Urlop wychowawczy przysługuje matce lub ojcu dziecka albo jego opiekunom mającym co najmniej 6 miesięcy ogólnego stażu pracy, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 6 lat.
Jak długo może trwać urlop wychowawczy?
Wymiar urlopu wychowawczego nie może przekraczać 3 lat (36 miesięcy), a osoba uprawniona może z niego korzystać do ukończenia przez dziecko 6. roku życia.
Niezależnie od tego podstawowego urlopu, osoba uprawniona, sprawująca opiekę nad dzieckiem specjalnej troski, może skorzystać z dodatkowego urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18 lat. Podstawą udzielenia tego dodatkowego urlopu jest orzeczenie lekarskie o niepełnosprawności dziecka.
Czy można pracować na urlopie wychowawczym?
Pracownik w czasie urlopu wychowawczego ma prawo podjąć pracę u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Oprócz tego pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego ma prawo do obniżonego wymiaru czasu pracy, w okresie w którym mógłby korzystać z takiego urlopu.
Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem
Urlop wychowawczy NIE jest płatny. W czasie trwania urlopu wychowawczego nie jest wypłacane wynagrodzenie. W określonych przypadkach można jednak liczyć na świadczenie.
Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:
- 24 miesięcy kalendarzowych
- 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu
- 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Dodatek ten przysługuje w wysokości 400 zł miesięcznie. Dodatek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę. W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek. Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w czasie korzystania z urlopu wychowawczego mogą otrzymać rodzice, którzy mają prawo do zasiłku rodzinnego.
Komu i kiedy dodatek nie przysługuje?
Dodatek nie przysługuje, gdy:
- opiekun dziecka bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawał w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy
- podjął czy kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
- dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opieką i korzysta z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem
- w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego
- korzysta ze świadczenia rodzicielskiego ( tzw. kosiniakowe) w wysokości 1 tys. zł.
Kto ma prawo do urlopu wychowawczego?
Zasiłek macierzyński
W przypadku urodzenia kolejnego dziecka w trakcie urlopu wychowawczego, urlop wychowawczy trwa nadal. Nie zostaje on ani przerwany ani też zawieszony. W takiej sytuacji urlop macierzyński nie przysługuje, ale przysługuje zasiłek macierzyński za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie, czyli krótszy o 2 tygodnie.
Urlop wychowawczy na przykładach
Drugie dziecko urodzone podczas wychowawczego
Pracownica w trakcie przebywania na urlopie wychowawczym urodziła drugie dziecko. Do końca udzielonego urlopu pozostało jeszcze 10 miesięcy. W tej sytuacji urlop macierzyński nie przysługuje natomiast przysługuje zasiłek macierzyński skrócony o 2 tygodnie tj. przez 18 tygodni. Jeżeli natomiast pracownica przebywająca na urlopie wychowawczym urodzi kolejne dziecko a pełny wymiar urlopu macierzyńskiego wykracza poza wymiar udzielonego pracownicy urlopu wychowawczego, wówczas przysługuje jej prawo do części urlopu macierzyńskiego i do zasiłku macierzyńskiego w pełnym wymiarze.
Drugie dziecko tuż przed końcem wychowawczego
Pracownica urodziła drugie dziecko na dwa tygodnie przed końcem udzielonego jej urlopu wychowawczego. W tym przypadku do końca urlopu wychowawczego pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński, a po skończeniu urlopu wychowawczego urlop macierzyński w wymiarze 18 tygodni.
Przeczytaj też:
6 najważniejszych faktów o urlopie wychowawczym
Czy urlop wychowawczy chroni przed zwolnieniem z pracy?
Jakie prawa ma kobieta przebywająca na urlopie wychowawczym?