Podstawowe informacje dotyczące żałoby narodowej można uzyskać zaglądając do obowiązującego podręcznika protokołu dyplomatycznego (obecnie jest to: T. Orłowski, Protokół Dyplomatyczny. Ceremoniał & etykieta, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2006, s. 39-40)
Znajdujemy tam następujące informacje:
Czas trwania, formę i przebieg żałoby narodowej określa według przepisów prawa polskiego wyłącznie Prezydent RP, a gdy on nie żyje - pełniący jego obowiązki Marszałek Sejmu. W szczególnych przypadkach specjalną uchwałę w sprawie przebiegu żałoby narodowej może wydać Rada Ministrów. W jej ramach może znajdować się apel do społeczeństwa o „godne jej uczczenie” określający sposób tego uczczenia.
Taka Uchwała Rady Ministrów z takim apelem miała miejsce po śmierci papieża Jana Pawła II. Szczegółowe zachowania, ale przede wszystkich polskich dyplomatów na świecie oraz obcych przedstawicielstw w Polsce mogą też określać odpowiednie dokumenty wydane przez Polski Protokół Dyplomatyczny (w odniesieniu do polskich dyplomatów byłaby to odpowiednia „Instrukcja”, w odniesieniu do obcych dyplomatów „Nota okólna”).
Polecamy: Jak się zachować na cmentarzu
Żałoba narodowa a osobista
Z punktu widzenia savoir - vivre i etykiety na żałobę narodową należy spojrzeć w taki sam sposób jak na osobistą żałobę. Ktoś zatem poniósł śmierć. Etykieta określa strój i zachowanie najbliższej rodziny, przyjaciół i znajomych zmarłego oraz wszystkich innych osób podczas kontaktu z osobami wymienionymi wyżej. W wypadku żałoby narodowej wszyscy obywatele są zobowiązaniu prawem (podstawowe wymogi) i sumieniem (pozostałe wymogi) do respektowania tego, co określają dokumenty prawne dotyczące żałoby oraz do tego, co stanowi obyczaj i określają powszechnie przyjęte normy społeczne.
Obywatele sami rozstrzygają ponadto czy zaliczają się do „rodziny, przyjaciół i znajomych” zmarłego czy nie. Jeśli się zaliczają respektują wszystkie wskazania etykiety dotyczące żałoby.
Jeśli się nie zaliczają są zobowiązani jedynie do przestrzegania tych wskazań etykiety, które dotyczą osób stykających się z osobami noszącymi „osobistą” żałobę.
Czytaj także: Ostatnie pożegnanie
