Nauka chodzenia to jeden z kamieni milowych rozwoju dziecka. Wyczekiwana umiejętność może też przysporzyć zmartwień, czy dziecko prawidłowo stawia kroki.
Na skróty:
- Początki chodzenia
- Chodzenie na palcach
- Płaskie stopy
- Stawianie stóp na zewnątrz
- Krzywe nóżki
- Stopy do środka
- Powody do niepokoju
Początki chodzenia
Chód małego dziecka daleko odbiega od sposobu poruszania się dorosłych. Nie przeraź się chwiejną postawą i kiepskim wrażeniem pionizacji, tym bardziej pierwsze stawiane kroki będą niezgrabne.
Maluch chodzi najczęściej na szerokiej podstawie z pochyloną do przodu miednicą. Brzuch i pośladki są wypięte, ręce sztywnieją, by utrzymać ciało w tej pozycji.
Kroki są krótkie, niepewne, chód chwiejny. Maluch stawia stopę płasko na podłożu z obciążeniem palców: to one jako pierwsze stykają się z podłożem, nie pięta.
1. Dziecko chodzi na palcach
Bywa, że dziecko chodzi jak baletnica. Niektórym maluchom tak jest wygodnie stawiać pierwsze kroki. W połowie 2. roku życia dziecko opanuje normalny sposób stawiania stóp od pięty.
Dziecko próbuje dogonić swój środek ciężkości lub nabywa taką umiejętność w... chodziku. Podobnie jest z trzymaniem rąk dziecka w górze, by ułatwić mu stawianie kroków. To powoduje, że ciało malucha pochyla się do przodu, a w efekcie malec dłużej będzie chodził na placach.
Nasza rada: Jeśli dziecko po kilku miesiącach chodzenia na palcach nie chce z tego zrezygnować i nie potrafi stanąć na całych stopach, porozmawiaj o tym z lekarzem. Może to być związane z niepełnym wydłużeniem mięśnia biodrowo-lędźwiowego.
fot. Adobe Stock
2. Dziecko ma płaskie stópki
We wczesnym dzieciństwie płaskostopie jest normą. Kości i stawy są jeszcze bardzo giętkie, a mięśnie wzmacniające je jeszcze nierozwinięte. Maluch musi dużo chodzić, by je wytrenować. Ciężar ciała dziecka sprawia zaś, że łuk stopy spłaszcza się i jest niewidoczny.
Koło 5. roku życia stopa nabierze innych kształtów, wtedy przyśrodkowy brzeg stopy będzie bardziej uniesiony. Teraz, kiedy dziecko jest na początku chodzenia, jego stopa potrzebuje dużej stabilizacji i dlatego wydaje się być płaska i masywna.
Nasza rada: Nie denerwuj się, bo płaskostopie w pierwszych 3 latach życia dziecka jest całkiem normalne. Czekając na prawidłowe wysklepienie się stópki nie ulegaj pokusie, by sprawić mu ortopedyczne buty. Pozwól biegać boso, ale tylko po miękkim podłożu.
3. Dziecko stawia nóżki na zewnątrz
Kaczkowaty chód u dziecka jest normalny. Stawiając stópki na zewnątrz, maluchowi łatwiej jest utrzymać równowagę.
Takie ustawienie pomaga też wyrównać szpotawość kolan (łukowate wygięcie na zewnątrz). Między 2. a 3. rokiem życia niektóre dzieci mogą stawiać stopy do wewnątrz.
Nasza rada Nie niepokój się – gdy malec nabierze wprawy w chodzeniu, będzie stawiać nóżki prosto. Zawsze możesz poprosić ortopedę, by ocenił chód malca.
fot. Adobe Stock
4. Dziecko ma krzywe nóżki
Łukowato wygięte nóżki (ze szparą między kolanami) ma większość dzieci zaczynających chodzić.
Jeśli smyk ma urozmaiconą dietę obfitującą w witaminę D, szpotawość kolan jest częścią normalnego rozwoju, a nie objawem krzywicy. Do 2. urodzin kolanka powinny się wyprostować.
Nasza rada: Jeśli wygięcie nóżek jest niesymetryczne, utrudnia chodzenie albo pogłębia się po skończeniu przez dziecko 2 lat, zgłoście się do lekarza.
5. Dziecko stawia stopy do środka
Jeśli malec dopiero zaczął chodzić, nie wymaga to jeszcze interwencji lekarza. Niewielka liczba dzieci (8–9%) stawia stopy do wewnątrz aż do wieku dorosłego. Jeśli nie powoduje to trudności z chodzeniem czy bólu stóp, nie jest groźne.
Nasza rada: Idź do lekarza, jeśli w ciągu kilku miesięcy ustawienie stópek się nie zmieni lub utrudnia chodzenie, a także gdy w czasie spoczynku palce stóp nie są skierowane na wprost lub oglądane od spodu mają kształt półksiężyca (do wewnątrz).
Parametry chodu rozwijają się i zmieniają aż do 7 roku życia dziecka. Nigdy nie kupuj wkładek czy butów ortopedycznych „na zaś”, bo wydaje ci się, że to ułatwi dziecku chodzenie.
Najważniejszy jest prawidłowy dobór obuwia oraz pozwalanie stopom na pełne doświadczanie podłoża, czyli chodzenie boso.
fot. Adobe Stock
Co może niepokoić
- wstawanie z klęku jedną nogą - zawsze z tej samej nóżki,
- chodzenie bokiem wyłącznie w jednym kierunku,
- koślawe ustawienie jednej lub obydwóch stópek,
- przeprosty w kolanach,
- brak umiejętności obciążania całej stópki,
- długotrwałe utrzymywanie się przodopochylenia miednicy,
- usztywnione nóżki i/lub rączki oraz chód z nadmiernym kołysaniem się na boki,
- utrzymujące się zaciskanie paluszków stóp podczas chodu.
Czytaj także: Jak wesprzeć dziecko w nauce chodzeniaIle powinien ważyć twój maluch? Sprawdź
