Kodeks pracy wymienia, że oprócz urlopu wypoczynkowego, urlopu okolicznościowego czy zwolnienia lekarskiego, jest jeszcze inny rodzaj urlopu, który możemy wziąć i mieć usprawiedliwioną nieobecność w pracy. Jest to urlop na żądanie. Jak sama jego nazwa na to wskazuje, to pracownik żąda udzielenia mu wolnego dnia. Czy jednak ma jakieś ograniczenia związane z korzystaniem z tego prawa?
Czym jest urlop na żądanie i ile wolnych dni możemy żądać?
Urlop ten możemy wziąć w różnych nagłych sytuacjach, kiedy nie wiedzieliśmy wcześniej, że danego dnia nie będziemy mogli przyjść do pracy, ale nagle zdarzyło się coś, co nam to uniemożliwia. W takiej sytuacji pozostaje nam już tylko wziąć urlop na żądanie. W ciągu całego roku dozwolone jest wziąć 4 takie dni.
Kiedy należy poinformować pracodawcę o tym, że bierzemy urlop na żądanie?
Należy to zrobić najpóźniej w dniu, w którym się ten urlop bierze. Pracodawca musi zostać poinformowany, że danego dnia nie będzie cię w pracy i odpowiednio rozplanować zadania na innych pracowników. Jeśli wiesz np. wieczorem o tym, że następnego dnia nie będziesz mogła przyjść do pracy, najlepiej uprzedź o tym szefa od razu. Możesz to zrobić telefonicznie bądź mejlowo, ale upewnij się, że ta wiadomość dotarła do pracodawcy.
Zobacz, jak usprawiedliwić nieobecność w pracy
Co się dzieje z niewykorzystanym urlopem na żądanie?
Zwykły urlop wypoczynkowy, który ma 20 lub 26 dni, w zależności od tego, jaki jest nasz staż pracy, jeśli nie jest wykorzystany w danym roku, przechodzi na kolejny rok. Nie dzieje się tak w przypadku urlopu na żądanie. Jego pełny wymiar to 4 dni w roku, ale nie ma obowiązku wykorzystywania go. Jeśli pracownik z takiego urlopu nie skorzysta, te dni przepadają. Nie ma możliwości przeniesienia ich na następny rok.
Urlop na żądanie a urlop wypoczynkowy
Należy pamiętać o tym, że urlop na żądanie to nie są dodatkowe wolne dni, oprócz tych 20 czy 26 dni urlopu wypoczynkowego. Ten urlop mieści się właśnie w tych dniach. W związku z tym jeśli w danym roku ktoś wykorzysta np. 3 dni w ramach urlopu na żądanie, na wypoczynek zostanie mu już tylko 17 (23) dni.
Czy pracodawca może odmówić prawa do urlopu na żądanie?
Zasadniczo jest to prawo pracownika, więc pracodawca powinien udzielić tego urlopu. Może się jednak zdarzyć, że z jakichś ważnych przyczyn ten pracownik będzie niezbędny danego dnia w pracy i pracodawca odmówi mu udzielenia urlopu. Nie jest tak, że pracownik może wziąć urlop na żądanie bez zgody pracodawcy. Niedopuszczalne też jest żądanie prawa do urlopu w danym dniu roboczym w momencie, gdy już on trwa, trzeba to zrobić najpóźniej przed rozpoczęciem pracy.
Czy można wykorzystać cały urlop na żądanie za jednym razem?
Tak, jest taka możliwość. Można wziąć każdy dzień pojedynczo lub łącznie tyle dni, ile się potrzebuje, czy również 4 dni. W takim przypadku należy już tego pierwszego dnia zgłosić, że bierze się urlop na żądanie w całości.
Zobacz też:
Wszystko o urlopie wypoczynkowym?
Urlop okolicznościowy - kiedy i dla kogo?
