Dzieci też chorują na raka
Wrzesień to miesiąc związany z poszerzaniem wiedzy o nowotworach u dzieci. Słowa „rak” i „dziecko” rzadko się łączą w naszej świadomości. Wydaje nam się często, że na nowotwory chorują głównie ludzie w średnim wielu lub seniorzy, ale maluchy?...
Przez wiele lat swojego życia mieszkałam przy warszawskim Centrum Onkologii. Wielokrotnie zdarzało mi się widzieć małe, ciężko chore dzieci w asyście ich nie mniej cierpiących (chociaż w innym wymiarze) rodziców. Z roku na rok ich liczba rośnie, o czym boleśnie uświadomiła mi niegdyś znajoma, założycielka jednej z fundacji wspierającej małych pacjentów onkologicznych. Do dziś pamiętam jej wstrząsające historie o kilkulatkach w szpitalach lub hospicjach, które – świadome swojej sytuacji – pocieszały zrozpaczonych rodziców i przekonywały ich, że przecież „w Niebie będzie im lepiej”.
Rak to jednak nie wyrok, a aby u jak największej liczby dzieci (i nie tylko) mogło się w porę rozpoznać chorobę (a potem skutecznie z nią walczyć), konieczne jest szczerzenie wiedzy na temat chorób onkologicznych, a tym samym o działaniach profilaktycznych i rozpoznawaniu objawów, które są kluczem do szybkiej diagnostyki i skutecznej walki z rakiem.
Jak powiedzieć dziecku, że ma nowotwór?
Na jakie nowotwory chorują najczęściej dzieci?
Nowotwory u dzieci i młodzieży mają odmienną budowę niż te występujące u dorosłych i w dużej mierze zależą od wieku, w którym dziecko zachorowało.
W pierwszym roku życia najczęściej pojawiają się guzy pochodzenia embrionalnego: neuroblastoma, nerczak zarodkowy, siatkówczak. Pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia przypada szczyt zachorowań na białaczkę. U starszych dzieci dominują chłoniaki, guzy kości i nowotwory tkanek miękkich.
Mimo niepokojących wskaźników co do wzrostu zachorowań wśród dzieci, leczenie raka jest coraz bardziej skuteczne i umieralność z powodu nowotworów każdego roku spada. W ciągu ostatnich trzydziestu lat współczynniki umieralności zmniejszyły się ponad dwukrotnie!
Jak rozpoznać objawy nowotworu u dziecka?
W początkowych stadiach choroby objawy nowotworu często mylone są z infekcją. Należą do nich:
- ból,
- gorączka,
- kaszel,
- osłabienie,
- wymioty,
- utrata przytomności,
- zaburzenia wydalania,
- powiększenie wątroby i śledziony.
Objawy bardziej charakterystyczne to:
- powiększenie węzłów chłonnych,
- narastająca niedokrwistość,
- skłonność do krwawień,
- wyczuwalna obecność guza,
- powiększenie obwodu brzucha.
Oprócz fizycznych objawów, to, co powinno zwrócić uwagę opiekunów, to przede wszystkim zmiana w zachowaniu dziecka. Zwiększona drażliwość, płaczliwość, brak apetytu, zmniejszona aktywność i ogólne osłabienie to symptomy, które towarzyszą chorobom onkologicznym. Pierwszą osobą, która jest w stanie wychwycić niepokojące zmiany, są rodzice lub opiekunowie dziecka, którzy je znają i zauważają nawet drobne różnice w jego zachowaniu.
Organizacja życia chorych dzieci
Mimo że choroba odbiera dzieciom zdrowie, to pozostaje im jeszcze ciekawość świata, chęć zabawy, uśmiech i wola walki. Pamiętajmy, że mały pacjent onkologiczny nadal ma swoje potrzeby, adekwatne do wieku. Dziecięce oddziały onkologiczne wielu z nas kojarzą się z przygnębiającą atmosferą, widokiem dzieci po chemioterapii i brakiem energii. Tymczasem na oddziałach dużo się dzieje, a aktywność dzieci zależna jest od etapu leczenia. Wchodząc na oddział, możemy spotkać roześmiane maluchy, doświadczyć atmosfery wsparcia i motywacji do walki. Jak to możliwe? O urozmaicenie czasu wolnego dbają tam wolontariusze i organizacje. Jedną z nich jest Fundacja Spełnionych Marzeń, która pomaga dzieciom oderwać się od trudnej codzienności poprzez organizowanie im różnorodnych warsztatów, spotkań, koncertów czy bajkoterapii. To wszystko odbywa się na terenie szpitala i każdy może zaangażować się w pomoc. Wystarczy odrobina chęci, by choć na chwilę przywrócić uśmiech na twarzach chorych maluchów.
Fundacja organizuje także cykliczne wydarzenie – Onko-Olimpiadę, na której w duchu olimpijskim rywalizują ze sobą dzieci z doświadczeniem choroby nowotworowej z ośrodków z całej Polski i z zagranicy. Jest to nie tylko jedyna taka impreza sportowa na świecie, ale przede wszystkim okazja do budowania poczucia własnej wartości i do dobrej zabawy. Fundacja Spełnionych Marzeń pomyślała nie tylko o miłośnikach aktywności fizycznej, ale również o pasjonatach mody. Od 2004 roku mogą oni wystąpić w profesjonalnych pokazach mody i poczuć się jak prawdziwe gwiazdy. Dba także o fanów motoryzacji i we współpracy z Klubem Motocyklowym Harley–Davidson organizuje tematyczne imprezy dla pacjentów.
Pamiętajmy: rak to walka na śmierć i życie, w której wygrana zależy często od szybkiego wychwycenia objawów choroby. Obserwujmy swoje dzieci, a wszelkie niepokoje zgłaszajmy lekarzom. Zróbmy wszystko, żeby zwycięskich maluchów było jeszcze więcej!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
