Dieta młodzieży w okresie wzrostu i dojrzewania powinna być urozmaicona, posiłki powinny być spożywane częściej i w mniejszych ilościach oraz zawierać wysoką wartość odżywczą. Regularność spożycia, atrakcyjność pod względem organoleptycznym, estetyka podania oraz komfort psychiczny przy spożyciu posiłku również odgrywają znaczącą rolę.
Nie ma jednoznacznie określonych potrzeb żywieniowych chłopców w wieku szkolnym, ich zapotrzebowanie na poszczególne składniki pokarmowe i energię zależą od tempa wzrastania oraz rozwoju osobniczego. Różnice w zapotrzebowaniu dla chłopców w różnych przedziałach wiekowych przedstawia tabela 1.
Tabela 1. Normy zapotrzebowania na energię, składniki pokarmowe, mineralne i witaminy u chłopców
Składnik |
Grupa wiekowa |
||
10-12 lat |
13-15 lat |
16-20 lat |
|
Energia (kcal) |
2600 |
3000-3300 |
3200-3700 |
Białko (g) |
75 |
95 |
100 |
Tłuszcz (g) |
90 |
105-115 |
110-125 |
Węglowodany (g) |
370 |
450-455 |
450-545 |
Wapń (g) |
0,8 |
1,0 |
1,0 |
Fosfor (g) |
1,0 |
1,2 |
1,2 |
Magnez (mg) |
300 |
400 |
400 |
Żelazo (mg) |
12 |
15 |
15 |
Cynk (mg) |
15 |
15 |
15 |
Jod (mg) |
150 |
150 |
150 |
Witamina A (µg-równoważnik retinolu |
1000 |
1000 |
1000 |
Witamina D (µg) |
10 |
7,5 |
7,5 |
Witamina E (mg) |
8 |
10 |
10 |
Witamina C (mg) |
50 |
60 |
60 |
Witamina B1 (mg) |
1,3 |
1,5 |
1,6 |
Witamina B2 (mg) |
1,6 |
2,0 |
2,1 |
Witamina B6 (mg) |
1,7 |
1,8 |
2,0 |
Witamina B12 (mg) |
3,0 |
3,0 |
3,0 |
Niacyna (mg) |
17 |
20 |
21 |
Fola cyna (mg) |
0,4 |
0,4 |
0,4 |
Ogólne zalecenia żywieniowe
1. Spożywanie 4-5 posiłków w ciągu dnia.
2. Urozmaicenie uwzględniające odpowiednie ilości produktów z podstawowych grup żywności (tabela 2), a więc z produktów zbożowych, mleka i jego przetworów, mięsa, ryb, drobiu, wędlin, owoców i warzyw oraz tłuszczy roślinnych.
Tabela 2. Zalecane dzienne racje pokarmowe dla chłopców (wg norm IŻŻ)
Grupa produktów spożywczych |
Chłopcy |
||
10-12 lat |
13-15 lat |
16-20 lat |
|
Produkty zbożowe (g) |
320 |
360 |
380 |
Mleko i produkty mleczne (g) |
1050 |
1150 |
1150 |
Jaja (szt.) |
¾ |
¾ |
¾ |
Mięso, wędliny, ryby (g) |
110 |
195 |
215 |
Masło i śmietana (g) |
35 |
40 |
45 |
Inne tłuszcze (g) |
25 |
25 |
25 |
Ziemniaki (g) |
400 |
450 |
500 |
Warzywa i owoce obfite w witaminę C |
230 |
260 |
280 |
Warzywa i owoce obfitujące w karoten |
140 |
150 |
150 |
Inne warzywa i owoce (g) |
310 |
330 |
330 |
Strączkowe suche (g) |
5 |
10 |
12 |
Cukier i słodycze (g) |
55 |
65 |
75 |
3. Ograniczanie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych, cholesterolu, cukru oraz soli, głównie pod postacią fast-foodów, chipsów, słodyczy, wyrobów cukierniczych.
4. Wykorzystanie przez młodzież: płatków śniadaniowych, jogurtów, napoi mlecznych, warzyw, owoców, soków, orzechów (bez dodatku soli), sałatek warzywnych z niewielką ilością olejów roślinnych jako przekąsek.
5. Niezbędna jest ocena prawidłowości rozwoju fizycznego poprzez regularne pomiary wysokości i masy ciała. Pozwoli to na kontrolę czy ilość dostarczanej z pożywieniem energii pokrywa zapotrzebowanie rozwijającego się organizmu.
6. Rozpowszechnianie wiedzy na temat zdrowego stylu życia, zarówno pod względem żywieniowym, jak i aktywności fizycznej oraz ich wpływu na stan zdrowia w życiu dorosłym.
Polecamy także: dietę dla przedszkolaka, dietę dla małego sportowca oraz dietę dla dojrzewających dziewcząt