Zastanawiasz się, dlaczego niektóre dzieci już w wieku 2-3 lat potrafią samodzielnie ubrać się i zjeść, podczas gdy inne nawet w wieku 5 lat mają z tym problem? Psycholodzy twierdzą, że zależy to przede wszystkim od sposobu, w jaki są wychowywane. Pociechy nadopiekuńczych rodziców, którzy chcą ustrzec je przed najmniejszym trudem, są z reguły mniej zaradne od tych, którym opiekunowie od początku zapewniają więcej swobody.
Drugim największym wrogiem nauki samodzielnościjest brak czasu. Łatwiej bowiem ubrać i nakarmić dziecko, niż czekać cierpliwie, aż zrobi to samo. Problem w tym, że jeśli przeoczymy odpowiedni moment w rozwoju i pozbawimy dwu-, trzylatka inicjatywy w dążeniu do samodzielności, potem trudno będzie przezwyciężyć jego bierną postawę. Jak nauczyć dziecko samodzielności?
Po pierwsze: stwarzaj możliwości
Wyjdź potrzebom dziecka naprzeciw i poszukaj sytuacji, w których malec mógłby sam sobie poradzić.- Karmisz dziecko kaszką? Włóż mu do ręki łyżkę, żeby samo wcelowało nią do buzi.
- Na placu zabaw zachęcaj je do wchodzenia na drabinki. Obawiasz się, że spadnie? Mów, co ma robić, by zachować ostrożność i w razie potrzeby asekuruj.
- Jeśli smyk zapomni, np. że po przyjściu do domu należy umyć ręce, zadaj zagadkę: "Kto wie, co trzeba zrobić po wejściu do mieszkania?". Gdy zgadnie, pochwal go i zachęć, by od razu poszedł do łazienki. Jeśli nie – zadawaj pytania pomocnicze, tak by jednak dotarł do celu.
- Usuń przeszkody utrudniające naukę samodzielności. Obok umywalki umieść stołek, na który malec będzie mógł się wspiąć, by wyszorować dłonie, a w przedpokoju metr nad podłogą zamontuj wieszak na dziecięce ubrania.
Po drugie: nie przeszkadzaj
Maluch czuje się bezpiecznie, gdy w pobliżu jest mama. Ale z wiekiem warto zwiększać dystans, dając mu przestrzeń do rozwoju.- Pokazuj dziecku, jak wykonywać pewne czynności, jednak – gdy próbuje poradzić sobie samo – nie wtrącaj się.
- Otwórz się na to, co tu i teraz. Dzieci rozwijają się błyskawicznie. Czynności, na które wczoraj były za małe, dziś mogą przychodzić im bez trudu, o ile rodzice pozwolą im się z nimi zmierzyć!
- Bądź cierpliwa. Dziecko musi mieć czas na podejmowanie prób i popełnianie błędów. Nie gniewaj się, gdy przez 10 minut zapina suwak albo jedząc zupę rozleje ją na podłogę.
- Wmacniaj w dziecku wiarę we własne możliwości. A gdy zauważysz, że się zniechęca, dodawaj mu otuchy i zachęcaj do pracy.
Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj:
Jak nauczyć dziecko korzystania z nocnika?
Jak nauczyć dziecko dmuchać nos?