Młodzieżowe Słowo Roku to coroczny plebiscyt, który ma na celu wyłonienie najpopularniejszego lub najbardziej charakterystycznego wyrażenia używanego przez młodych ludzi w Polsce w danym roku. To nie tylko konkurs, ale też duże wydarzenie, pokazujące, jak zmienia się język i jak możemy dostosowywać go do nowych pokoleń. Dodatkowo, młodzieżowe słowa często są zupełnie niezrozumiałe dla starszych pokoleń, a tego typu plebiscyty przybliżają wszystkim ich znaczenie.
Spis treści:
Młodzieżowe Słowo Roku 2024: finałowa 20
Chcesz wiedzieć, jakich kandydatów na Młodzieżowe Słowo Roku tym razem wyłoniło jury i co oznaczają? Niektóre z nich naprawdę mogą cię zaskoczyć, inne być może znasz z poprzednich lat lub... swojej młodości. Młodzieżowe Słowa, podobnie jak np. moda, lubią zataczać krąg i wracać po kilkunastu latach.
Oto finałowe 20 wyrażeń oraz ich znaczenia (w kolejności alfabetycznej):
- Aura: zestaw cech lub „pole energetyczne” otaczające człowieka, wpływające na to, jak jest postrzegany przez innych. Aura jako młodzieżowe słowo ma wydźwięk pozytywny ("ale masz aurę!").
- Azbest: humorystyczne wyrażenie o szerokim zastosowaniu, jest najogólniej mówiąc nawiązaniem do popularnych memów o „zalewaniu azbestem”. Może być to też nawiązanie do tzw. patodeweloperki, czyli ofert mieszkań, które są ekstremalnie małe i ekstremalnie drogie.
- Brainrot: (z ang. „gnicie mózgu”) określenie stanu, w którym ktoś obsesyjnie myśli o czymś, np. serialu czy postaci.
- Brat: prosty zwrot wyrażający przyjacielskie nastawienie, podobny do „ziomek”. W sieci można znaleźć też takie wytłumaczenie, że jest to nawiązanie do angielskiego brat, czyli bachor i określenie na osobę niesforną, bezczelną, buntowniczą.
- Cringe: określenie znane już od lat, często nominowane w plebiscycie. Cringe to coś żenującego, powodującego dyskomfort lub zażenowanie.
- Czemó: humorystyczne przekształcenie pytania „czemu”, często używane w memach. Pochodzi prawdopodobnie z livestreama, w którym użytkownicy grali w Fortnite i jeden z nich zapytał "czemu", akcentując na ostatnią głoskę.
- Delulu: skrót od „delusional” (z ang. „urojony”), używane wobec kogoś, kto ma zbyt nierealistyczne oczekiwania lub myśli. Czytaj więcej o: delulu.
- FR/fr: skrót od for real (z ang. naprawdę), używany jako wyraz aprobaty lub podkreślenia, że mówimy coś "na serio".
- Glamur/glamour: styl inspirowany przepychem i elegancją.
- GOAT: skrót od Greatest of All Time (z ang. najlepszy w historii), używany jako komplement. Określenie popularne w środowisku sportowym, kiedyś mówiło się też, że ktoś jest "kotem".
- Oi oi oi baka: humorystyczne zawołanie wzięte z anime, często używane w żartobliwych wyzwaniach. Słowo baka po japońsku to debil, idiota.
- Oporowo: robienie czegoś z maksymalnym zaangażowaniem, do oporu.
- Riz/rizz/rizzler: urok osobisty, charyzma, umiejętność uwodzenia, czasem także atrakcyjność w kontekście seksualnym - słowo inspirowane angielskim charisma
- Sigma: osoba odnosząca sukcesy, pewna siebie, samotnik podziwiany za swoje osiągnięcia.
- Skibidi: nonsensowne słowo związane z wiralowymi filmikami i TikTokiem, o zmiennym znaczeniu zależnie od kontekstu.
- Slay (z ang. niszczyć): wyrażenie podziwu dla czegoś imponującego lub efektownego.
- Womp womp: wyrażenie sygnalizujące rozczarowanie lub brak entuzjazmu.
- Yapping (z ang. szczekanie): gadanie bez sensu, mówienie o czymś nieistotnym.
- Essa: wciąż popularne, używane do wyrażania luzu i beztroski (nominowane w poprzednich latach).
- Delija: nowość o nieustalonym jeszcze znaczeniu, związana z młodzieżowymi kontekstami w mediach. W staropolszczyźnie oznaczało długi płaszcz.
fot. Młodzieżowe Słowo Roku/Adobe Stock, Syda Productions
Młodzieżowe Słowa Roku z poprzednich lat
W poprzednich latach również wybrano Młodzieżowe Słow. Plebiscyt po raz pierwszy zorganizowano w 2016 roku, a do tej pory na pierwszych miejscach stanęły:
- w 2016: sztos
- w 2017: xD
- w 2018: dzban
- w 2019: jesieniara
- w 2020: konkurs nie został rozstrzygnięty
- w 2021: śpiulkolot
- w 2022: essa
- w 2023: rel
Jeśli chodzi o rok 2020, jury postanowiło nie przyznawać nagród, ponieważ uznano, że zaproponowane słowa są zbyt wulgarne i wyśmiewające konkretne postawy, ideologie czy osoby. Wśród nominowanych słów były wówczas m.in. covidiota, julka (jako określenie młodej lewicowej aktywistki) czy sasinić (wydawać pieniądze bez sensu, słowo pochodzące od nazwiska Jacka Sasina).
Niemniej jednak postanowiono wówczas wyróżnić ciekawy neologizm, jakim jest "tozależyzm".
Czytaj także:
Co znaczy "zgerypała"?
Co znaczy essa, bambik i simp?
Pomysły na fajne ksywki