– Kto słyszał tak opluwać człowieka! Osobę duchowną przecież! Jeszcze niedawno wszyscy za nim oczyma wodziliście, zapatrzeni niczym w święty obrazek, a dzisiaj… Wiadra pomyj wylewacie. Wstydzilibyście się! – drobna, siwowłosa pani Jasiakowa starała się jak mogła bronić mnie przed klientelą jedynego w okolicy spożywczaka.
– Patrzcie ją! Świętego jeszcze z niego zrobi, a to zwykły oszust jest i drań! Farbowany ksiądz, psia jego mać! – krzyknął Kraszewski i splunął mi prosto pod buty.
Młoda ekspedientka, która jeszcze niedawno przy spowiedzi wyznawała, że przeze mnie cierpi na bezsenność, teraz zawzięcie unikała mojego spojrzenia.
– A może szanownej pani odpalał jakąś dolę ze swoich matactw, że tak go pani broni? Procencik, co? – największa pieniaczka w okolicy zaatakowała biedną Jasiakową.
Każdy, kto znał staruszkę, wiedział, że ma sumienie czystsze od przysłowiowej łzy, ale kobieciną tak wstrząsnęło pomówienie, że aż zadrżała na całym ciele.
– Co też pani mówi! Sama oddawałam mu prawie połowę emerytury! Ja… Ale, proszę księdza, żalu nie mam – zastrzegła szybciutko. – Nikt wcześniej nie zadbał tak o naszą świątynię jak ksiądz.
– A przy okazji i o kochankę, mieszkanie dla niej i samochód! Ej, idźże, głupia babo, bo jak nie, to sam cię pogonię! No już, leć za tym swoim farbowanym lisem! – Kraszewski wyglądał na mocno rozjuszonego, więc zapłaciwszy czym prędzej za bułki i mleko, wyciągnąłem swoją obrończynię ze sklepu.
– Nie potrzeba, naprawdę, niech mnie pani nie broni. Proszę zająć się swoim życiem – zatrzymałem się, chwytając mocno jej kruche, starcze dłonie. – Ja… Ja bardzo panią przepraszam. Obiecuję, oddam co do grosza. Przysięgam! A teraz proszę już iść.
– Ja księdza własnym ciałem obronię przed tymi niegodziwcami! – jęknęła. – Nie pozwolę im ruszyć tak zacnego człowieka. Przecież dobrze wiem, że oni kłamią. Oni wszyscy są w zmowie!
Gdyby miała z pięćdziesiąt lat mniej, pomyślałbym, że straciła dla mnie głowę, lecz w tej sytuacji mogłem jedynie mniemać, że po prostu zwariowała, albo smutna prawda okazała się dla niej zbyt trudna do przyjęcia.
Biedaczka chciała zaprosić mnie na obiad, ale ja marzyłem jedynie o świętym spokoju
Odetchnąłem z ulgą, kiedy wreszcie ze łzami w oczach skinęła głową na znak, że zastosuje się do mojej prośby, i posłusznie podreptała w kierunku swojego domu. „Jak ja się w to wpakowałem?” – wróciła myśl, kiedy już znalazłem się sam. Na powrót do wioski nie miałem ochoty, na wyjazd do miasta i spotkanie z dziewczyną – tym bardziej. Czułem się jak wygnaniec i prawie rozpłakałem się, dumając nad swym nieszczęsnym losem. A wszystko tak dobrze się zapowiadało…
Moje narodziny mama zwykła nazywać cudem. Oboje z tatą byli grubo po trzydziestce, kiedy trafiła w nich strzała Amora. Mama pracowała w wydziale gospodarczym, tata przyszedł załatwić jakąś sprawę, i – bingo! Pięć miesięcy później stali już na ślubnym kobiercu. Marzyli o potomstwie. Jednak lata mijały, a dziecka jak nie było, tak nie było. Nawet jednego. Nawet dziewczynki…
Tata z czasem pogodził się z sytuacją, lecz mama wciąż nie dawała za wygraną. Szukała porad u wszelkiej maści specjalistów, bioenergoterapeutów, u świętych źródeł, nawet u wróżek – i nikt nie umiał jej pomóc. Dwa razy dziennie wstępowała do kościoła,zanosząc do Boga żarliwe prośby. Podobno wysłuchał ją dopiero, gdy obiecała, że odda Mu swoje dzieciątko. Nie minął miesiąc, a była w ciąży! I tak na świecie pojawiłem się ja.
