Przepisy prawa mówią, że pracodawca nie ma prawa wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego pracownicy. Jest to przejaw ochrony umowy o pracę. Jak wspominano ochrona dotyczy umowy o pracę, a nie żadnej formy zatrudnienia, na przykład umowy zlecenia, czy umowy o dzieło. Na podstawie umowy o pracę pracownica zobowiązuje się wykonywać pracę określonego rodzaju pod kierownictwem i na rzecz pracodawca. Pracodawca jest natomiast zobowiązany do zatrudnienia pracownika i wypłacaniu mu wynagrodzenia za świadczoną przez pracownia pracę.
Polecamy: Szczególne warunki pracy kobiet w ciąży
Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, wymiar czasu pracy oraz termin rozpoczęcia pracy
Ochrona umowy o pracę pracownicy w ciąży trwa od dnia porodu. Natomiast zakaz wypowiedzenia lub rozwiązania umowy z okresie urlopu macierzyńskiego trwa od dnia porodu do dnia zakończenia trwania urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu macierzyńskiego. W czasie urlopu wychowawczego ochrona trwałości umowy o pracę trwa od złożenia przez pracownicę wniosku o urlop wychowawczy do końca urlopu.
W okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego i wychowawczego pracownica korzysta również z ochrony przed pogorszeniem warunków pracy i płacy.
Przedłużenie umowy o pracę
Przejawem ochrony umowy o pracę pracownicy, jest obowiązek przedłużenia umowy do czasu porodu. Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega bowiem przedłużeniu do dnia porodu.
Zasady przedłużenia umowy do dnia porodu nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Kiedy ochrona umowy o pracę może być naruszona
Możliwość wypowiedzenia umowy o pracę w trakcie ciąży pracownicy lub w okresie urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego istnieje tylko wtedy, kiedy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy tylko w razie:
• ciężkiego naruszenia przez pracownicę podstawowych obowiązków pracowniczych,
• popełnienia przez pracownicę w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie jej na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
• zawinionej przez pracownicę utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Zobacz również: Ciąża a umowa na okres próbny
Co ważne rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Ponadto reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa musi wyrazić zgodę na rozwiązanie umowy.
Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić także, w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę.
Podstawa prawna: Kodeks pracy
