Nogi są obrzmiałe, kostki i stopy opuchnięte - w ciąży to zjawisko dotyka ok. 80% kobiet, a latem utrudnia założenie obuwia i chodzenie. Opuchnięte nogi w ciąży doskwierają kobietom pod koniec II trymestru i podczas III. Jeśli są niewielkie, znikają po nocnym odpoczynku, to nie ma powodu do niepokoju.
Zmiana pozycji pomoże na opuchnięte nogi
Jak najczęściej zmieniaj pozycję ciała - nie stój i nie siedź zbyt długo, staraj się spacerować i ruszać. Wstań, przejdź się, pokręć, rozruszaj, pomachaj stopami, połóż się - najlepiej z lekko uniesionymi nogami, bo w ten sposób ułatwiasz odpływ krwi z nóg. Jeśli musisz przebywać w pozycji siedzącej przez kilka godzin, trzymaj stopy na podwyższeniu, np. na taborecie lub stosie książek i pod żadnym pozorem ich nie krzyżuj.
Pozycja leżąca na lewym boku
Jeśli odpoczywasz w pozycji leżącej bardzo ważne jest, byś relaksowała się (i spała) na na lewym boku. Winą za obrzęki obarcz rosnącą macicę (od końca pierwszego trymestru rośnie ona centymetr tygodniowo), której ciężar odczuwają żyły biodrowe. Krew, zamiast krążyć między stopami a sercem, zatrzymuje się w naczyniach nóg. W zaawansowanym stadium ciąży leżenie na lewym boku umożliwia także lepszy dopływ krwi do płodu.
Pij wodę małymi porcjami
Bezsprzecznie opuchnięte nogi w ciąży mogą być skutkiem przyjmowania zbyt małej ilości płynów. W ciąży ciężarna powinna skrupulatnie wypijać 2-2,5 l wody dziennie, w okresie upałów nawet do 4 l, ale małymi porcjami. Maksymalnie możesz wypić 2 szklanki wody „za jednym razem”.
Gdy pijesz zbyt mało płynów, narażasz się na odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe, a nawet kamicę nerkową. Ponadto warto zrezygnować z kawy i czarnej herbaty. Pamiętaj, że dziecko rozwija się w środowisku wodnym, dlatego dobrze jest pilnować ilości przyjmowanych płynów nie tylko ze względu na opuchnięte nogi w ciąży.
Ogranicz sól w diecie
W okresie ciąży jedz sól z umiarem, a w okresie upałów, gdy puchną stopy - tym bardziej zwróć uwagę na jej przyjmowane ilości. Wg WHO powinno się przyjmować nie więcej niż 5 g soli dziennie, ale warto mieć na uwadze, że sól jest dodawana niemal do każdej żywności - wędlin, serów itp., w efekcie czego większość spożywa jej za dużo, a to przyczynia się do zatrzymania wody w organizmie i spuchniętych nóg.
Istnieje też związek pomiędzy spożyciem przez ciężarną chlorku sodu, a rozwojem układu nefrologicznego u dziecka. Zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża ilość soli w diecie ciężarnej, ma negatywny wpływ na rozwój nerek dziecka.
Dbaj o obuwie
W okresie upałów, gdy obrzęki stóp i nóg są najbardziej widoczne, zrezygnuj z obuwia, które może uciskać zmęczone, opuchnięte nogi. Warto zdecydować się na obuwie na 2-3 cm koturnie oraz z odpowiednio wyprofilowaną wkładką, by stopa była optymalnie ułożona w bucie. Postaw na dobrej jakości klapki, ale nie płaskie, piankowe obuwie, które łatwo się deformuje - nie jest to dobry wybór na dłuższy spacer. A najlepiej... chodź boso.
Zrezygnuj z ciasnych sandałów czy obcasów oraz uświadom sobie, że buty z poprzedniego sezonu mogą być za małe i konieczny jest zakup obuwia w większym rozmiarze. Wybieraj przewiewne materiały i oddychające podeszwy.
