Wzmożone napięcie mięśniowe u niemowląt: objawy, metody rehabilitacji

Wzmożone napięcie mięśniowe u dziecka to diagnoza często sugerowana przez lekarzy. Po czym rozpoznać, jak zdiagnozować problemy z napięciem mięśniowym tłumaczy fizjoterapeuta, Paweł Zawitkowski.
/ 18.04.2018 09:21

Zdaniem Pawła Zawitkowskiego zbyt często diagnozuje się obniżone lub wzmożone napięcie mięśniowe u niemowląt. Kiedy naprawdę mamy powody do niepokoju?

Spis treści:

Zaraz po urodzeniu noworodek jest badany według skali Apgar, a jednym z elementów testu jest ocena napięcia mięśniowego. Jeśli mięśnie dziecka są nadmiernie napięte lub przeciwnie, lekarz skieruje dziecko do neurologa. Większość przypadków jest jednak diagnozowana w ciągu następnych tygodni lub miesięcy.

 

Czy dziecko ma problemy z napięciem mięśniowym

Kłopoty z napięciem mięśniowym mogą mieć bardzo różne przyczyny: mogą one być związane z przebiegiem porodu, niewystarczającą dojrzałością układu nerwowego, niewłaściwą pielęgnacją noworodka.

 
Paweł Zawitkowski jest zdania, że nieprawidłowości z napięciem mięśniowym muszą występować 24 godziny na dobę, aby mówić o problemach. 

Trudno jest mamie samej w domu zdiagnozować, czy dziecko ma wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe. Tak naprawdę występują te nieprawidłowości w naprawdę skrajnych przypadkach. O obniżonym albo zbyt wysokim napięciu mięśniowym u niemowląt możemy mówić wówczas, gdy widzimy, że maluch nie jest panem swojego działa, ma nieskoordynowane ruchy, czy problem walką z siłami grawitacji.
- mówi Paweł Zawitkowski, specjalista fizjoterapeuta dziecięcy. 

Objawy wzmożonego napięcia mięśniowego

W większości przypadków niepokojące sygnały są stosunkowo łatwe do zauważenia. Niestety trudno o samodzielną diagnozę, bowiem dzieci mogą mieć np. wzmożone napięcie obręczy barkowej, a obniżone napięcie kończyn dolnych. 

Dzieci ze wzmożonym napięciem:

  • są niespokojne, płaczliwe
  • mało śpią, łatwo się wybudzają z drzemek,
  • sztywnieją w trakcie różnych czynności,
  • prężą się podczas noszenia i w pozycji leżącej,
  • prostują nóżki,
  • trudno im się uspokoić nawet przy piersi,
  • mogą mieć problemy ze ssaniem.

Wizyta u neurologa czy fizjoterapeuty?

Wszelkie wątpliwości warto omówić podczas wizyty u pediatry, który poddając ocenie zdrowie dziecka, może skierować malucha do neurologa. 

Jeśli idziesz na skróty i w obawie o rozwój malucha przebierasz nogami na myśl o wybraniu się do neurologa, sprawdź, czy twoje dziecko:

  • leży wygięte „w rogala”. Odgina głowę do tyłu, robi mostki, mocno drżą mu nóżki,
  • nie potrafi skupić wzroku na twarzach albo zabawkach (po trzecim miesiącu życia),
  • trudno utrzymać mu główkę w pozycji na brzuchu,
  • złości się podczas karmienia piersią, 
  • jest apatyczne, ciągle śpi lub przeciwnie - jest stale pobudzone, trudno je uspokoić i reaguje lękiem na codzienne zabiegi,
  • jest wiotkie, leje się przez ręce albo przeciwnie – jest napięte, „sztywne”, trudno je ubrać i obracać,
  • nietypowo reaguje na głos/dotyk: krzyczy lub przeciwnie -zachowuje się obojętnie,
  • łapczywie ssie smoczek lub pierś lub przeciwnie - wydaje mu się to wysiłkową czynnością, 
  • podnoszone za rączki do siadu nie „ciągnie” za sobą główki,
  • rozwija się dużo wolniej niż rówieśnicy, np. po ukończonym szóstym miesiącu życia nie przekręca się na boki.

Jeśli powyższe symptomy nie pokrywają się z zachowaniami twojego dziecka, a wciąż odczuwasz niepokój i intuicyjnie podejrzewasz, że niemowlak potrzebuje konsultacji, a ty wskazówek jak postępować w jego pielęgnacji, zgłoś się do fizjoterapeuty dziecięcego.

Takie specjalista bardzo często przyjeżdża na wizyty domowe i instruuje rodziców/opiekunów jak poprawnie przewijać i nosić na rękach malucha, w jaki sposób układać niemowlaka na brzuchu, by ten wzmacniał swoje mięśnie. 

Ważne jest, by na swojej drodze napotkać odpowiedniego specjalistę, który we właściwy sposób ukierunkuje rehabilitację dziecka i dostosuje metodę leczenia, jeśli będzie ono konieczne. 

W rzeczywistości zmiana nawyków pielęgnacyjnych rozwiązuje problem wzmożonego lub obniżonego napięcia u dziecka. 

Metody rehabilitacji wzmożonego napięcia mięśniowego

W rehabilitacji niemowląt wykorzystuje się metodę NDT Bobath lub Vojty. Pierwsza obejmuje nie tylko ćwiczenia, ale i codzienną pielęgnację dziecka, prowokującą prawidłowe ruchy i odruchy, a hamującą nieprawidłowe.
 
Metoda Vojty zakłada uzyskanie efektu poprzez nacisk na określone punkty ciała. Część ćwiczeń można wykonywać w domu samodzielnie, początkowo pod czujnym okiem fachowca.
 
Zdarza się, że dzieci płaczą w czasie tych ćwiczeń, bo czują niepokój i dyskomfort lub lekki ból przy poruszaniu nienaturalnie usztywnionych mięśni. Efekty widać już po kilku tygodniach. Po zakończeniu rehabilitacji (czas określa specjalista) konieczna jest kontrolna wizyta u neurologa.

Zobacz także: Wzmożone napięcie mięśniowe - jak poznać, że dziecko ma kłopoty?7 zasad zdrowego rozwoju dziecka
Fakty i mity o pielęgnacji dziecka

    Redakcja poleca

    REKLAMA