Potrącenia z wynagrodzenia pracownika (alimenty, itd.)
Alimenty, zaległości w spłacie kredytu bankowego, składki na ubezpieczenie NW, nierozliczona zaliczka pobrana na delegację to tylko niektóre z przykładów potraceń z wynagrodzenia, jakich może dokonać pracodawca.
Kiedy i dlaczego otrzymamy wynagrodzenie w niższej wysokości?
Co do zasady pracodawca dokonuje potrąceń wierzytelności, które przysługują wobec pracownika osobom trzecim. Potrącenia dzielimy na dwie grupy: obligatoryjne i fakultatywne.
Potrącenia obligatoryjne
Art. 87 ustawy – Kodeks pracy wskazuje zamknięty katalog potrąceń, jakich należy dokonać bez zgody pracownika. Taki sposób ich dokonania potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 11 czerwca1980 r., (I PR 43/80).
Należą do nich:
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych (do wysokości 3/5 wynagrodzenia),
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi (do wysokości ½ wynagrodzenia),
- finansowe kary porządkowe (do wysokości 1/10 wynagrodzenia pozostałego po wcześniejszych potrąceniach).
Roszczenia alimentacyjne mają więc pierwszeństwo.
Potrącenia dobrowolne
Potracenia dokonywane za zgodą pracownika określa art. 91 Kodeksu pracy. Zgoda powinna zostać udzielona w formie pisemnej. Nie ma możliwości udzielenia zgody blankietowej, „in blanco”.
Co potwierdza wyrok NSA w Warszawie z dnia 21 grudnia 2005 r., (sygn. akt I OSK 461/05).
- roszczenie banku z tytułu udzielonej pożyczki lub kredytu,
- składki z tytułu ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków (NW),
- składki na rzecz kasy zapomogowo-pożyczkowej (KZP),
- składki z tytułu ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków (NW).
Kwota wolna od potrąceń
Kodeks pracy przewiduje także kwotę, która musi pozostać pracownikowi po dokonaniu potrąceń.
Jest to kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę po odliczeniach składkowo-podatkowych (w 2014 roku 1237,20 zł) - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne.
75 % wynagrodzenia określonego w pkt 1 - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi, 90% wynagrodzenia określonego w pkt 1 - przy potrącaniu porządkowych kar pieniężnych.
Warto podkreślić, że wobec pracownika zatrudnionego na pół etatu, kwotę wolną oblicza się proporcjonalnie. Stanowi ją więc ½ minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Autor: Aleksandra Pajewska
Dowiedz się więcej o wynagrodzeniach:
Wynagrodzenie ze przestój w pracy
Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych
Termin wypłaty wynagrodzenia
Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych
Termin wypłaty wynagrodzenia