Kuzynka wystąpiła o rozwód z winy męża i podała mnie jako świadka. Nie mam na to ochoty. Czy muszę to zrobić, czy mogę odmówić?
Katarzyna J., Koszalin
każda osoba wezwana na rozprawę w charakterze świadka, ma obowiązek złożyć zeznania. Od tej zasady są jednak pewne wyjątki.
Prawo odmowy zeznań przysługuje osobom bliskim jednej ze stron, czyli:
- małżonkowi,
- wstępnym (rodzicom, dziadkom pradziadkom),
- zstępnym (dzieciom, wnukom, prawnukom),
- rodzeństwu (w tym także przyrodniemu),
- powinowatym w tej samej linii lub stopniu (m.in.: ojczymowi, zięciowi, synowej),
- dzieciom adoptowanym i rodzicom adopcyjnym.
Prawo odmowy zeznań mają również małżonkowie rozwiedzeni lub żyjący w separacji.
Uwaga!
Nie można odmówić zeznań w sprawach o tzw. prawa stanu, czyli np. w sprawach o:
- unieważnienie małżeństwa,
- ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa,
- ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa,
- ustalenie lub zaprzeczenie macierzyństwa,
- rozwiązanie adopcji.
Wyjątek – sprawa o rozwód.
W pewnych sytuacjach można uchylić się od odpowiedzi na konkretne pytanie sądu. W sprawie cywilnej ma Pani prawo to zrobić, jeśli odpowiedź mogłaby narazić Panią lub osobę jej najbliższą na:
- odpowiedzialność karną,
- hańbę (np. wymagałoby to ujawnienia intymnych szczegółów z Pani życia),
- dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową.
Natomiast w procesie karnym odmowa odpowiedzi jest dopuszczalna wtedy, gdyby jej udzielenie mogło narazić świadka lub osobę mu bliską na odpowiedzialność karną lub karno-skarbową.
Alicja Hass / Pani Domu
Porady prawne i finansowe - forum >>
Czy muszę zeznawać na rozprawie
W postępowaniu karnym osoby bliskie mogą także odmówić zeznań. To prawo przysługuje również konkubentom.