Drobniutki, choć niezwykle żywotny, brunecik. Bez najmniejszych sugestii ze strony mamy, jakoś tak od najmłodszych lat coś pociągało mnie w kapłaństwie. Ponoć już jako czteroletni szkrab bawiłem się w odprawianie mszy, wcześnie też zostałem ministrantem. Lubiłem śpiewać w kościelnym chórze i towarzyszyć księdzu po kolędzie. Zauroczony patrzyłem, jak podczas tych wizyt ludzie odnoszą się do naszego proboszcza z szacunkiem, i szczerze pragnąłem być podobnie traktowany. Zwłaszcza że jako mizerniutki intelektualista nie miałem wśród rówieśników lekkiego życia. Rodzicom podobała się moja bogobojność. Puchli z dumy, widząc, z jakim zaangażowaniem służę do mszy świętej czy czytam fragmenty Pisma Świętego. Nie przeszkadzała im wizja, że ich jedynak nie pozostawi po sobie potomka, a oni sami nigdy nie zostaną dziadkami.
– Dałam Bogu słowo – mawiała moja mama, kończąc w ten sposób wszelkie rodzinne dyskusje na temat mojej przyszłości.
Ale dla mnie z czasem nie była ona już tak oczywista. Zacząłem dojrzewać i oglądać się za dziewczynami. Podobały mi się te spokojne, bogobojne i opiekuńcze, które ciągle spotykałem w kościele, lecz czujna mama potrafiła wytropić każde moje zauroczenie, zanim przerodziło się w coś więcej. Olę przeoczyła tylko dlatego, że pod koniec szkoły rodzice dziewczyny podjęli decyzję o wyprowadzce. Ja, zbyt onieśmielony jej urodą, długo zwlekałem z wyznaniem uczucia, bojąc się odrzucenia. Dopiero w dniu wyjazdu Oli zdobyłem się na odwagę i wpadając jak burza do jej domu, wysapałem, że kocham ją nad życie.
Wręczyłem kwiatki i czym prędzej uciekłem, zawstydzony okropnie. Zdążyłem tylko zapamiętać jej zaskoczone spojrzenie i uśmiech błądzący w kącikach ust.
Uznałem, że to przeze mnie dostała udaru
– Dawid, poczekaj! – krzyknęła za mną, ale nie potrafiłem się zatrzymać.
Przez następne lata wspominałem tylko, że pamiętała moje imię. Jednak to doświadczenie sprawiło, że postanowiłem nie wstępować do seminarium. I pewnie dzisiaj wiódłbym spokojny żywot męża i ojca, gdyby nie moja matula… Na wieść o zmianie moich planów padła przede mną jak długa, dostawszy udaru. Mięły długie tygodnie, nim wypisano ją do domu. Gdybym był starszy, zrozumiałabym, że to nie moje postępowanie tak nią wstrząsnęło, bo winna była nadmierna otyłość i mało aktywny tryb życia.
Lecz ja sobie przypisałem winę za stan zdrowia mamy, i nie chcąc jej już martwić, po liceum posłusznie złożyłem papiery do seminarium. Jednak ku zaskoczeniu rodziny nie zostałem przyjęty. Rekrutującemu mnie księdzu nie spodobało się moje naiwne podejście do życia i wiary. Czułem, że coś drażniło go w moim zachowaniu, a historia „cudownego poczęcia” tylko go zirytowała. Pod koniec rozmowy kazał mi nabrać doświadczenia, zdobyć zawód, i jeśli wciąż będę czuł powołanie – wrócić do nich.
– Ale ja… – próbowałem mu wytłumaczyć, że ta bezduszna decyzja zabije matkę.
– Żadnego „ale”, synu – stwierdził zasadniczym tonem, kończąc rozmowę.
Nie mogłem uwierzyć w to, co stało się moim udziałem, ani tym bardziej powiedzieć mamie prawdy. Poszedłem więc za radą obcego mi księdza i prosto z seminarium udałem się do rektoratu najbliższej uczelni, żeby złożyć tam swoje papiery. Przyjęcie na studia historyczne kosztowało mnie trochę zachodu, bo dawno już było po terminie, lecz w końcu się dostałem. Potem przez pięć kolejnych lat udawałem w domu, że przygotowuję się do stanu duchownego, podczas gdy tak naprawdę kształciłem się na magistra historii.
Udawało mi się tylko dlatego, że rodzice często chorowali i nie mogli mnie odwiedzać
Sporo kombinowania kosztowała mnie msza prymicyjna, która zwyczajowo powinna odbyć się w rodzimej parafii. W tej sprawie także musiałem okłamać rodziców i ukochanego proboszcza, wymyślając jakieś kuriozalne bzdury, że rektor naszej uczelni zażyczył sobie, abym celebrował mszę w kościele sąsiadującym z seminarium. Wciąż dziwię się, jakim cudem wszyscy ci bliscy mi ludzie w to uwierzyli…
Nieraz pociłem się ze strachu, że moje kłamstwo się wyda, ale jakoś nikomu nie chciało się sprawdzić opowiadanych przeze mnie historii. Brnąłem w nie więc, coraz mniej licząc się z konsekwencjami. Tuż po obronie pracy magisterskiej miałem chwilę wahania. Zastanawiałem się, czy nie wyznać prawdy, ale mamie znowu się pogorszyło, więc zrezygnowałem. Znalazłem zapyziałą, choć niepozbawioną uroku, wioskę na południu Polski, z walącym się kościółkiem i starzejącym się proboszczem, i pewnego dnia zapukałem do jego drzwi, oznajmiając, że jestem nowym wikarym.
