Nie daj się „wodzić za nos” autorowi danego tekstu, ale wejdź z nim w pewien rodzaj interakcji, w czasie której zadajesz pytania, otrzymujesz odpowiedzi, oceniasz je i praktycznie wykorzystujesz wnioski z nich płynące.
Pamiętaj, że autor pomimo faktu, że jest ekspertem i faktycznie bardzo dobrze orientuje się w pewnym temacie, to nie może wiedzieć wszystkiego i nie wie. Na tej podstawie możesz przyjąć za pewnik, że ilekroć natkniesz się na określoną opinię, interpretację, analizę jakiegokolwiek zjawiska, to pamiętaj, że inny autor może mieć zupełnie inną opinię od tej, którą właśnie czytasz. Są to tzw. różne punkty widzenia.
Aby zdobyć lepszą orientację w temacie, należy poznać, jak najwięcej różnych punktów widzenia. Żaden z nich nie będzie na 100% prawdziwy, ale kilka procent z tego, kilka z tamtego, stworzy Ci obraz bliższy faktycznej prawdzie, niż poleganie tylko na jednej opinii.
A więc musisz być sceptykiem i nie przyjmować wszystkiego za objawioną prawdę tylko dlatego, że tak napisano, że autor tak twierdzi. Miej zawsze na uwadze wszystkie wyjątki, pomyłki, argumenty przeciwnej strony, itp.
Postawę sceptyka możesz praktykować, zadając sobie w czasie lektury stosowne pytania. Poniżej lista takich przykładowych pytań.
- Co wiem na temat samego autora?
- Czy to jest fakt, czy opinia? Skąd to wiem?
- Czy to jest aktualna informacja? Skąd to wiem?
- Co wynika praktycznego z wniosków autora?
- Czy dana opinia, wniosek uwzględnia różne, przeciwstawne informacje na dany temat?
- Czy zgadzam się z danym wnioskiem? Dlaczego tak, albo dlaczego nie?
- Co z tego wszystkiego wynika dla mnie?
