Ponadto, tak dużo osób utożsamia jakąkolwiek strategię postępowania z drukowanymi tekstami właśnie z samym czytaniem. Można by na tej podstawie sformułować wniosek, że skoro tak, to ich umiejętność czytania stoi na dość wysokim poziomie. Jest to przekonanie fałszywe. Zastanów się przez moment: czy miałeś kiedykolwiek poczucie, że czytasz pewien tekst, ale tak faktycznie to po zakończeniu lektury nie masz wrażenia, żebyś dowiedział się czegokolwiek? To tak jakbyś czytał dla samego czytania
Zważywszy te przyczyny, wydaje się nie od rzeczy zatrzymanie się przy tym punkcie naszej najlepszej strategii czytania drukowanych tekstów i przeanalizowanie, o co tak naprawdę chodzi z tym całym czytaniem. A więc, do roboty!
O co chodzi w czytaniu?
Nie będziemy zagłębiać się w definicje samej czynności czytania (chociaż dla niektórych może się to okazać całkiem pożytecznym doświadczeniem), gdyż z praktycznego punktu widzenia interesuje nas tylko sam cel czytania, czyli świadomość, po co w ogóle coś czytać?
Czytanie czegokolwiek, to sposób na zdobywanie informacji. Oto w tym wszystkim chodzi. Jeśli wiesz konkretnie, jakich informacji poszukujesz, to tym samym posiadasz swój cel, jakim jest znalezienie tych informacji. Proste i logiczne.
Pamiętaj, że tutaj nie chodzi o czytanie samo w sobie. Chodzi o cel. Jeśli czytasz i jednocześnie zdobywasz potrzebne Ci informacje, to tak właśnie powinno być. W przeciwnym razie czytasz dla samego czytania (stąd bierze się tzw. „czytanie dla przyjemności”).
A więc. Jeśli dysponujesz wyselekcjonowanym fragmentem tekstu (selekcję zrobiłeś w czasie przeglądu całego tekstu), pytaniami do niego (pytania sformułowałeś w drugim kroku naszej strategii), to przystępując do samej czynności czytania, wystarczy że znajdziesz odpowiedzi na swoje pytania i po sprawie. „Przeczytałeś” tekst. Nie w znaczeniu, że przeczytałeś tekst od A do Z, od pierwszej do ostatniej litery, ale zdobyłeś interesujące Cię informacje.
Innymi słowy: można powiedzieć, że czytanie przypomina coś w rodzaju przepytania autora danego tekstu pod kątem poszukiwanych informacji, zrozumienia jego opinii, jego stanowiska, a następnie stwierdzenie, jakie to wszystko ma dla Ciebie praktyczne znaczenie.
Jak czytać?
Wspomniałem już wcześniej, że fragment tekstu, który mamy do przeczytania, należy przeczytać uważnie, z uwagi na wysokie prawdopodobieństwa znajdowania się w nim poszukiwanych przez nas informacji. Co to właściwie oznacza?
Jest to nic innego, jak czytanie ukierunkowane na określony cel, z krytycznym nastawieniem do samego tekstu i listą konkretnych pytań, na których odpowiedzi poszukujemy. Skąd te krytyczne nastawienie? Jest ono potrzebne do bezlitosnego pomijania tych fragmentów tekstu, które nie zawierają poszukiwanych przez Ciebie informacji.
Aby to wszystko zrobić, należy w czasie czytania:
- na każdym etapie tekstu znaleźć, poznać i zrozumieć ogólny sens, myśl przewodnią danego fragmentu tekstu;
- być w stanie wychwycić wszystkie szczegóły ilustrujące i rozwijające ogólny sens wywodu autora;
- właściwie (czyli pod kątem Twojego celu czytania) ocenić właśnie czytany fragment tekstu.
