Czas przemian
Dzięki skomplikowanym mechanizmom regulacyjnym i rozwojowym męskie i żeńskie gruczoły płciowe dostają sygnał do startu. Od tej chwili wydzielane przez nie hormony działają zarówno na narządy płciowe jak i na gruczoły łojowe, włosy, skórę, a następnie na wszystkie inne tkanki, powodując ogromne przemiany. Organizm przechodzi zmiany, które w rezultacie pozwalają mu być atrakcyjnym dla płci przeciwnej i rozwinąć możliwość posiadania potomstwa.
Stawanie się kobietą
U dziewczynki jajnik już w 9-10 roku życia zaczyna produkować żeńskie hormony - estrogeny. Pozwalają one na rozwinięcie tzw. skoku pokwitaniowego, czyli szybkiego wzrostu dziecka. Dzieje się to zazwyczaj około rok przed pierwszą miesiączką. Pierwsza miesiączka (menarche) jest informacją o włączeniu się pętli podwzgórze-przysadka-jajnik, regulującej cykliczność zmian hormonalnych. U młodej dziewczyny przez pierwsze miesiące jednak cykle nie muszą prowadzić do owulacji. Ponieważ organizm uczy się reagować na zmiany stężenia hormonów, jego odpowiedź nie musi być wcale idealna przez pierwsze 2-3 lata.
Pierwsza miesiączka występuje zazwyczaj między 10. a 16. rokiem życia.
Wcześniejsze lub późniejsze pojawienie się pierwszego krwawienia musi zostać diagnozowane pod kątem rozwijającej się patologii.
Rozwój gruczołów sutkowych rozpoczyna się około 14 roku życia. Piersi rosną stopniowo, rozwijając swoją strukturę, która umożliwiać będzie karmienie dzieci w przyszłości. Owłosienie u dziewczynek - łonowe i pachowe rozwija się dzięki androgenom jajnikowym i nadnerczowym.
Niedojrzałość dojrzewania
Co ważne, w momencie wystąpienia pierwszej miesiączki czy rozwoju piersi dziewczynka nie jest jeszcze gotowa na współżycie. Udowodniono, że organizm małej kobiety do ok. 19. roku życia nie jest chroniony przed patogenami infekcyjnymi przedostającymi się do dróg rodnych z zewnątrz. Dlatego też wcześniejsze rozpoczęcie współżycia powodować może infekcje prowadzące w rezultacie do raka szyjki macicy czy niepłodności.
Zobacz też: Jak wygląda wizyta u ginekologa?
Męski punkt widzenia
Chłopcy dojrzewają średnio 2 lata później niż dziewczynki. Ok. 13. roku życia jądra zaczynają produkować testosteron. Z wydzielaniem tego potężnego hormonu związane są polucje - nieświadome wytryski nasienia, występujące zazwyczaj podczas snu. W ten sposób jądro informuje o swojej poprawnej funkcji plemnikotwórczej. Razem z wydzielaniem męskiego hormonu płciowego u chłopców pojawia się owłosienie łonowe, pod pachami oraz ostatecznie na klatce piersiowej. Przybiera ono z każdym rokiem typ coraz bardziej dojrzały. Krtań ulega przemianom, dochodzi do mutacji głosu. Chłopcy w tym czasie odczuwają napięcie seksualne, które może skutkować pochopnymi decyzjami w kwestii współżycia seksualnego.
Polecamy: Pokwitanie, czyli czas na zmiany!
Rozmawiajmy
Warto, by w czasie okresu dojrzewania szczególnie zacieśniać kontakt z dzieckiem, by wiedziało, że ma oparcie w rodzicach i bliskich osobach. Niedopatrzenia w tym wrażliwym okresie stają się źródłem konfliktów i buntu. W razie problemów w rozmowach warto udać się na konsultacje do specjalisty lub na warsztaty dla rodziców.