Aż serce ścisnęło mi się z żalu, kiedy zobaczyłem biedniutką plebanię i chylący się ku upadkowi drewniany kościółek. Czym prędzej więc zakasałem rękawy i ogłosiłem zbiórkę funduszy na odbudowę świątyni. Pomyślałem, że nim wyda się moje oszustwo, zdążę w tej parafii zrobić coś dobrego. Moje owieczki również nie należały do najmłodszych, ale większość ich dorosłych już dzieci, a nieraz i wnucząt, od dawna pracowała za granicą, więc na wieść o remoncie sypnęła całkiem sporym groszem. Starczyło na rozpoczęcie renowacji zabytkowego kościoła i zdobycie wszelkich pozwoleń.
Ale że apetyt rośnie w miarę jedzenia, to ogłosiłem, że oprócz kościółka uporządkujemy też cmentarz i nieco odnowimy plebanię, w której urządzimy klub seniora. Mój pomysł tak bardzo spodobał się emigrantom, że wkrótce zaczął płynąć na konto plebani już nie strumyk, tylko prawdziwa rzeka euro w najczystszej postaci. Z zapałem wziąłem się do pracy i pewnie już dawno nasze probostwo uchodziłoby za wzorcowe, gdybym nie spotkał Oleńki. Moja niespełniona miłość nieoczekiwanie wyrosła przede mną pośrodku ulicy powiatowego miasteczka z dwójką brzdąców uwieszonych u jej boków. Mimo upływu lat nic się nie zmieniła.
– Przepraszam, coś się księdzu stało? – zapytała zaskoczona.
– Ola… – wymamrotałem równie niewyraźnie jak wtedy, kiedy widziałem ją po raz ostatni. – To ja, Dawid… – i ukłoniłem się na powitanie.
– Dawid? Dawid! Kto by pomyślał, że spotkamy się tutaj! A ty jednak zostałeś księdzem – uśmiechnęła się od ucha do ucha. – Marysiu, daj mamie spokojnie porozmawiać…Przepraszam cię, niełatwo zapanować nad moimi skarbami – powiedziała, porozumiewawczo puszczając do mnie oko, a mnie z wrażenia aż zmiękły kolana.
„Ola, moja Oleńka!” – powtarzałem sobie w duszy, podczas kiedy ona pospiesznie streszczała mi swoje życie. Mimo że wyglądała na szczęśliwą, wcale taka nie była.
Rok wcześniej zdobyła się na odwagę i pogoniła męża alkoholika
Od tamtej pory miała spokój, bo obrażony mężulek, chcąc ukarać żonę, przestał widywać się z dziećmi, ale jednocześnie zaniechał płacenia alimentów.
– Musi być ci ciężko – zauważyłem, z trudem ukrywając wzruszenie.
– Jakoś wiążę koniec z końcem – uśmiechnęła się Oleńka, jakby na przekór swojemu losowi. – Może kiedyś nas odwiedzisz? – zaproponowała, a ja omal nie wywinąłem na ulicy radosnego fikołka.
Przecież za kilka lat oddam te pieniądze, co do grosza
W jednej chwili odżyły we mnie wszystkie uczucia. Owszem, pamiętałem o swojej posłudze, ale przecież zasadniczo byłem wolny! Pomyślałem, że Bóg czuwał nade mną, nie przyjmując mnie do seminarium, i niewiele się zastanawiając, już następnego dnia odwiedziłem Olę. Żyła w skromnej kawalerce, bo na więcej nie było jej stać, ale ugościła mnie miło.
– Doskonale wyglądasz w cywilnych ubraniach – zauważyła, gdy pojawiłem się w dżinsach i zwykłej koszuli.
Od początku świetnie nam się rozmawiało i z każdym spotkaniem coraz bardziej zbliżaliśmy się do siebie. Kiedy jednak Ola powstrzymała mnie przed pocałunkiem, który pewnego wieczoru chciałem złożyć na jej ustach, postanowiłem wyznać jej prawdę. Bałem się, że jako kłamcę, a tym bardziej fałszywego księdza, wyrzuci mnie z domu, jednak ona przyjęła moje tłumaczenia ze zrozumieniem. Zbyt dobrze znała już życie i wiedziała, że nie ma łatwych wyborów.