Letnia kąpiel dla stóp
Stosuj letnie kąpiele dla stóp - opuchnięte nogi (nie tylko w ciąży) cenią sobie niską temperaturę wody z dodatkiem olejków eterycznych, np. z igieł sosny, jodły, eukaliptusowego czy z lawendy. Takie kąpiele działają łagodząco i odciążająco, relaksują organizm. Warto też pokusić się o peeling na bazie olejku miętowego - daje uczucie miłego dla skóry chłodu. W takiej kąpieli zanurz spuchnięte stopy na ok. 15 minut - nie dłużej.
Okłady na spuchnięte stopy w ciąży
Jeśli nie masz szansy i możliwości na letnią kąpiel dla spuchniętych nóg, to opuchliznę w ciąży redukują również chłodne okłady z ręcznika zanurzonego wcześniej w wodzie. Istnieją też babcine sposoby na spuchnięte stopy w ciąży: okłady z waty nasączonej w ziołach (arnice, melisie) lub okłady z twarogu w temperaturze pokojowej. Nakłada się go na łydki, kostki, stopy w ciąży i „przytwierdza” np. długimi skarpetami.
Skąd się bierze opuchlizna nóg w ciąży
Choć trudno ci w to uwierzyć, obrzęki nie są tylko po to, by uprzykrzyć ci życie. Gdy pojawiają się po 36. tygodniu ciąży, potraktuj je jak wiadomość od organizmu: „Jestem gotowy do narodzin dziecka”. Gotowy, czyli przygotowany na różne okoliczności, np. na utratę sporej ilości krwi w czasie porodu. Zgromadzona w tkankach woda zostaje wtedy wchłonięta do naczyń krwionośnych, likwidując tym samym straty płynów ustrojowych. Inna przyczyna opuchlizny to zwiększona objętość krwi w czasie ciąży (o ok. 20%, czyli od 1 do 1,5 litra).
Kiedy opuchlizna stóp w ciąży zniknie
Nie ma gwarancji, że obrzęki odpłyną w siną dal zaraz po porodzie. Mogą ci one jeszcze dokuczać przez kilka czy kilkanaście dni po powrocie z dzieckiem do domu. A co się dzieje z nadmiarem wody? Zostaje wchłonięta przez naczynia krwionośne, a przefiltrowana przez nerki znika w toalecie.
Kiedy spuchnięte stopy w ciąży stają się groźne
Niestety, obrzęki, choć są naturalną ciążową dolegliwością, mogą zwiastować kłopoty. Np. gestozę – nazywaną zatruciem ciążowym. Jeśli opuchliźnie towarzyszą inne objawy, skontaktuj się z lekarzem. Ten zmierzy ci ciśnienie i zleci badania moczu, by upewnić się, czy nie ma w nim białka. Nieprawidłowości te wymagają leczenia.
Spuchnięte nogi - kiedy iść do lekarza
Obrzęki to drobna dolegliwość, choć gdy spodziewasz się więcej niż jednego dziecka, mogą naprawdę dokuczyć. Czasami jednak świadczą o tym, że dzieje się coś niepokojącego. Umów się na wizytę u ginekologa, jeśli:
- puchniesz w oczach i z każdym dniem obrzęk jest większy,
- opuchlizna nie ustępuje po wieczornym odpoczynku,
- pojawiają się także na twarzy i całym ciele, a nie tylko na dłoniach i nogach,
- towarzyszą im inne objawy, np. wysokie ciśnienie (więcej niż 140/90 mmHg),
- gwałtownie przytyłaś, tzn. powyżej 0,5 kg na tydzień.
Artykuł na podstawie tekstu Tatiany Audyckiej, konsultacja: dr Renata Jaczyńska, specjalista ginekolog położnik. Pierwotnie opublikowany 16.04.2016.
10 produktów zalecanych w ciąży
5 zabiegów kosmetycznych, które możesz robić w ciąży
