Jak powstaje hipoteka?
Z momentem dokonania odpowiedniego wpisu w dziale IV księgi wieczystej nieruchomości. Pozwala ona wierzycielowi na żądanie zaspokojenia z niej w razie niespłacenia długu. Hipoteka może zabezpieczać kilka wierzytelności. W razie niespłacenia kredytu, bank ma prawo zająć obciążoną nieruchomość i ją sprzedać. Sprzedanie przez dłużnika obciążonej nieruchomości innej osobie nic nie daje, bo nie narusza praw wierzyciela (banku) – będzie on mógł żądać spłaty długu od tego, kto ją kupił. Nie ma znaczenia, że nowy nabywca nic o hipotece nie wiedział.Hipoteka wygasa z momentem spłaty długu, który zabezpiecza. Wtedy trzeba złożyć wniosek o wykreślenie jej z księgi wieczystej i dołączyć do niego zaświadczenie z banku o spłacie kredytu. W razie bezpodstawnego wykreślenia hipoteki (np. na skutek omyłki), wygasa ona z upływem 10 lat.
Rodzaje hipoteki
Istnieje kilka rodzajów hipotek:- Umowna. Podstawą wpisu hipoteki do księgi wieczystej jest oświadczenie właściciela nieruchomości obciążanej o ustanowieniu hipoteki złożone w formie aktu notarialnego (pod rygorem nieważności).
- Kaucyjna. Została zniesiona od 23 lutego 2011 r. w wyniku nowelizacji ustawy o księgach wieczystych. Zabezpieczała przyszłe wierzytelności o nieustalonej wysokości (np. odsetki oraz koszty związane z egzekucją długu). Hipoteki kaucyjne ustanowione przed tą datą można znaleźć w księgach nieruchomości kupionych na kredyt walutowy.
- Przymusowa. Wpis następuje bez woli właściciela. Podstawą może być: postanowienie sądu o udzieleniu zabezpieczenia, tytuł wykonawczy, postanowienie prokuratora, ostateczna decyzja administracyjna.
- Łączna. Obciąża kilka nieruchomości w ten sposób, że wierzyciel może żądać zaspokojenia z dowolnej z nich według własnego wyboru. Hipoteka łączna może być jednocześnie przymusową – może zostać ustanowiona tylko na nieruchomościach, których właściciele są współdłużnikami solidarnymi albo jeśli są one już obciążone inną hipoteką łączną.