– Uwierz mi, wciąż byłbym oddany swym parafianom, gdybym nie spotkał ciebie – wyznałem jej po jakiejś nocy, którą spędziliśmy razem. – Gdy tylko skończę odnawiać kościół, wyjedziemy stąd jak najdalej i zaczniemy wszystko od nowa. Ale zanim to się stanie, będę ci pomagał ze wszystkich sił – obiecałem jej i słowa dotrzymałem.
Wkrótce kupiłem dla nas większe mieszkanie i lepszy, choć używany samochód, żeby Ola czuła się bardziej niezależna. Długo wzbraniałem się przed naruszeniem funduszy probostwa, w końcu uznałem jednak, że moja ukochana jest równie ważna jak bliski mojemu sercu remont kościoła.
– Spokojnie, zwrócę pieniądze, jak tylko pójdę do pracy – obiecywałem sobie i Oli, bo ona także miała opory przed przeprowadzeniem się do nowego miejsca.
– Zwiodłam cię na złą drogę – mówiła ze łzami w oczach, gdy przyjechałem nas przeprowadzać. – Nie powinnam cię wtedy zapraszać do swojego domu, wpuszczać do swojego życia… – płakała, kiedy wręczałem jej kluczyki do samochodu.
Co miesiąc miała wątpliwości, przyjmując ode mnie pieniądze na opłaty, lecz ja żarliwie przekonywałem ją, że z funduszy kościelnych starczy na wszystko, choć w rzeczywistości remont stracił na impecie.
Zajęty rodziną nie miałem głowy ani pieniędzy na kosztowne wydatki
Starałem się godzić życie duchowne z prywatnym, lecz coraz gorzej mi to wychodziło, a uwadze parafian nie uszło, że zbyt często znikam z plebanii. Upojony szczęściem i rodziną, o jakiej zawsze marzyłem, nie zwracałem uwagi na to, co dzieje się dokoła. A działo się wiele. Ludzie najpierw gadali, a potem zażądali od kurii rozliczeń. Ta zaskoczona obecnością jakiegoś wikarego, o którym nikt nie słyszał, przysłała na wieś swojego przedstawiciela.
A że jak się wali, to się wali ze wszystkich stron, to jednocześnie ktoś z parafian wypatrzył mnie na ulicy w czułym uścisku z Olą. Dodano dwa do dwóch i zanim się spostrzegłem, miałem na karku prokuraturę oraz sąd biskupi.
– By się ksiądz wstydził! – wrzeszczeli pod plebanią wściekli ludzie, kiedy nieświadom niczego wróciłem od ukochanej. – Złodziej! Oszust! Dewiant! Niech nam odda pieniądze, bo na taczkach go wywieziemy!
I zatarasowali mi drogę, uniemożliwiając jakąkolwiek ucieczkę.
– Czy ty, człowieku, zdajesz sobie sprawę coś narobił?! Jak ośmieszyłeś nasz stan?! – biskup szalał, miotając się po kurii, dokąd natychmiast mnie wezwano.
– Wyjadę do Anglii, eminencjo, zapracuję i oddam co do grosza – obiecywałem, naprawdę chcąc to zrobić, dopóki nie zakazano mi opuszczać kraju i co tydzień meldować się na policji.
Od tamtej pory żyję jak w potrzasku. Wstyd mi przed ludźmi, a zwłaszcza biedną Olą, którą wszyscy wytykają palcami i biorą za współwinną. Już chyba wolałbym trafić do więzienia! Ale póki sprawa jest w toku, nikt mnie w nim zamykać nie chce. Najchętniej odebrałbym sobie życie, żeby zaoszczędzić ukochanej wstydu, lecz przecież z długami jej nie zostawię, a na bruk wyrzucić nie pozwolę, bo ona niczemu nie jest winna. Najgorzej, że z taką kartoteką nie mam co marzyć o posadzie w szkolnictwie, do czego chyba najbardziej bym się nadawał. Nikt w okolicy nie przyjmie oszusta…
Jedyne moje szczęście w tym nieszczęściu, że ubłagałem władze państwowe i kościelne, żeby oszczędziły moją mamę i nie nagłaśniały tej żałosnej historii. Dla niej jedynej jestem wciąż świetnie zapowiadającym się księdzem. I niech tak zostanie.
Czytaj także:
Zosia myślała, że to wyrostek. Nikt nie wpadł na to, że dziewczynka rodzi - miała 14 lat
Moja żona była w dzieciństwie molestowana. Wyparła te zdarzenia i doszło do rozdwojenia jaźni
Podczas operacji przeżyłem śmierć kliniczną. Nie boję się śmierci - już byłem po drugiej stronie
