualnej. Wiek inicjacji seksualnej przypadł średnio na 24. rok życia.
Reakcje emocjonalne były raczej negatywne – pojawiło się uczucie wstydu, grzechu i rozczarowania. W ocenie prawie wszystkich badanych doświadczenia związane z pierwszym zbliżeniem seksualnym wpłynęły negatywnie na postrzeganie sfery seksualnej. Dla 16% mężczyzn i 5% kobiet częstotliwość kontaktów seksualnych była niewystarczająca w takim stopniu, że czuli się oni niezaspokojeni w tej sferze.
Masturbacja
Charakterystyczną cechą seksualizmu osób niepełnosprawnych intelektualnie jest, jak pisze M. Kościelska, niski poziom wiedzy na temat zagadnień związanych z płciowością.
Konsekwencją tego stanu rzeczy jest zaspokajanie potrzeb seksualnych głównie przez masturbację, a rzadziej przez dotyk i stosunek seksualny. W grupie tej obserwuje się również próby niebezpiecznej masturbacji. Brak uświadomienia i brak wiedzy o tym, jak prawidłowo realizować tę formę ekspresji seksualnej, powodują, że wśród osób niepełnosprawnych intelektualnie często pojawiają się patologiczne formy masturbacji, które zagrażają zdrowiu i życiu.
Osoby niepełnosprawne intelektualnie masturbują się w różnych okolicznościach, w większości przypadków są to sytuacje intymne w domu.
Im głębszy jest stopień intelektualnej niepełnosprawności osoby, tym częściej może się zdarzyć, że masturbacja stanie się czynnością wykonywaną przy członkach rodziny, w obecności klasy szkolnej, na ulicy.
Należy wspomnieć, że u osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną masturbacja nie zawsze pojawia się tylko w odpowiedzi na obniżoną sprawność intelektualną, dużo częściej jest ona wynikiem nieprawidłowej socjalizacji i braku edukacji seksualnej. Może także stanowić formę zaspokojenia głodu emocjonalnego, szczególnie w wypadku osób, które doznają odrzucenia, braku akceptacji, miłości i czułości, nie mają możliwości werbalizacji swoich stanów emocjonalnych oraz żyją w osamotnieniu i izolacji.
Zobacz też: Pierwszy raz - zadbaj o bezpieczeństwo
Stosunek ludzi niepełnosprawnych intelektualnie do aktów seksualnych
Badania przeprowadzone w latach siedemdziesiątych XX wieku przez B. Edmonsona, J. Wisha dotyczyły doświadczeń seksualnych mężczyzn z niepełnosprawnością intelektualną. Jedna trzecia niepełnosprawnych intelektualnie mężczyzn przyznała, że masturbacja i stosunek heteroseksualny są niewłaściwe, a znaczna część stwierdziła, że homoseksualizm jest zły. Wyniki te pokazują, że u większości badanych mężczyzn utrzymywało się negatywne nastawienie do wyrażania seksualności.
W przeciwieństwie do tych badań R.L. Timmers, P. Du Charme i G. Jacob wykazali, że wśród mężczyzn i kobiet niepełnosprawnych intelektualnie duży odsetek przejawiał pozytywne odczucia w odniesieniu do masturbowania się.
We współczesnych badaniach ujawniono, że większy odsetek niepełnosprawnych intelektualnie osób ma pozytywny stosunek do niektórych aspektów seksualności, ale ciągle pozostają sfery, w których przeważa nastawienie negatywne.
M.P. McCabe i R.A. Cummins stwierdzili, że większość uczestników ich badania miała pozytywne nastawienie do stosunku seksualnego, ale tylko około połowa przejawiała taką postawę wobec masturbacji, seksu oralnego i homoseksualizmu.
Fragment pochodzi z książki „Seks i niepełnosprawność – doświadczenia seksualne osób z niepełnosprawnością intelektualną” Remigiusza J. Kijaka (Impuls, 2010). Publikacja za zgodą wydawcy.
Zobacz również: Aseksualizm - co to takiego?
